آشنایی با طب سوزنی

طب سوزنی چگونه کار می کند

● طب سوزنی چگونه کار می کند؟

در طب سنتی چین که به TCM به معنی Traditional Chinese Medicine معروف است، بدن انسان تحت تاثیر دو نیروی مخالف هم به نام های یین و ینگ (Yin & Yang) قرار دارد. Yin به صفاتی چون سردی، آرامی و در کل حالت غیر فعال بر میگردد. در حالی که Yang به صفاتی چون گرمی، هیجان و فعال بودن نسبت داده می شود.

در این نگرش، سلامت بدن هنگامی حاصل می شود که میان این دو نیرو تعادل برقرار باشد و عدم تعادل این دو نیرو باعث می شود که جریان حیاطی در بدن که به Qi (”چی” تلفظ می شود) معروف است مختل شود. این جریان از راه ها و نقاط خاصی در بدن گذر می کند. تعداد ۱۲ عدد از این مسیرها و نقاط بعنوان نقاط اصلی و تعداد ۸ عدد بعنوان نقاط سطح دوم معرفی می شوند، در مجموع بیش از ۲۰۰۰ نقطه نیز دیگر به آنها متصل میباشد.

اساس طب سوزنی بر تحریک این نقاط استوار است که می تواند جریان Qi در بدن را کنترل نماید. اینکه مدل چینی ها برای بدن درست است یا خیر جای بحث دارد اما دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که تحریک این قسمت های بدن می تواند روی وضعیت شیمایی و عصبی مغز تاثیر بگذارد و در نهایت منجر به عکس العملهایی مانند کاهش درد، تغییر فشار خون و … شود و در نهایت سلامت بیمار را منجر شود.

طب سوزنی به ۵ هزار سال قبل برمی گردد. این نوع درمان از کشور چین نشأت گرفته است. از نظر طب سوزنی جهان چیزی جز انرژی نیست. این انرژی در فضا به صورت انرژی فضایی با انواع انرژی که ما می شناسیم وجود دارد و در زمین به صورت انرژی پنجگانه آب، خاک، آتش، باد و نور موجود است. انسان به عنوان جزیی از کل، از قوانین حاکم بر این مواد پیروی می کند و در برابر تغییرات انرژی هم متأثر می شود.

در سطح بدن انسان انرژی در مسیرهایی با محورهایی مشخص جریان دارد. این مسیرها یا محورها با مسیر عروق و اعصاب کاملاً هماهنگ است.

در جهان کنونی هنگامی که در بسیاری از بیماری ها علم پزشکی نتوانست پاسخگو باشد، متخصصان زیادی چاره کار را در آموختن طب جایگزین دانسته و به طب سوزنی و طب گیاهی رو می آوردند.

دکتر پرچمی از معدود پزشکانی است که پس از تحصیل در رشته پزشکی، دوره تخصصی خود را در کشورهای آلمان و چین به آموزش طب سوزنی پرداخته است:

● اساس طب سوزنی بر چه چیزی استوار است؟

اساس این نوع طب به یافتن محل دقیق نقاط حساس بدن و تحریک متناسب آنهاست این نقاط باید براساس نوع بیماری خود مراجعه کننده باشد. بنابراین به نظر می رسد آشنایی با علم پزشکی برای یک پزشک طب سوزنی لازم است.

● از نظر علم طب سوزنی بدن انسان دارای چه ویژگی هایی است؟

از نظر این علم در بدن هر موجودی که زنده است دو نوع انرژی جریان دارد. این یک دیدگاه فلسفی است. براین اعتقاد که نشأت گرفته از طب چینی است دو انرژی «YANG» و «YIN» در بدن هر موجود زنده ای وجود دارد. تا زمانی که تعادل بین این دو انرژی برقرار باشد انسان در سلامت کامل به سر می برد. هر آینه تعادل بین آنها تحت تأثیر عوامل داخلی یا خارجی مثل فشارهای روحی، عدم تناسب کار اعضا مختل شود، فعالیت ارگان های مربوطه مختل و انسان دچار بیماری می شود.

● تحریک نقاط حساس با چه ابزاری صورت می گیرد؟

تحریک متناسب نقاط خاصی از بدن به وسیله سوزن های مخصوص صورت می گیرد که بسیار ظریف هستند و می توانند تعادل از دست رفته را به بدن برگردانند و بیماری را به طور نسبی مداوا کنند.

