خطر خانه‌تکانی برای پوست

در همه اوقات سال، مخصوصا در این ماه‌های پایانی که بازار خانه‌تکانی گرم می‌شود، یکی از آسیب‌هایی که پوست خانم‌های خانه‌دار و کارگران نظافتی را تهدید می‌کند، تماس با مواد شوینده است...

در همه اوقات سال، مخصوصا در این ماه‌های پایانی که بازار خانه‌تکانی گرم می‌شود، یکی از آسیب‌هایی که پوست خانم‌های خانه‌دار و کارگران نظافتی را تهدید می‌کند، تماس با مواد شوینده است...

مواد شوینده‌ای که در این ایام بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، چربی‌های پوست را از بین می‌برند، نفوذپذیری پوست را نسبت به مواد مختلفی که در طبیعت وجود دارد بیشتر می‌کنند و در نتیجه احتمال ابتلا به اگزماهای آلرژیک را افزایش می‌دهند.

مواد شوینده، جزو مواد قلیایی هستند و با پوست سازگاری ندارند. با وجود این، بیشتر کارگران هنگام کار با این مواد استفاده از دستکش‌های محافظتی و ایمنی را جدی نمی‌گیرند، در نتیجه پوستشان بیشتر آسیب می‌بیند و علاوه بر اگزماهای آلرژیک، به اگزماهای تحریکی هم دچار می‌شوند. (اگزمای تحریکی در اثر قلیایی بودن مواد شوینده به‌وجود می‌آید و در این مورد بحث آلرژی در کار نیست.) کارگران به هیچ‌وجه نباید از مواد شوینده غیراستاندارد استفاده کنند. همچنین باید به این موضوع توجه داشته باشند که مواد شوینده استاندارد و به ظاهر مناسب هم به پوست آسیب می‌رسانند و هنگام کار با آنها باید مراقب‌ بود. برخی مواد در ظاهر، تمیزکننده‌های خیلی خوبی هستند و جرم‌ها و آلودگی‌ها را خیلی خوب پاک می‌کنند اما به خصوص وقتی در فضای بسته استفاده ‌شوند، باعث انتشار مقدار زیادی گازهای آسیب‌زا در فضا می‌شوند که می‌توانند اگزماهای پوستی منتشر در سر و صورت ایجاد کنند. همچنین در اثر استنشاق این گازها ممکن است به ریه‌ها آسیب برسد.

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند به پوست این افراد آسیب برساند، تماس زیاد پوست با آب است. استفاده زیاد از آب، چربی‌های سطح پوست را پاک می‌کند و نفوذپذیری لایه شاخی پوست را زیاد می‌کند. تماس طولانی با آب برای افراد دچار اگزماهای پوستی، یک محرک است. همه کارگرانی که در محیط مرطوب کار می‌کنند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به اگزماهای پوستی هستند.

یکی دیگر از موادی که می‌تواند برای شاغلان بخش نظافت مشکل ایجاد کند، گرد و خاک است. بیشتر آلرژن‌ها در گرد و خاک وجود دارند و در افرادی که زمینه آلرژی و حساسیت دارند تماس پوستی و ریوی با گرد و خاک می‌تواند مشکل‌آفرین و باعث بروز حساسیت‌های پوستی یا حساسیت‌های تنفسی به شکل آسم یا شبه‌آسم شود. این افراد برای محافظت بیشتر باید پوشیدن دستکش و استفاده از ماسک‌های مناسب را که از نفوذ ذرات کوچک به سیستم تنفسی پیشگیری می‌کند، جدی بگیرند. اگرچه کارگران باید برای محافظت از پوست هنگام کار با مواد شوینده و تماس با آب و گرد و خاک از دستکش استفاده کنند اما توصیه می‌شود دستشان مدت طولانی در دستکش نماند و اگر زمینه حساسیتی دارند، برای اینکه تعریق دست کمتر شود، حتما زیر دستکش‌های پلاستیکی، دستکش‌های نخی بپوشند.

دکتر منصور نصیری کاشانی

استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران