زوایای تاریكی از تأسیس و تثبیت اسرائیل

در قرن هیجدهم وقتی كه پذیرش یهودیان در كشورهای جدید ملی اروپا دچار اشكال شد, ناپلئون از یهودیان خواست زیر پرچم او جمع شوند و اورشلیم قدیم را بدست آورند این بیان به اندیشه برگشت به فلسطین فرصت تولد داد

در قرن هیجدهم وقتی كه پذیرش یهودیان در كشورهای جدید ملی اروپا دچار اشكال شد، ناپلئون از یهودیان خواست زیر پرچم او جمع شوند و اورشلیم قدیم را بدست آورند. این بیان به اندیشه برگشت به فلسطین فرصت تولد داد. در سال ۱۸۶۵ جوزف سالوادور گفت: «دولت جدید در سواحل شهرستان جلیل۱ و در كنعان قدیم تأسیس خواهد یافت. یهودیان در اثر تركیب كشش‌های خاطرات تاریخی، تعقیب شدن در كشورهای مختلف و احساس بوریتانیسم انجیلی انگلستان به فلسطین بر خواهند گشت»۲ .

در این راستا «تئودور هرتسل»(۳) (۱۹۰۴-۱۸۶۰) بنیانگذار كنگره بال سوئیس می نویسد:

«ما همچنین باید بخشی از یك دیوار دفاعی برای تمدن قدیمی اروپا در مقابل بربریت آسیا را تشكیل دهیم. ما باید در ارتباط نزدیك با تمام اروپا باشیم كه تداوم وجود ما را تضمین خواهد كرد.»(۴)

هرتسل بعد از كوشش‌های فراوان موفق شد در سال ۱۸۹۷ اولین كنگره صهیونیست‌ها را با بیش از ۲۰۰ عضو تشكیل دهد و این كنگره سازمان جهانی صهیونیستی را بوجود آورد و همه یهودیان را برای تشكیل یك كشور یهودی‌نشین در فلسطین فراخواند.

هرتسل با پیروزمندی ادعا كرد: «اگر آنچه در كنگره بال روی داد جمع‌بندی شود ، باید بگویم كه من دولت یهود را تأسیس كردم. این بیان امروز خنده همگان را برخواهد انگیخت. اما شاید در بیست و پنج و مطمئناً در پنجاه سال آینده این كشور تشكیل خواهد شد و همه جهان آن را خواهند دید.»(۵)

در این راستا می توان گفت از همان ابتدای اندیشه صهیونیستی، اصطلاح «یهودی» بدل به «اشكنازی»(۶) (یهودیان اروپائی) گردید و كلمه «سفاردی»(۷) (یهودیان یمن، مراكش، حلب و غیره) حذف شد. به همین ترتیب تا استقرار دولت صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ تمام كوشش‌ها برای به كار گرفتن فقط یهودیان اروپا به كار رفت تا متعهد رسالت گسترش تمدن اروپائی در خاور میانه باشند. در سال ۱۸۹۶ هرتسل در نامه خود به «گراند دوك بادن» به او اطمینان داد كه وقتی یهودیان به سرزمین اجدادی خود برگشتند همانند نمایندگان تمدن غرب عمل خواهند كرد كه پاكی و نظم و عادات استقراریافته غرب را به این گوشه شرق طاعون‌شده و شیطان‌زده خواهند برد. (۸)

گروه‌های كشاورزی یهودیان در فلسطین با مهاجرت مداوم از اروپای غربی كه تا سال ۱۹۱۴ به ۵۸ هزار نفر رسید آغاز شد.

اعلامیه مشهور «بالفور»(۹) در سال ۱۹۱۷ تعهد آشكار برای تشكیل سرزمین یهودیان، مزایای چند جانبه داشت. سرزمین یهودی‌نشین نماینده بریتانیا در خاورمیانه و به نفع امپراطوری بود و باعث جلب حمایت آمریكا برای جنگ می‌شد .

بعد از جنگ جهانی دوم نیز تبلیغات زیاد بركوره‌های آدم‌سوزی (هلوكاست) (۱۰) ، دراستقرار دولت اسرائیل نقش بسزایی داشتند ؛ سایه «داخائو»(۱۱) «تربلینكا»(۱۲) و «آشویتس» (۱۳). احساس گناه در میان اروپائیان و آمریكای شمالی و آرزو و تمنای تأمین سرزمینی برای یهودیان و خلاص شدن از یهودیان ناخواسته و شكننده در اروپا می‌تواند به عنوان عواملی دیگر ذكر گردد. هیتلر می‌خواست یهودیان را از اروپا بیرون راند و اسرائیل راهی مطمئن برای سكونت یهودیان در خارج از اروپا بوجود آورد.