● صحبت از درمان نسبی شد ؛ مگر درمان قطعی امکان ندارد؟

نه، حتی در علم پزشکی نیز درمان هیچگاه قطعی نیست بلکه داروهای تجویز شده فقط قادرند مسکن درد باشند و یا تا حدی بیماری را تحت کنترل درآورند.

● وضعیت طب سوزنی در حال حاضر چگونه است؟

طب سوزنی در دهه اخیر به علت اثرات درمانی شگفت انگیزش مورد توجه محافل پزشکی قرار گرفته است به طوری که هم اکنون در آلمان و آمریکا مراکز متعددی در این زمینه تأسیس شده است.

از سال ۱۹۷۵ سازمان بهداشت جهانی WHO پس از بررسی های طولانی و علمی درمان بیش از دهها نوع بیماری را توسط این نوع طب مورد توجه قرار داده و اقدام به تأسیس مراکز آموزشی در چین جهت آموزش پزشکان خارجی کرد.

● آیا همه بیماری ها با این نوع طب قابل درمان هستند؟

از جمله بیماری هایی که با این نوع طب می توان به درمان آن اقدام کرد، کمردرد های طولانی کشیده از نوع اسپاسم عضلانی، فتق دیسک بین مهره ای، درد ناشی از آرتروز بین مفاصل خصوصاً مفصل زانو، محدودیت های حرکتی در شانه منجمد، بازیابی توانایی حرکتی بعد از فلجی، سردردهای عروقی مثل میگرن ، و انواع اعتیاد است.

● شما به نقاط حساس بدن اشاره کردید، این نقاط در کدام قسمت از بدن واقع شده اند؟

بیش از ۷۰۰ نقطه طلایی در بدن شناخته شده که ۳۶۰ نقطه آن تحت عنوان اصلی و بقیه اضافی تعریف شده اند. این نقاط در تماس قسمت های بدن به صورت محورهای مجزا تعریف شده اند و پزشک در درمان هر بیماری باید به تحریک این محورها بپردازد.

● این طب از چه زمانی وارد ایران شده است؟

طب سوزنی ۲۰ سال است که در ایران رایج شده و در قدیم به صورت موردی پزشکان اقدام به این نوع طبابت می کردند. هم اکنون پزشکان زیادی هستند که با گرفتن مجوز از سازمان بهداشت و درمان پروانه فعالیت گرفته اند.

● دوره درمان در این طب چه مدت است؟

اغلب بیماران ما وقتی از درمان به وسیله طب پزشکی ناامید می شوند به ما مراجعه می کنند ولی چقدر خوب بود که قبل از هر مراجعه به بیمارستان و مصرف کردن دارو به ما مراجعه کنند. بیشتر افرادی که دچار بیماری های مزمن می شوند به ما مراجعه می کنند یا کسانی که از عمل جراحی بنا به شرایط جسمانی و روحی و روانی شان ترس دارند، به استفاده از طب سوزنی رغبت نشان می دهند. ولی باز هم می گویم طب سوزنی درمان قطعی بیماری نیست، تسکین دهنده درد است.

● هزینه این نوع درمان به چه صورت است؟

تمامی لوازم مصرفی این نوع طب از خارج تهیه می شود. اغلب پزشکانی که با این نوع طب به درمان بیماران خود می پردازند، خود شخصاً به چین یا کشورهای تولید کننده ابزارآلات طب سوزنی می روند و لوازم مورد نیاز را وارد می کنند. اغلب لوازم یک بار مصرف هستند. پس می بینید که باید نسبت به ویزیت پزشکان دیگر کمی بالاتر باشد. این طب به صورت یک یا دو جلسه در ماه نیست. ما برای بیمار نسخه تجویز نمی کنیم. در این طب شاید ۱۰ جلسه متوالی باید بیمار مراجعه و تحت درمان قرار گیرد.

●گفته می شد که بیماری های لاعلاج را می توان با این نوع طب درمان کرد؟

نه این کذب محض است. این کار امکان ندارد. این طب هم مانند علم پزشکی است. مگر در این علم می توان هر بیماری را درمان کرد؟

● آیا اتفاق افتاده که برای درمان یکی از بستگان خود از این نوع درمان استفاده کنید؟

نه. استادانی که به ما آموزش می دادند بر این باور بودند که نباید روی بستگان درجه یک کار کنیم. چون جواب نمی دهد. لازمه موفقیت در این کار حس گرفتن هنگام سوزن زدن است. ممکن است در هنگام کار روی بستگان نزدیک شرایط روحی لازم برای این کار فراهم نشود.

