چپ مذهبی در آمریكا

در ایالات متحده آمریكا, چپ مذهبی در حال شكل گیری است و رهبران این اردوگاه سیاسی جدید بر علیه فقر, جنگ عراق و آلوده سازی محیط زیست موعظه و سخنرانی می كنند

در ایالات متحده آمریكا، چپ مذهبی در حال شكل گیری است و رهبران این اردوگاه سیاسی جدید بر علیه فقر، جنگ عراق و آلوده سازی محیط زیست موعظه و سخنرانی می كنند. از جمله هواداران مهم این گروه می توان از هیلاری كلینتون و اعضای حزب دموكرات یاد كرد. آیا پایان دوران ریاست جمهوری بوش به معنای پایان عصر راست مذهبی در ایالات متحده است؟«پرزیدنت بوش باید محاكمه شود!» این جمله ای بود كه چند هفته پیش توسط «جیم وینكلر» در سالنی پر از شنونده در واشینگتن دی سی ادا شد. او در آن سخنرانی گفت كه خلع بوش از مقام ریاست جمهوری می تواند تنها واكنش درست به این «جنگ تهاجمی غیرقانونی» باشد، جنگی كه از ریشه با دروغ و فریبكاری شروع شد.

البته این خواسته چیز جدیدی نیست اما كسی كه این بار آن را بیان كرده است آدم جالبی به نظر می آید. جیم وینكلر رئیس یكی از گروه های لابی مسیحی در آمریكا است و این سخنان را كه به شدت انگیزه های مذهبی داشت، در یكی از كنفرانس های شورای مشورتی كلیسا بیان می كرد: «آرزوی من، دگردیسی در انسان ها و این سیستم حكومتی است كه می تواند امپراتوری خدا را به ارمغان آورد.» در حال حاضر «چپ مذهبی» در سراسر ایالات متحده آمریكا در حال شكل گیری است و بر پایه نظرسنجی های انجام گرفته توسط دانشگاه «آكرون»، ۲۷ درصد از مردم آمریكا نسبت به آن اظهار تمایل كرده اند.

با این حال این رقم پایین تر از طرفداران راست مذهبی با ۳۸ درصد آرا و بالاتر از طرفداران سكولارها با ۱۲ درصد آرا به شمار می آید. این روزها تقریباً هر ماهه، مسیحیان چپ گرای آمریكا كنفرانس های بزرگی برگزار می كنند و علاوه بر آن كتاب هایی منتشر می كنند كه در همه آنها بحث بر سر چگونگی احقاق حقوق از دست رفته بزرگان مذهب است. در یكی از سرودهای این گروه آمده است: «آنها عیسی مسیح را از ما دزدیده اند».

از نظر هواداران این گروه، مدت ها است كه بنیادگرایان مسیحی كه بسیار هم مورد توجه جورج بوش قرار دارند، همه گفت وگوها و مباحثات اجتماعی سیاسی را تحت سیطره خود دارند. چپ مذهبی آمریكا بر خلاف دیگر گروه های مذهبی این كشور، چندان به مسائلی چون سقط جنین، همجنس گرایی و شبیه سازی نمی پردازند و به جای آن لبه تیز انتقادات خود را متوجه فقر، جنگ با عراق و آلوده سازی محیط زیست كرده اند. و جالب آنكه حزب دموكرات آمریكا كه تا به اینجای كار به نوعی از مذهب فاصله می گرفت، ظاهراً رای دهندگان مذهبی را به عنوان متحدینی مهم كشف كرده است.

در راس این جنبش كه طیف های گوناگونی از كلیسای سیاهپوستان و پروتستان های میانه رو و كاتولیك های لیبرال و فعالان صلح طلب مذهبی را در خود جای داده است، افراد خوشنامی چون «جیم والیس» و «رابی میچل لرنر» قرار دارند. والیس یكی از چپ گرایان برجسته و مذهبی آمریكا است كه به كاندیدای احتمالی ریاست جمهوری آینده یعنی «هیلاری كلینتون» مشاوره مذهبی می دهد. والیس به تازگی كتابی تحت عنوان «سیاست الهی» را روانه بازار كرد كه در حال حاضر از پرفروش ترین كتاب های آمریكا محسوب می شود. لرنر نیز از سال ۲۰۰۴ در حال طراحی اتحادی فراگیر در میان رهبران پیشروی همه شاخه های مذهبی است و او هم كتابی به نام «دست چپ خداوند» نوشته كه از فروش خوبی برخوردار شده است. جیم والیس می گوید: «دیگر آن دورانی كه راست حرف اول و آخر را می زد، گذشته است». پیدایش چپ مذهبی در صحنه سیاسی آمریكا در واقع حضوری دوباره است .

چپ مذهبی در تاریخ آمریكا و در چارچوب مطالبات ترقی خواهانه، اغلب نقشی تعیین كننده داشته است و لغو برده داری و جنبش های مدنی به رهبری فردی مذهبی یعنی «مارتین لوتركینگ» می تواند شاهدی بر این مدعا باشد. اما پس از آن كه در سی ساله اخیر سیاستمداران سكولار حزب حاكم دموكرات عرصه مذهب را به تمامی در اختیار جمهوریخواهان قرار دادند، ناگهان متوجه شدند كه شخصی مثل بوش با آن لفاظی های ظاهراً مذهبی خود، به راحتی مردم و جامعه مذهبی آمریكا را قانع كرده و راضی نگه می دارد. به گفته رابی میچل لرنر جمهوریخواهان توانایی بیشتری در ارضای نیازهای معنوی مردم دارند. «دشمنی چپ گرایان آمریكا با مذهب دلیل اصلی رویگردانی مذهبیون پیشرو از سیاست است.» بالاخره پس از حدود ۶ سال ریاست جمهوری بوش، دموكرات ها به این مسئله مهم پی بردند كه مذهب به سادگی از عرصه سیاست حذف شدنی نخواهد بود.