در ضمن جنگ ۸-۱۹۴۷ یهودیان واعراب، هنگهای داوطلب اسرائیل و ایالات متحده نیز به آنها پیوستند و سلاح‌های تهیه شده در اروپا را در اختیار آنها قراردادند و دولت بریتانیا نیز در فلسطین به آنها كمك می‌كرد و مهاجرت غیرقانونی آنها را نادیده گرفت.

در این زمان چرچیل به به وایزمن گفت كه او حامی صهیونیست‌ها برای كسب تمام فلسطین است و در صورت ناكامی ، با سرعت بخشیدن به مهاجرت یهودیان به فلسطین (۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار نفر در سال و در ضمن ده سال ۱.۱۵۰.۰۰۰ نفر توازن جمعیت را از ۱.۲۰۰.۰۰۰ نفر عرب در مقابل ۶۰۰ هزار یهودی تغییر خواهد داد) این امر عملی خواهد شد.

در ۲۷ ژوئیه ۱۹۴۶ دولت جدید كارگر با نخست‌وزیری «كلمنت آتلی» (۱۴)به قدرت رسید و موجب رضایت عمیق صهیونیست‌ها گردید زیرا حزب كارگر از سال ۱۹۴۰ با مصوبات خود از صهیونیست‌ها حمایت كرده بود.

وایزمن در ایجاد فشار برا عراب اصرار داشت زیرا معتقد بود یهودیان هرگز در هیچ كشور لیبرال غربی زمینه جذب در اجتماع را پیدا نخواهند كرد و تا زمانی كه دروازه‌های فلسطین باز است فشارها به سوی آمریكا و بریتانیا منحرف خواهد شد و هر كدام از یهودیان اروپائی در این دو كشور دوستان یا منسوبینی دارند و این دو كشور خطر مسموم شدن در اثر مسئله یهودیان را -چون گذشته- خواهند پذیرفت.

نه بریتانیا و نه ایالات متحده خواهان مهاجرت وسیع یهودیان به كشورهای خود نبودند و ژنرال«اسموتس» (۱۵) (قهرمان صهیونیسم در سرتاسر سال‌های جنگ) گفت كه مهاجرت به آفریقای جنوبی راه حلی برای مسئله یهودیان نخواهد بود و افزایش تعداد یهودیان در آن كشور فقط احساس ضد یهود را ایجاد خواهد كرد. آفریقای جنوبی سهم خود را در كمك به یافتن راه حل كه به نظر او استقرار یك كشور ملی یهودیان در فلسطین بود، انجام خواهد داد. (۱۶)

فلسطین و مناطق اطراف آن برای انگلستان یك نقطه اتصال را در نظام شرق دور وصل می‌كند. این منطقه انبار نفت برای امپراطوری بود. همچنین شامل كانال سوئز و پایگاه‌های اصلی نیروی دریایی در شرق مدیترانه و در اسكندریه به حساب می‌آمد.

در این راستا ، ترومن بعد از انتخابات كنگره در نوامبر ۱۹۴۵ وقتی كه به سفرای كشورهای عربی در ایالات متحده گفت: «آقایان من متأسفم اما باید به صدها هزار نفر كه مشتاق موفقیت صهیونیست هستند، پاسخ دهم در حالی كه صدها هزار نفر عرب در حوزه قانونی خود ندارم»(۱۷) بدواً توجه موارد سیاسی بود. بدین ترتیب ترومن از صهیونیسم حمایت كرد و «آتلی» را وادار ساخت كه فوراً هزار گواهی برای یهودیان جابجا شده جهت رفتن به فلسطین صادر نماید. (۱۸)

از آن زمان به خاطر سهمیه‌های مهاجرت از قبل از جنگ، بریتانیا هر سال ۱۸۰۰۰ نفر و ایالات متحده تعداد انگشت‌شماری پناهنده می‌پذیرفتند.

در سال ۱۹۴۷ قدرت‌های غربی به رهبری ایالات متحده- اتحاد شوروی نیز به آنها پیوست- دولت اسرائیل را از طریق مصوبه‌ای در مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای خدمات به مقاصد سیاسی، امنیتی و فرهنگی غرب تشكیل دادند.

