شگفتی‌های چشم

چشم ما با وجود همه دقت و ظرافتی که دارد، چه بسا اشتباه می‌کند. و چون دلیل بیشتر آن‌ها هنوز برای عده زیادی از مردم روشن نیست، همین خطای چشم در برخی موارد شگفتی‌هایی را سبب می‌شود. …

چشم ما با وجود همه دقت و ظرافتی که دارد، چه بسا اشتباه می‌کند. و چون دلیل بیشتر آن‌ها هنوز برای عده زیادی از مردم روشن نیست، همین خطای چشم در برخی موارد شگفتی‌هایی را سبب می‌شود. در اینجا ضمن چند سرگرم کننده، برخی از اشتباه‌های معروف چشم را بررسی می‌کنیم، و با دلیل علمی آن‌ها نیز آشنا می‌شویم.

- تصویر سایه معکوس سنجاق

تصویری که از جهان خارج در شبکیه چشم ما می‌افتد، ابتدا همانند تصویر در دوربین عکاسی معکوس است، که بعدا به روشی پیچیده، به توسط مغز مستقیم می‌شود. آزمایش زیر در عین اینکه مانع تشکیل نخستین تصویر معکوس در شبکیه می‌شود، نمایش زیبایی از این پدیده است:

به وسیله یک ته‌گرد در یک قطعه مقوا سوراخی ایجاد کنید. این مقوا در فاصله تقریبی ۱۵ سانتی‌متری خود رو به منبع روشنایی نگه دارید، به طوری که سوراخ آن مقابل یک چشم شما قرار گیرد. حال چشم دیگرتان را ببندید، و با یک چشم به این سوراخ نگاه کنید. در حالی که قطعه مقوا را با یک دست گرفته‌اید، بادست دیگرتان یک سنجاق ته‌گرد رابه طور قائم میان چشم و سوراخ مقوا نگهدارید. با این یادآوری که، مطابق شکل، سر سنجاق باید روی خطی باشد که چشم شما را به این سوراخ ارتباط می‌دهد. در این وضعیت سنجاق را به آرامی جا به جا کنید، و طوری میزان کنید که سایه‌اش را در داخل دایره روشن سوراخ ببیندید. با آنکه شما سنجاق را راست گرفته‌اید، با کمال تعجب آن را وارونه خواهید دید!

در اینجا شما به طور مصنوعی وضعی را به وجود آورده‌اید، که سر سنجاق مجبور شده است یک تصویر غیرمعکوس در شبکیه چشم بیندازد. زیرا در این وضعیت عدسی چشم شما قادر نیست شعاع‌های نورانی را که واگرایی آنها بعد از عبور از سوارخ خیلی زیاد است در یک نقطه متمرکز کند. و چون مغز نیز عادت دارد هز تصویری را، که شبکیه دریافت کرده است، معکوس کند تا مستقیم دیده شود ؛ در اینجا هم هرچند که تصویر مستقیم است ولی مغز می خواهد آن را تصحیح کند و به این دلیل آن را معکوس می سازد.

منبع : رشد