به همین دلیل از چندی پیش محتمل ترین كاندیداهای حزب دموكرات برای ریاست جمهوری آینده یعنی هیلاری كلینتون و «باراك اوباما» (كه از وی به عنوان اولین رئیس جمهور سیاهپوست آمریكا یاد می شود) در صحبت هایشان روی مسائل مذهبی تاكید ویژه ای دارند. هیلاری كلینتون در جریان مباحث و مذاكرات اخیر در مورد دوازده میلیون مهاجر غیرقانونی در آمریكا كه به تصویب قانونی سهل تر در این باره منجر شد، در مقابل نمایندگان كنگره از ضرورت تصویب این قانون آن هم برای خشنودی خدا و عیسی مسیح گفت و تاحد زیادی چهره ای مذهبی از خود نشان داد و این مسئله به ویژه به مذاق كلیساهای طرفدار مهاجرین غیرقانونی و بخش وسیعی از مكزیكی تبارهای كاتولیك خوش آمد.

هیلاری در سال ۲۰۰۵ نیز یك بار دیگر هواداران خودش را شگفت زده كرد و آن هنگامی بود كه از سقط جنین به عنوان مسئله ای بی نهایت غم انگیز برای بانوان و مخالف تعالیم مذهب یاد كرد.همسر رئیس جمهور سابق آمریكا در مباحث مربوط به گرم شدن كره زمین هم كه در هفته های اخیر به شدت در رسانه های آمریكا به آن پرداخته می شود، حملات لفظی سفت و سختی را به جمهوریخواهان ترتیب داد. این مسئله به ویژه مورد توجه كلیسای انجیلی آمریكا قرار دارد و آنها به گفته خودشان نگران جان مخلوقات خداوند هستند. طی یك نظرسنجی نیز ۶۳ درصد از هواداران كلیسای انجیلی، مسئله گرم شدن كره زمین و آلودگی محیط زیست را به شدت نگران كننده عنوان كردند. اما جمهوریخواهان كه همواره پروتستان های محافظه كار را یكی از پایگاه های اصلی قدرت خود می دانند، در این مورد دچار اشتباه شده و پس از سال ها اصل مسئله گرم شدن زمین و آلودگی محیط زیست را مورد تردید قرار دادند.

هیلاری كلینتون هم از فرصت استفاده كرد و به سرعت نسبت به این موضع حزب رقیب واكنش نشان داد و خواهان اطلاع رسانی شفاف در مورد تكنولوژی های به اصطلاح سبز شد. اتحاد میان دموكرات ها با برخی كلیساهای آمریكا، نتایج خود را بیش از هر جای دیگر در ایالت ویسكانسین نشان داد. مردم این ایالت در روز ۷ نوامبر سال گذشته و همراه با انتخابات كنگره، به ماده الحاقی به قانون اساسی كه بر پایه آن ازدواج همجنس گرایان غیرقانونی شناخته می شد، رای منفی دادند و این در حالی بود كه جمهوریخواهان به شدت برای تصویب این ماده الحاقی تبلیغ می كردند و ظاهراً همین تبلیغات بسیاری از طرفداران مسیحی جمهوریخواهان را از آنان دور كرد. جالب آنكه از مدت ها پیش از برگزاری آن انتخابات بسیاری از كلیساهای متعلق به پروتستان های میانه رو و همین طور بسیاری از سازمان ها و نهادهای مذهبی و كلیسایی برای عدم تصویب این ماده الحاقی برنامه ریزی كرده بودند.

ایالت ویسكانسین اولین ایالت آمریكا بود كه در سال ،۱۹۸۲ همجنس گرایی را قانونی اعلام كرد و در این راه نظر كاملاً مثبت كلیسا را هم با خود داشت. با همه اینها، همكاری و اتحاد میان دموكرات ها و كلیسا ها چندان هم بدون تنش و مشكلات نبوده است. «هوارد دین» دبیركل حزب دموكرات به تازگی در یكی از برنامه های تلویزیونی مربوط به كلیسا شركت كرد و جمله ای گفت كه بسیاری از تماشاگران به حیرت افتادند: «دموكرات ها با جامعه مسیحی نقاط مشترك زیادی دارند». دین با این جمله به صورتی كاملاً ناخواسته میان دموكرات ها و مسیحیان به اصطلاح خط كشید و حد و مرز قائل شد. با این حال تلاش برای نزدیكی هر چه بیشتر میان این دو اردوگاه سیاسی و مذهبی از قبل برنامه ریزی شده است. رابی میچل لرنر در این مورد می گوید: «قول می دهم هر دموكراتی كه در انتخابات های سال ۲۰۰۶ و ۲۰۰۸ شركت كند، در همه سخنرانی هایش از انجیل نقل قول خواهد كرد و از آخرین و جدیدترین حضورش در كلیسا خواهد گفت.»

سباستیان هاینتزل

ترجمه: محمدعلی فیروزآبادی

منبع: اشپیگل آن لاین