آدرس غلط به خود

بسیاری از مردم و رسانه ها عادت کرده اند همه روزه شاهد اظهارنظرهایی باشند که ناشی از اعتماد به نفس بی نظیر اعضای دولت نهم است

بسیاری از مردم و رسانه‌ها عادت کرده‌اند همه روزه شاهد اظهارنظرهایی باشند که ناشی از اعتماد به نفس بی‌نظیر اعضای دولت نهم است. اما برخی از این گونه اظهار نظرها می‌تواند پیامدهای سنگینی برای کشور و مردم داشته باشد و نمی‌توان نسبت به آنها بی تفاوت بود. سه ماه قبل، پرویز داوودی معاون اول رئیس جمهور که برای تودیع دانش جعفری و معرفی سرپرست وزارت اقتصاد به ساختمان آن وزارتخانه رفته بود به طور غیر مترقبه با انتقادهای بی نظیر وزیر معزول مواجه شد که بیش از هر چیز، مکانیزم تصمیم‌گیریها در دولت نهم را زیر سوال می‌برد. در برابر این انتقادها، داوودی به استقبال‌های گسترده مردمی از رئیس جمهور در جریان سفرهای استانی اشاره کرد که به نظر او، نشانه موفقیت دولت و رضایت مردم است. سه ماه بعد از آن ادعا، هفته گذشته و تنها چند ساعت بعد از را‌ی اعتماد مجلس به جانشین دانش جعفری، بار دیگر اظهار نظر داوودی در رسانه‌ها انتشار یافت که این را‌ی اعتماد را ناشی از رضایت نمایندگان از روند فعالیت‌های اقتصادی دولت می‌دانست.

اکنون با کنار هم قراردادن دو اظهار نظر فوق، می‌توان ریشه بعضی مشکلات در دولت نهم را شناسایی کرد. زیرا وقتی دولت احساس کند که هم مردم از او راضی هستند و هم نمایندگان ملت، بازبینی در سیاست گذاریها و برنامه‌های اجرایی خود را غیر ضروری می‌پندارد. اگر ابراز حمایت‌های همراه با شیفتگی بعضی رسانه‌ها نیز در کنار این احساس نه چندان صحیح قرار گیرد، تکلیف مردم و کشور روشن است. اما آیا واقعاً حضور مردم در استقبال از رئیس جمهور، نشانه رضایت عمومی از عملکرد دولت است و رای اعتماد نمایندگان، دلیلی بر رضایت نمایندگان مردم از راهبردها و راهکارهای اقتصادی دولت؟ آیا اعتراضات مکرر بسیاری از نمایندگان نسبت به تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیریهای اقتصادی دولت، دلیل کافی برای ابراز نارضایتی آنها نبوده است؟ آیا نمایندگان مجلس می‌بایست تا پایان دوره فعالیت دولت نهم، از دادن رای اعتماد به وزیر پیشنهادی اقتصاد خودداری می کردند تا پیام نارضایتی آنها از عملکرد اقتصادی دولت به گوش رئیس‌جمهور برسد؟ استناد به تجمعات مردمی در جریان سفرهای استانی برای اثبات رضایت عمومی از عملکرد دولت نیز، همانقدر دقیق و علمی است که تکیه بر رای اعتماد به وزیر جدید اقتصاد به عنوان نشانه موافقت نمایندگان مجلس با برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دولت! زیرا:

الف) هنوز هیچکس از میزان جمعیت حاضر در استقبال های مردمی از رئیس جمهور و نسبت آن با کل جمعیت یک شهر یا استان آمار دقیقی ارائه ننموده است.

