دیدومک صفیرکش‌ پریشان جنوب

خوش‌آوازی در اقصای کیش به حکم فضیلت دل مشتاقی را صید کرد. شاهد مشتاق، نظر بر اوج افکند و مرغک بومی آشفته‌ای دید با شاهپرهای سیاه، عینک قرمز بر چشم و سر و گلویی تیره که گویی اینچنین می‌خواند: «دیدومت» عکاس مشتاق، علیرضا هاشمی بسرعت لحظه را صید کرده و گذشت، اما این مرغک بیقرار با نگاه نگران تنها دور شدن یک غریبه دیگر را از آشیانه‌اش به نظاره نشست.

خوش‌آوازی در اقصای کیش به حکم فضیلت دل مشتاقی را صید کرد. شاهد مشتاق، نظر بر اوج افکند و مرغک بومی آشفته‌ای دید با شاهپرهای سیاه، عینک قرمز بر چشم و سر و گلویی تیره که گویی اینچنین می‌خواند: «دیدومت» عکاس مشتاق، علیرضا هاشمی بسرعت لحظه را صید کرده و گذشت، اما این مرغک بیقرار با نگاه نگران تنها دور شدن یک غریبه دیگر را از آشیانه‌اش به نظاره نشست.

در نواحی جنوبی ایران، پرنده ای بومی با نام دیدومک زیست می کند که فریادهای پرسر و صدایش او را شهره آفاق کرده است. نوک منقار این پرنده، قرمز و در انتها سیاه است و پاهای کشیده و زردرنگی دارد. دم سفیدش با یک نوار تیره عرضی و پهن مشخص می شود. ایــن پرنده سبک وزن در مناطق باز از زمین های کشاورزی و پست تا ارتفاعات ۱۸۰۰ متری دیده می شود.

در فصل زمستان می توان دیدومک ها را در دسته جات پراکنده و در فصل زادآوری با جفت های خود مشاهده کرد. این گونه اغلب همجواری با زیستگاه های آبی خصوصا آب شیرین را ترجیح می دهد. لانه ها معمولا به صورت خیلی ابتدایی در زمین یا اندکی بالاتر از سطح آب ساخته می شود و پرنده گاهی دور آنها را با سنگ های کوچک یا خاک رس می پوشاند. بقای جوجه ها مدیون استتار طبیعی و البته فریادهایی است که والدین گاه و بیگاه سر می دهند. پرواز دیدومک ها نسبتا آهسته با بال زدن های گاه و بیگاه است، اما زمانی که قرار باشد از لانه خود محافظت کنند، بسیار چالاک عمل می کنند. این پرنده در جلوی چشمان خود زائده قرمز گوشتی بدون پری دارد که صرفا جنبه تزئینی دارد. این زائده گوشتی تقریبا مشابه آن چیزی است که در خروس ها دیده می شود، اما در مورد این گونه خاص نمی تواند مشخص کننده جنس پرنده باشد؛ چراکه نر و ماده اغلب به یکدیگر شبیه هستند. این زائده گوشتی نه تنها معرف میزان هورمون تستوسترون و تغذیه مناسب است؛ بلکه در فراری دادن دشمنان هم بی تاثیر نیست. صدای این پرنده زیبا برای ساکنان جنوبی ایران آشناست، بخصوص در فصل زادآوری که با نزدیک شدن انسان ها به لانه، صدای فریاد والدین در کنار مشاهده چشمان نگرانی که از به خطر افتادن جوجه هایشان در هراس هستند، فراوان به گوش می رسد.

فرناز حیدری