شاید اگر مادر بود

سهم تختی از رم نقره شد

● شناسنامه

▪ نام و نام خانوادگی: غلامرضا تختی

▪ سال تولد: ۵/۶/۱۳۰۹

▪ محل تولد: خانی آباد تهران

▪ تعداد فرزند: یک پسر

▪ سال فوت: ۱۷ دی ۱۳۴۶

▪ آرمیده در: ابن بابویه

▪ مجموع مدال ها: ۲ طلا و یک نقره المپیک، ۳ مدال جهانی، ۴ مدال قهرمانی آسیا و یک مدال بازیهای آسیایی

● افتخارات

▪ بازیهای المپیک:

ـ ۱۹۵۲ هلسینکی: مدال نقره ۷۹ کیلوگرم

ـ ۱۹۵۶ ملبورن: مدال طلا ۸۷ کیلوگرم

ـ ۱۹۶۰ رم: مدال نقره ۸۷ کیلوگرم

ـ ۱۹۶۴ توکیو: چهارم ۹۷ کیلوگرم

▪ قهرمان جهان:

ـ ۱۹۵۱ هلسینکی: مدال نقره ۷۹ کیلوگرم

ـ ۱۹۵۴ توکیو: نفر پنجم ۸۷ کیلوگرم

ـ ۱۹۶۱ یوکوهاما: مدال طلا ۸۷ کیلوگرم

ـ ۱۹۶۲ توکیو: مدال نقره ۹۷ کیلوگرم

▪ بازیهای آسیایی:

ـ ۱۹۵۸ توکیو: مدال طلا ۸۷ کیلوگرم

یک سال تمام وزنه به پا بسته و در باتلاق ها دویده بود تا چشم در چشم مردی بایستد که قبل از هر مسابقه به پابوس امام رضا می رفت، مردی که امید اول ایران در المپیک رم بود. عصمت اتلی، حریف تختی ۲۹ ساله در فینال وزن هفتم المپیک جایی در خاطراتش می گوید: حتی فکرش را نمی کردم مقابل قهرمان ایران برنده شوم. درست است تختی که در المپیک ۱۹۵۶ در کنار حبیبی روی بلندترین سکوی ملبورن ایستاده بود، در رم نقره گرفت.

پر افتخارترین قهرمان طول تاریخ ورزش ایران در حالی نقره را روی سینه اش می دیدکه از روز اول بازیها قدرتمند روی تشک رفت. در دور اول محمد دین گوندا از افغانستان، دور دوم پارسن از استرالیا، دور سوم کاواسو از ژاپن، دور چهارم گوریکس از مجارستان و در دور پنجم وان زیل از آفریقای جنوبی را با ضربه فنی برد. با این وضعیت کسی فکر نمی کرد تختی بازنده مسابقه با عصمت اتلی کشتی گیر ترک باشد. رقیبی که خاطره شکست مقابل تختی را در ذهن دارد. یک سال قبل بود، اتلی که آن روزها یاشار دوغو مربی اش بود، در برابر قدرت تختی تسلیم شد. خودش می گوید: بعد از این مسابقه مربی ام اشک می ریخت اما من تسلیم نشدم.

اتلی هم تختی را پهلوان می داند: تختی پهلوان بنام و قهرمان جهان بود. همه او را می شناختند. یک سال جلوتر در جهانی تهران به او باختم. آن موقع یاشار دوغو مربی ام بود و روی من خیلی حساب می کرد. او برای کشتی من با تختی نقشه کشیده بود اما تختی مثل آب خوردن من را برد. این شکست آنقدر سنگین بود که یاشار گریه کرد ولی من ناامید نشدم. یک سال تمرین کردم اما امیدوار نبودم که با وجود تختی طلا بگیرم.

تختی ۵ حریف قبلی را ضربه فنی کرده بود و جای هیچ شکی در برتری او نبود. اتلی که آن روزها حدود ۲۰ سال داشت چند سال بعد در گفت وگویی می گوید: به همه چیز فکر می کردم، غیر از طلا، فقط می خواستم ضربه فنی نشوم، به نقره هم راضی بودم اما نمی دانم چطور شد که طلا گرفتم.

برد اتلی برابر تختی حتی برای ترک ها هم عجیب بود. آن روزها حبیب بلور، مربی تختی هم باور نمی کرد شاگردش شکست خورده باشد در چند دقیقه آخر المپیک تختی آماده مدال را تحویل حریف داد در حالی که همه چیز آماده بود تا او روی سکو بایستد.قبل از المپیک نگفت با طلا برمی گردد اما گفت خوب کشتی می گیرد و مردم را شاد می کند. خوب هم کشتی گرفت. قبل و بعد از رم دو طلای جهانی گرفت. پس تختی هنوز هم تختی بود. شاید از دست دادن طلا بیشتر یک اتفاق بود.

نذر کرده بود اگر طلا بگیرد با دوچرخه به زیارت حضرت معصومه برود. نقره تختی در مطبوعات ایران اینطور منعکس شد. «ایران عزادار شد» مادرش هم در گفت وگویی گفت: دفعه دیگر غلام تلافی می کند.

آن روزها مادرش می گفت: هر وقت می خواست برای مسابقه ای از ایران خارج شود غلام را از زیر قرآن رد می کردم و برایش دعا می خواندم. هم من و هم غلام به این کار عادت داشتیم ولی این بار من در تهران نبودم و فامیل این کار را انجام دادند. شاید اگر خودم از زیر قرآن ردش می کردم، باز هم طلا می گرفت.

رم سومین المپیکی بود که تختی تجربه می کرد، یک نقره و یک طلا حاصل دو المپیک قبلی بود اما با نقره رم به کارش در المپیک پایان نداد. المپیک بعد هم رفت اما شاید سن و سال اش یا... به او اجازه نداد که بار دیگر روی سکو برود.

آزاده پیراکوه