من خودم اگر نیاز به درمان پیدا کنم از همکارانم درخواست می کنم که این کار را روی من انجام دهند.

● تصور بر این است که طب سوزنی نوعی تلقین است؟

نه اصلاً اینگونه تصورات نمی تواند صحیح باشد. چون این طب حتی در دامپزشکی هم مورد استفاده قرار می گیرد. در اروپا حیوانات زیادی را با این نوع طب مورد درمان و مداوا قرار می دهند و حتماً می دانید که حیوانات تلقین پذیر نیستند.

● آیا می توان براساس این طب از راه دور به درمان بیماری اقدام کرد؟

نه، باید با مریض صحبت کنیم. دیدن زبان، گرفتن نبض، ابزارآلات لازم برای درمان و تشخیص نوع بیماری است. تا علائم بیماری مشخص نشود امکان درمان وجود ندارد.

وقتی نوع بیماری تشخیص داده شد، براساس محورهایی که در بدن انسان وجود دارد مناطقی را انتخاب می کنیم و از طریق طب سوزنی سعی می کنیم موازنه انرژی را در بدن بیمار برقرار کنیم. اخیراً در درمان بسیاری از بیماری ها می گویند این تحریک با لیزر انجام می گیرد چون درد کمتری هم دارد ولی تجربه ثابت کرده اثرات لیزر درمانی تقریباً نصف طب سوزنی است.

● برای هر بیمار چند سوزن استفاده می شود؟

حدود ۸ تا ۱۰ سوزن. دردی که هر سوزن دارد مثل گزش قسمتی از بدن به وسیله حشره ای مثل پشه است. این سوزن ها فوق العاده باریک هستند و این درد به تحریک آن نقطه از بدن می انجامد. در این نوع طب بیهوشی نیاز نیست. بیمارانی که از سوزن می ترسیدند خواستار بی حس کردن نقطه ای که قرار بود سوزن زده شود می شدند. ولی آنها نمی دانند که تأثیر سوزن به خاطر تحریک آن قسمت از بدن ناشی از درد آن است. سوزن ها ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت در بدن می مانند.

● آیا در مورد درمان بیماری نوزادان هم از این طب می توان کمک گرفت؟

نه، چون لازمه تأثیر سوزن ها، آرامش و حرکت کم بیمار است ولی در کودکان و نوزادان چون آنها به طور دائم حرکت می کنند نمی توان این طب را برای آنها به کار برد. آنها زیر سوزن نمی مانند و مدام گریه می کنند.

● در چه نقطه ای از بدن امکان استفاده از این نوع طب وجود ندارد؟

در ناف، چون خیلی حساس است. البته در مورد زن ها هم باید حتماً قبل از شروع درمان در قسمت هایی مثل شکم اطمینان حاصل شود که او باردار نباشد.

● محورهای طلایی بدن کدام هستند؟

بدن انسان در ۱۴ محور تقسیم شده که ۳۶۰ نقطه طلایی در آن قسمت ها واقع شده اند. این محورها به صورت متناسب در قسمت های مختلف بدن تقسیم شده اند. هر محوری هم نمایانگر یک عضو بدن است. مثل محور طحال، محور کیسه صفرا، محور معده و …. مشکلات مردم تلفیقی از این محورها است.

● سوزن درمانی

برای درمان بیماریها و دردها راه های زیادی در جهان وجود دارد که یکی از این راه ها در این مقاله شرح داده خواهد شد

سوزن درمانی متکی به این اصل است که نوعی ارتباط عصبی بین اندام‏های بدن و سطح خارجی بدن هست. آن گاه که اندامی بیمار یا عضوی دردناک می‏شود مکان‏هایی خاص روی سطح خارجی بدن یا به واقع زیر پوست بدن که آن‏ها را نقاط سوزنی می‏نامند حساس‏تر میشوند‏. سوزن درمانی آن نقاط سوزنی را با سوزن‏هایی خاص تحریک می‏کند و این تحریک به شکلی صورت می‏گیرد که فعالیت آن نقاط را تعدیل کند و از این طریق اندام بیمار شده را شفا دهد، یا درد بیمار را تسکین دهد، یا او را بیهوش کند، یا آثار مطلوب دیگر تولید کند.

● تاریخچه شکل گیری این روش چیست؟

سوزن درمانی بر این اصل کار می‏کند که در همه بیماری‏ها، خواه جسمی یا ذهنی - روانی، نقاطی حساس شده روی سطح بدن جلوه می‏کنند و با بهبود یا درمان بیماری ناپدید می‏شوند. این نقاط حساس شده در بیماری را نقاط سوزنی می‏نامند.

● این روش چگونه عمل می کند؟

… فشار بر نقاطی خاص از بدن با الگوهای خاص درد پیوند دارد، و تحریک کوتاه و شدید آن نقاط با سوزن‏ها رهایی طویل مدت از درد تولید می‏کند«.

مغز انسان در واکنش به سوزن درمانی گروهی مواد طبیعی تسکین دهنده درد که به آن‏ها اندورفین می‏گویند تولید می‏کند

یک بخش دیگر از طب سنتی چین که جزیی از سوزن درمانی است تشخیص نبض است. حس کردن نبض بیمار به واقع اساس تشخیص در همه رشته‏های طب سنتی چین است. عمل تشخیص نبض یا نبض‏گیری در طب سنتی چین چنان گسترده و حساس و دقیق است که می‏تواند حتی بیماری‏های پیشین شخص بیمار را صحیح بگوید

در نبض مچ دست یا رگ گردن شخص بیمار ممکن است تا چهارده نوع حالات متفاوت قابل حس کردن وجود داشته باشند، ولی بسیاری از درمانگران سوزن درمانی فکر می‏کنند که پنج یا شش نوع نبض متفاوت کل رقمی است که در یک جلسه کوتاه معاینه می‏توان یافت.

● روش اجرا چگونه است؟

نقاط سوزنی را معمولاً با سوزن‏های خاص تحریک می‏کنند بیشتر درمانگران با تجربه چینی می‏گویند که بهترین نتایج درمانی را تحریک سوزنی تولید می‏کند. متون کهن چینی حدود پنجاه راه گوناگون فرو کردن سوزن را شرح می‏دهند، ولی آن گاه که سوزن در نقطه صحیح فرو شده تنها شش اصل هستند که در مؤثر بودن تحریک سوزنی نقش دارند:

۱) تیزی نوک سوزن

۲) زاویه نفوذ سوزن

۳) عمقی که سوزن فرومی‏رود

۴) مقدار حرکت (لرزش) سوزن در نقطه

۵) طول زمانی که سوزن در نقطه می‏ماند

۶) تعداد جلسات درمان

آن گاه که درمانگر مکان نقطه را دقیقاً مشخص کرده است، او سوزن را در آن فرو می‏کند و از چند ثانیه تا چند دقیقه در آن باقی می‏گذارد

● بیماری‏های شفاگیر از سوزن درمانی

این روش برای رفع سنگ کلیه یا آرتروز پیشرفته ،سردرد، بیماری‏های حاد دستگاه تنفس، روماتیسم حاد، مشکلات قاعدگی زنانه، مشکلات اندام‏های هضم غذا، اختلال‏های گوناگون دستگاه عصبی، و دردهای گوناگون کاربرد دارد.اگر شرایط زیربنایی مولد علایم یک بیماری غیرقابل علاج باشند درمان سوزنی او بی‏فایده خواهد بود.

● طب سوزنی عناصر پنج گانه دخیل در آن

بنا به اعتقاد چینیان، شیوه طب سوزنی عناصر پنج گانه، نوع باستانی طب سوزنی است که به درمان تمام لایه های وجود شخص یعنی بدن، ذهن، قلب(احساسات) و روح می پردازد، روش کامل تر و بسیار صحیح تر انجام درمان با طب سوزنی است. به این ترتیب شخص بیمار میتواند با تمام وجود سلامتی خود را بازیافته و به تعادل کامل برسد

درمانگر برای درک عمیق شخص بیمار اهمیت فراوانی قایل است و این مطلب با شناخت کامل محیط، تاریخچه زندگی و تاثیر عناصر پنج گانه بر زندگی این شخص حاصل میشود.

این پنج عنصر آتش، خاک، فلز، آب و چوب هستند. هر یک از این عناصر در شکل گیری وجود و شیوه عمل ما در زندگی موثرند. زمانی که طب سوزنی برای از بین بردن سریع علائم بیماری به کار برده میشود، formula acupuncture نامیده میشود. این روش درمان موقت و سطحی موثر است اما بیمار را از درون معالجه نمیکند. یک متخصص طب سوزنی عناصر پنج گانه، به خوبی از قوانین طبیعت آگاه است و میتواند از آنها برای تشخیص بیماری کمک بگیرد و به درمان کامل بیمار بپردازد.

درمانگر به دنبال نا هماهنگی در جریان انرژی بدن میگردد.در این حالت انرژی که در دوازده محور حیاتی بدن در جریان است در جاهایی به مانع برخورد کرده و دلیل آن عدم تعادل بین عناصر پنج گانه است. درمانگر باید عنصری را که در بدن ضعیف تر عمل میکند بیابد و با انتخاب نقطه صحیح برای انجام طب سوزنی، عنصر مورد نظر را تقویت کند و هماهنگی را به بدن برگرداند.

طب سوزنی با تاثیر بر جریان انرزی یا “چی” که در میان محورهای حیاتی بدن در جریان است، عمل میکند. این جریان با امتحان نبض های دوازده گانه ارزیابی میشود. در بدن انسان ۳۶۵ نقطه اصلی وجود دارد و اگر ما محورهای اصلی را به صورت رود در نظر بگیریم، این نقاط، مانند مخزنهای آبی هستند که میتوانند در صورت لزوم برمقدار آب رود بیافزایند و جریان انرژی را سریعتر و قوی تر کنند. برای هر نوع معالجه، درمانگر موانع موجود در مسیر جریان انرژی را پیدا میکند و برای رفع آن نقطه خاصی را انتخاب میکند.

● توضیح بیشتری بر طب سوزنی

در طی روزهای معالجه با طب سوزنی، این نقاط تغییر کرده یا تکرار میشوند تا زمانی که تعادل در بدن بیمار برقرار شود. دو روش پایه برای تحت تاثیر قرار دادن جریان “چی” به کار میرود، روش اول با فروکردن سوزنهای بسیار نازک در نقطه مورد نظر است که با آزاد کردن “چی” از یک گره، موجب حرکت آن میشود. روش دوم با استفاده از گیاهی به نام موکسا Moxa است. مخروطهای کوچکی از این گیاه اخته میشوند که مانند عود، بدون شعله میسوزند. این مخروط را بر روی نقطه مورد نظر قرار داده و میسوزانند تا با گرم کردن آن و فرستادن انرژی گرمایی، “چی” را آزاد کنند. گاهی اوقات برای خارج کردن انرژی بیش از حد در این روش، از سوزن هم استفاده میشود که البته این روش بسیار کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.

● عناصر پنج گانه در طب سنتی چین چه تعریفی دارند؟

عناصر پنج گانه، دیدگاه ظاهرا ساده و در درون پیچیده چینیان باستان را بر رابطه تنگاتنگ انسان و تمام مظاهر طبیعت به نمایش میگذارد. جهان بینی خاص این قوم همواره موجب تحسین دانشمندان علوم طبیعی و انسانی جهان را فراهم کرده است.

آتش

آتش نماد و عنصر تابستان بوده و با احساس شعف و شادمانی در ارتباط است. افرادی که عنصر غالب وجودشان آتش باشد، به داشتن دوستان زیاد و ایجاد روابط دوستانه با اطرافیان خود بسیار علاقه دارند. آنها معمولا خندان هستند و گاهی در عمق وجودشان احساس غصه وجود دارد که هیچ وقت دیده نمیشود.

● خاک

خاک عنصر تابستان گذشته به شمار میرود و با حس همدردی و دلسوزی همراه است. افرادی که عنصر خاک بر وجودشان غالب است، میتوانند مانند یک مادر به دیگران رسیدگی کند و آنها را از هر نظر تغذیه کنند. هرچند احساس درک دیگران بسیار مهم است اما افراد خاکی گاهی بسیار تنها بوده و احساس خلاء میکنند.