●قانون اساسی اسرائیل

در هشتم جولای ۱۹۴۸ كابینه ی موقت اسراییل، به منظور تدوین پیش ‍ نویس قانون اساسی و ارایه آن به پارلمان جهت بررسی و توصیب، كمیته ای را تشكیل داد. اما اعضای این كمیته، نمایندگان نخستین پارلمان و احزاب اسراییل نتوانستند به دلیل اختلافات شدید در خصوص موضوعات مهمی همچون مذهب، قومیت، خطوط مرزی، حقوق اساسی شهروندان و حقوق و جایگاه اقلیت عرب زبان مقیم اسراییل به نتیجه برسند و این وضعیت هنوز هم ادامه دارد. به همین دلیل تا به امروز اسراییل واجد قانون اساسی دایم و ثابتی نمی باشد. در سال های اخیر جنبش های سیاسی، به رهبری حقوقدانان و اساتید دانشگاه و با قصد مبارزه سیاسی جهت تدوین قانون اساسی پایدار برای دولت اسراییل، شكل گرفته است .

شایان توجه است كه منشور اعلام استقلال اسراییل دارای ارزشی حقوقی یا قضایی نبوده و در دادگاه های این دولت قابل استناد نمی باشد.

●قوانین مبنا

علیرغم ناكامی دولت ها و احزاب گوناگون اسراییل در تدوین یك قانون اساسی دایم، آنها موفق شده اند قوانینی شبیه به قانون اساسی به نام قوانین مبنا وضع و تدوین كنند. از جمله ی این قوانین قانون پارلمان، قانون ریاست دولت، قانون شورای وزیران، قانون اراضی اسراییل، قانون اقتصاد دولت، قانون ارتش، قانون قضاوت، قانون ناظر دولت، قانون حفظ منزلت و آزادی انسان و قانون آزادی مشاغل می باشد.

تغییر یا لغو قوانین مبنا تنها از طریق پارلمان و بااكثریت ویژه و غیر عادی اعضا امكان پذیر است . با این حال این قوانین به مثابه قانون اساسی نبوده و در هیچ یك از آنها به طور صریح گفته نشده است كه قوانین دیگر نمی تواند ناقض آنها باشد. رهبران اسراییل با وضع قوانین مبنا در پی رسیدن به یك قانون اساسی ثابت برای دولت می باشند.

●قانون اراضی

قانون اراضی اسراییل كه یكی از قوانین مبنا می باشد، تصریح می كند كه فروش یا تحویل مالكیت زمین های دولتی (شامل زمین هایی كه به نام دولت، اداره نوسازی و بازسازی یا صندوق دایمی اسراییل ثبت شده باشد) به هر شكلی كه باشد جز درچارچوب قانون ممنوع است . دولت اسراییل به محض تاسیس، اعلام كرد كه وارث دولت قیمومت انگلستان بوده و كلیه زمین ها و املاك، مالیات و حقوق این دولت متعلق به خود اوست ؛ ولی در عین حال خود را ملزم به بازپرداخت بدهی ها و ایفای تعهدات دولت نمی داند.

مهدی علیخانی

كارشناس و پژوهشگر مسائل سیاسی

[e-mail] email address is being protected from spam bots, you need Javascript enabled to view it

پی نوشتها :

۱- Galilee

۲- ژاك سوستل The long march of Israel – نیویورك- آمریكن Hestige Press- ۱۹۶۰.

۳- Theodor Hertzl

۴- The Jewish Chronicle- ۱۷ January ۱۸۹۶.

۵- Raphael Ratai ویراستار- «یادداشت‌های كامل تئودور هرتسل- جلد اول نیویورك- هرتسل پرس- ۱۹۶۰ صفحه ۵۱۸.

۶- Ashkenazi

۷- Sephardi

۸- یادداشت‌های هرتسل – همان - صفحه ۳۴۳.

۹- Balfour

۱۰- Holocaust

۱۱- Dachau

۱۲- Treblinka

۱۳- Auschwitz

۱۴- Clements Atlee

۱۵- General Smuts

۱۶- South Africa Zionist Reocrd ۱۸ ژوئیه ۱۹۴۷.

۱۷- ریچارد استیونس - كتاب «صهیونیسم آمریكا و سیاست خارجی ایالات متحده ۷-۱۹۴۲» چاپ نیویورك Pageant Press سال ۱۹۷۰.

۱۸- گزارش «ارل هاریسون» بولتن وزارت امور خارجه ۳۰ سپتامبر ۱۹۴۵ا صفحه ۴۵.

۱۹- Levi Skol

۲۰- AIPAC

۲۱- گاردین- بندن- ۱۱ سپتامبر ۱۹۸۱.

منبع:سایت موعود

---