اعتكاف, زمانی برای اندیشیدن

یكی از سنت های حسنه و مستحبات اسلامی كه پس از پیروزی انقلاب اسلامی احیا شد, اعتكاف است كه از ۱۳ رجب به مدت سه روز برگزار می شود

یكی از سنت های حسنه و مستحبات اسلامی كه پس از پیروزی انقلاب اسلامی احیا شد، اعتكاف است كه از ۱۳ رجب به مدت سه روز برگزار می شود. اعتكاف عهد مودت و میثاق مجدد با پروردگار است، اعتكاف بستر مناسب اندیشه، تفكر و خردورزی و تلاشی است برای این كه انسان های فرو رفته در غرقاب روزمرگی ها از فضای پر التهاب روزانه به سوی «خویش» و «خدای خویش» باز گردند، در واقع اعتكاف محو خودخواهی در امواج بلند خداگرایی است.

این عبادت كه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی حالت فراگیر و عمومی نداشت، طی چند سال اخیر در میان جمع كثیری از صالحان و نیكان، از اقشار مختلف اجتماعی، به ویژه دانشجویان و طلاب، متداول شده است و مساجد بسیاری از شهرهای ایران و جهان اسلام، پذیرای میهمانان خدا در ایام البیض ماه پربركت رجب است.

انسان این اشرف موجودات، در پس دستیابی به كمال به دنبال انتخاب است و اعتكاف انتخابی نیكوست، انتخاب همنشینی با قدسیان و فرشته خویان. معتكف با پیوندی محكم و ناگسستنی با مبدا هستی، در پی قرابت با محبوب، با چشیدن طعم شیرین وصل، چشمه سار جان را از زلال حضور لبریز می سازد.

اعتكاف سنت اسلام است، سنت اسلام ناب محمدی عاشقان واله و شیدا در سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه رجب پرده نشین وادی سلامت گشته و در كوثر بخشایش جان و تن شسته و صورت و سیرت از پلیدی و رذیلت می زدایند.

مومنان در این ایام، مرغ جان را در حریم امن دوست به پرواز آورده و با دلی لبریز از ذكر و دعا به ضیافت رب الارباب بار یافته و سر بر آن آستان بی نیاز می سایند تا یار كه را خواهد و توفیق كه را باشد.

اعتكاف پرورش جسم و جان است، انسان آمیزه ای است از این دو و نیازمند پرورش در ابعاد وجودی خود، انسان به دنبال سعادت و كمال است، روح انسان نیازمند نیایش است، مناجاتی شیرین و زیبا، هم كلامی موجودی ضعیف با منشأ قدرت ها از آغاز خلقت تا صحنه رستاخیز، راز و نیاز زیباترین هنر آدمی است.

اعتكاف، آمیزه ای از چند عبادت با فضیلت است. روزه كه خود عبادتی ارزشمند است از شروط اعتكاف محسوب می شود. حضور در مسجد و خواندن نماز هم شرط آن است. عاكف سه روز در مسجد جامع مقیم می شود و جز برای ضروریات، كوی دوست را ترك نمی گوید. خود را از حرام باز می دارد تا با تمرین بندگی، جهاد با نفس را بیازماید. اعتكاف عهد مودت و میثاق مجدد با پروردگار است.

اشتغال انسان به كار و زندگی و مسوولیت های اجتماعی، گاهی موجب غفلت می شود و توجه به كار، گاه انسان را از توجه به هدف باز می دارد و سبب می شود وظیفه بزرگ یاد خدا و توجه به خود سازی و مبدا و منتهای هستی فراموش شود، در این میان اعتكاف، آب حیات بخش در كویر غفلت هاست.

غفلت از «خود» و «خدای خود» بستر مرگ ارزش های انسانی و نقطه سقوط از پایگاه بلند خردورزی و عشق عرفانی و عامل پیوستن به زندگی پست و حیوانی است.

اعتكاف، بستر مناسب اندیشه، تفكر و خردورزی است. اعتكاف، تلاشی است برای این كه انسان های فرو رفته در غرقاب روزمرگی ها از فضای پر التهاب روزانه به سوی «خویش» و «خدای خویش» باز گردند.

اعتكاف زمینه توبه و بازگشت است. بازگشت به قرآن و معنویت، بازگشت به دعا و استمداد از عالم غیب، بازگشت از «خودمداری» به «خداگرایی». شك نیست آن ها كه مسوولیت های حساس تر و بزرگ تری دارند، بیش از دیگران به اعتكاف و خودسازی نیاز دارند.

● اعتكاف فرصتی برای تقویت روحیه معنوی

انسان معتكف به كمال معنوی و اخلاقی رسیده و در راستای رشد و گسترش جامعه بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

انسان هایی كه اهل خودسازی و سلوك به سمت معارف الهی هستند این ایام را به خوبی گرامی می دارند، زیرا ماه رجب سكویی برای پرش به ماه شعبان و ماه شعبان نیز سكوی پرش به ماه رمضان ماه میهمانی خداوند است كه باید در هر سه ماه برای اصلاح نفس برنامه ای مناسب و منسجم داشت و زمینه های ورود به یك فضای روحانی، ملكوتی و وحیانی را به ویژه در دوران جوانی برای تداعی یك شخصیت سالم و با فضیلت مهیا كرد.

در دوره كوتاه و سه روزه اعتكاف، افراد برای ساختن خود به یك اردوی معنوی و جسمانی می روند و در آن شرایط خود را می سازند.

اسلام دینی اجتماعی است، از این رو وقتی انسان در عرصه جامعه موفق می شود كه در خودسازی و مبارزه با هوای نفس خود موفق شده باشد.

پس از انقلاب اسلامی و در سال های اخیر خیل مشتاق از نسل جوان و اقشار مختلف مردم به مساجد رفته و برای مراسم پر فیض اعتكاف خود را آماده می كنند، بنابراین باید اعتكاف را با شرایط خاص خود انجام داد تا به ارایه برنامه هایی كه مملو از معرفت و آگاهی است به گونه ای كه بعدها فرد دچار تحول و تغییر شود، پرداخت.

در این ایام فرد بیشتر وقت خود را به قرائت قرآن، دعا و اذكار می گذراند و یك فضای معنوی و روحانی با دوری از زندگی روزمره ایجاد می كند. وی با اشاره به این كه خلوت با خدا، عاملی برای اصلاح و سازندگی انسان است، تصریح كرد: در اعتكاف انسان به نقاط قوت و ضعف خود پی می برد و با تقویت نقاط قوت از ضعف های خود می كاهد و شخص علاوه بر اصلاحات و دستاوردهای نفس به همنوع خود نیز توجه می كند و این نشان می دهد كه اعتكاف موفقیت آمیز بوده است.