● فلز

فلز عنصر پاییز و با حس اندوه و ماتم همراه است. افراد تحت سلطه این عنصر، به دنبال هرچه پاک و روحانی باشد، هستند. آنها برای خود و دیگران استانداردهای بالایی در نظر دارند و احترام متقابل برایشان بسیار اهمیت دارد. گاهی اوقات آنها با حس ناگواری از “اگر چنین و چنان میشد…” زندگی میکنند.

● آب

آب عنصر زمستان و مرتبط با حس ترس است. چنین افرادی دارای سماجت و اراده ای هستند که آنها را در شرایطی که موجب وحشت دیگران میشود، موفق و سربلند نگه میدارد. گاهی آنها حس عمیقی از وحشت را در وجود خود پنهان کرده اند.

● چوب

چوب عنصر بهار و با حس خشم در ارتباط است. افرادی که با عنصر چوب هماهنگی بیشتری دارند، این افراد بیشتر از دیگران در کارها اعم از برنامه ریزی، تصمیم گیری و عمل، موفق هستند. نقطه قوت آنها آینده نگریشان است اما اگر از تعادل خارج شده باشند، به راحتی کارهایشان را رها میکنند و حس نا امیدی آنها را فرا میگیرد.

بیشتر با طب سوزنی آشنا شویم

سابقه طب سوزنی (Acupuncture) به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش و به کشور چین باز میگردد. شاید بتوان آنرا یکی از قدیمی ترین و در عین حال کاربردی ترین روشهای طبابت دانست که در حال حاضر در قرن ۲۱ ام مورد استفاده قرار می گیرد.

شناخت دوباره این طب را به جرات می توان مدیون روزنامه نگار مجله نیویورک تایمز یعنی جیمز رستون (James Reston) دانست که در سال ۱۹۷۱ دانست طی مقاله ای به بررسی روشهای طبابت در چین که توسط سوزن انجام می شد، دانست.

در اصل اصطلاح Acupuncture تشریح کننده مجموعه ای از روشها است که توسط آن نقاطی از بدن برای دریافت نتایج مورد نظر با روشهایی خاص مانند استفاده از سوزن تحریک می شود. طب سوزنی امروزه با استفاده از فرو کردن سوزن های خاصی به درون بدن از طریق پوست توسط دست و یا حتی جریان الکتریسیته انجام می شود.

سوزنهایی که در این طب از آن استفاده می شود فلزی هستند و تقریبا” به قطر چند تار موی سر می باشند. بیمارانی که این روش درمان را برای خود انتخاب می کنند اظهارات متفاوتی دارند، اما در مجموع اغلب آنها بیان می کنند که هنگام فرو کردن سوزن به بدنشان احساس درد زیادی نمی کنند. معمولا” تجربه و تخصص پزشک معالجه در استفاده از سوزن می تواند میزان درد حاصله را کاهش یا افزایش دهد.

سازمان مدیریت تغذیه و داروی آمریکا (FDA) در سال ۱۹۹۶ استفاده از سوزنهای مخصوص برای این نوع از روش درمان را تایید کرد. این سوزنها باید استریل باشند و می توان هریک از آنها را برای یک و فقط یک بیمار استفاده کرد. همچنین قبل از هر بار استفاده از سوزنها باید آنها را با الکل یا مواد ضدعفونی کننده تمیز کرد.

امروزه در درمان طب سوزنی ممکن است از جریان الکتریسته نیز استفاده شود.

بسیاری از پزشکان اعتقادی به این نوع از روش طبابت ندارند و برعکس بسیاری دیگر با استناد به آمار بدست آمده از بهبود بیماران این روش را برای معالجه توصیه می کنند. آزمایشها نشان می دهد این روش می تواند برای کاهش درد پس از جراحی، شیمی درمانی، جراحی های دندان و … بسیار موثر واقع شود.

همچنین شواهد بسیاری موجود است که طب سوزنی می تواند در معالجه بیماری هایی چون اعتیاد به مواد مخدر، فعال کردن دوباره ماهیچه های تنبل، سر درد، دردهای مفصلی، انواع آسم و تنگی نفس بعنوان یک راه حال و یا حداقل در کنار درمان دارویی استفاده شود. تحقیقات جدید نشان می دهد که طب سوزنی توانایی کاهش و حتی برطرف کردن انواع درد را داشته و می تواند توانایی های قسمت های مختلف بدن افراد را بالا ببرد.