ب) به اذعان مسئولان دولتی، در جریان هر سفر ده‌ها هزار نامه تقدیم رئیس جمهور می‌گردد که قریب به اتفاق آنها حاوی گله و شکایت از وضعیت معیشت، اشتغال، مسکن و سایر نیازمندیهای اولیه هموطنان است . به عبارت دیگر گروهی از حاضران در این تجمعات، نه برای ابراز عشق و علاقه خود به مسئولان دولتی بلکه برای رساندن گلایه‌های خود به عالیترین مقام اجرایی کشور در این تجمعات حاضر می‌شوند. همچنین روسای جمهور پیشین نیز هر گاه به چنین سفرهایی می‌رفتند با استقبال مشابه روبه‌رو می‌شدند و لذا ارتباط دادن این موضوع با محبوبیت ویژه دولت نهم، با هیچ منطقی سازگار نیست.

اما آنچه در خصوص رضایت نمایندگان مجلس از عملکرد اقتصادی دولت بیان می‌شود بسیار عجیب تر از ادعای اولیه در خصوص استقبال های مردمی است. کسانی که مدعی موافقت اکثریت نمایندگان مجلس با برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات اقتصادی دولت هستند، باید مشخص کنند این موافقت مرتبط با کدام بخش از عملکرد دولت است؟ آیا نمایندگان مجلس می خواهند ‌ ‌رضایت خود را از عملکرد سال اول دولت نهم بیان کنند که دقیقا در پایان آن، یکی از اصلی‌ترین و اثرگذارترین عناصر اقتصادی دولت– رئیس سازمان مدیریت – از کار برکنار شد؟ آیا این ادعای رضایت، مربوط به سال دوم و بخشی از سال سوم فعالیت دولت نهم است که نهایتا به برکناری مجری سیاست‌های اقتصادی منجر شد و رسانه‌های حامی دولت ادعا کردند که این مجری – وزیر اقتصاد– در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دولت کارشکنی می‌کرده است؟ شاید هم رضایت مورد ادعا، مرتبط با دوره سه ماهه سرپرستی صمصامی در وزارت اقتصاد است که در این دوره، بارها بر بعضی امور از جمله کاهش نرخ ارز تاکید می‌کرد اما با تغییر ناگهانی نظر رئیس‌جمهور و معرفی حسینی به جای صمصامی، این سیاست به طور کلی از دستور کار خارج شد! همچنین می‌توان سوال کرد رضایت نمایندگان از دستور رئیس جمهور مبنی بر کاهش فوری نرخ سود بانکی است یا تاخیر ۴ ماهه بانک مرکزی و نهایتا ابلاغ مشروط این دستور؟ ‌ ‌

البته در سه سال اخیر، نمایندگان اصولگرا و اصلاح طلب مجالس هفتم و هشتم، آن قدر نسبت به سیاستگذاری‌ها و دستاوردهای اقتصادی دولت انتقاد کرده‌اند که نیازی به ذکر مثال نیست. در مورد طرح تحول اقتصادی هم که ظاهرا مهم‌ترین ایده و بالاترین دستاورد اقتصادی دولت است، هنوز نمایندگان مجلس به دنبال کانالی می‌گردند تا اجزاء طرح را کشف کنند. لذا ادعای رضایت نمایندگان از این موضوع نیز به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست!

سخن در این باب بسیار است، اما شاید تذکر یک نکته از ارائه دهها نمونه و مثال در این خصوص مفیدتر باشد. در دنیای پیچیده کنونی، بسیاری از سیاستمداران و کارگزاران حکومتی، به وجود عیب و ایراد در عملکرد خود اذعان می‌نمایند اما نهایتا در رفع کامل عیوب خود موفق نیستند، چرا که عوامل متعدد بیرونی بر رفتارها و نتیجه‌گیری‌های آنها اثرگذار است. در چنین شرایطی، اگر کسانی نه تنها به عیب‌های خود اذعان نداشته باشند بلکه انتقاد و اعتراض‌ دیگران به این عیوب را <اعلام رضایت> بدانند، تکلیف چه خواهد بود؟

راستی کسانی که حتی به خودشان آدرس غلط می‌دهند آیا می‌توانند در انتظار رسیدن به موفقیت باشند؟