مدرسه فرزندتان خانه دوم اوست

یکی از دشوارترین کارهایی که معلمان همواره با آن مواجه می شوند, رویارویی با والدین دانش آموزان است

یکی از دشوارترین کارهایی که معلمان همواره با آن مواجه می شوند، رویارویی با والدین دانش آموزان است. والدین سه دسته هستند:

▪ دسته اول: والدینی که شما را دوست دارند و می کوشند، تا از طریق تهیه لوازم ضروری، راهنمایی، همراهی و کار داوطلبانه، به شما کمک کنند، یا از طریق اهدای هدیه ای به عنوان «تقدیراز معلم»، شما را خوشحال سازند. امیدواریم که همه والدین از این نوع باشند.

▪ دسته دوم: والدینی که کودکان آن ها را هر روز می بینید، ولی هرگز خود آن ها را نمی بینید، و فقط هرازگاهی، امضای آن ها را می بینید. ممکن است گاهی هم نظری به عملکرد مدرسه بیندازند. اما وقتی صحبت از گفت وگو یا ارتباط با آن ها می شود، به یکی از آن ها هم دسترسی پیدا نمی کنید. تا وقتی که فرزند آن ها دانش آموزی نمونه باشد، همه چیز روبه راه است، ولی فکر می کنید چند نفر از این دانش آموزان ممکن است در کلاس شما باشند؟ بنابراین مجبور هستید، به خاطر حضور آن ها در یک جلسه، خواهش و تمنا بکنید و وقتی سری به مدرسه می زنند یا تلفنی پیدایشان می کنید، باید سریع حرف تان را بزنید؛ چون وقت زیادی نخواهید داشت.

▪ دسته سوم: آخرین ولی نه کم ترین گروه، والدینی که کودکان آن ها از هر گونه خطایی مبرا هستند. این دسته از والدین، تا آخرین لحظه از فرزندانشان دفاع می کنند، حتی در مورد ناچیزترین موضوعات و همیشه درصدد آن هستند که حرف آخر را خودشان بزنند، حتی اگر آن حرف بسیار ناخوشایند باشد، ولی اصلا به خودتان نگیرید.

اکنون این پرسش مطرح می شود که شما با این والدین، به خصوص نوع سوم آن ها، چگونه کنار می آیید؟ والدین هم مانند فرزندانشان متفاوت هستند و باید با آن ها به طور جداگانه ارتباط برقرار کنید. در این نوع نوشته چند راهکار ارایه می شود که به شما کمک می کنند با والدین برخورد مناسب داشته باشید.

● به شیوه تربیت آن ها توهین نکنید.

گرچه شما کاملا باور دارید، با والدینی صحبت می کنید که شیوه تربیتی مناسبی ندارند، چیزی به آن ها در این خصوص نگویید. باید فرض را بر این گذاشت که والدین منتهای کوشش خود را در این راه می کنند. با استفاده از مثال به آن ها پیشنهادهایی ارائه دهید؛ مانند: «من دانش آموز دیگری دارم که او هم چنین مشکلی داشت و مادرش متوجه شد که از این طریق (پیشنهاد خود را بدهید)، او موفق تر خواهد بود.» اگر کاری کنید که والدین احساس کنند تا کنون در این امر موفق نبوده اند، دلیلی نمی بینند که راه های دیگر را امتحان کنند. هر چند که این کار سختی است، ولی هیچ وقت برای تربیت دیر نیست.

● همیشه با اظهارنظر خوش بینانه شروع کنید.

گفت وگو را با توضیحی خوشایند که حتی سرسخت ترین والدین را هم ترغیب می کند تا به صحبت های شما گوش دهند، شروع کنید. مهم نیست کودک آن ها چه مشکلاتی دارد، سعی کنید یکی از حسنات او را مطرح کنید. یک بار که خوش بینانه اظهارنظر کنید، می توانید در ادامه به موضوعی بپردازید که آن ها را به آن دلیل فراخوانده اید. مطمئن باشید با استفاده از جملاتی از قبیل: «من می دانم که او می تواند این کار را انجام دهد»، یا «او قابلیت زیادی دارد». شما فرد خوش بینی به نظر خواهید آمد. والدین به شنیدن چنین جملاتی احتیاج دارند. این اشتباه است که فکر کنید، والدین نمی خواهند به آموزش فرزندشان کمک کنند یا درگیر آن شوند. آن ها هرقدر هم ناامید باشند، کافی است نشانه ای از امیدواری ببینند تا دست به کار شوند.

● راه های گوناگون برقراری ارتباط را به کار ببرید

راه های زیادی برای برقراری ارتباط با والدین وجود دارد؛ از طریق تلفن، ایمیل (پست الکترونیکی)، ارسال نامه از طریق پست یا توسط دانش آموز به منزل. همه این راه ها می توانند اثربخش باشند. راهی را که مؤثر است پیدا کنید و رها نکنید. راهبرد جالب دیگری که مؤثر واقع می شود این است که پاکتنامه ای به دانش آموز بدهید و از او بخواهید که آدرس والدین یا کسی را که از او نگه داری می کند و مایل است که خبر موفقیت های او را برایش بفرستید، روی پاکت بنویسید (خود این می تواند نوعی آموزش برای دانش آموز باشد). تا آن جا که می توانید، مرتباً نامه هایی با عنوان: «بهبود»، «گواهی پیشرفت تحصیلی»، «حضور کامل»، «بالاترین نمره در...» به منزل دانش آموزان پست کنید. وقتی دانش آموزان و والدینشان این قبیل نامه ها را دریافت می کنند، خوش حال می شوند و شما هم خوش حال خواهید شد!

● برقراری ارتباط با والدین را مستند کنید.

اگر معمولا می نویسید که در چه تاریخی با یکی از والدین تماس گرفته اید، بهتر است یادداشت خود را نگه دارید. اگر فرمی داشته باشید که در آن اسامی والدین، تاریخ، وقت، نحوه تماس و دلیل تماس را ثبت کنید، خیلی به شما کمک خواهد کرد. این کار زمانی که مشکلات زیاد می شوند، خیلی به درد می خورد.

● تعادل را حفظ کنید.

هر چند که دشوار است، ولی سعی کنید همان طور که ارتباط مناسب خود را با والدین افزایش می دهید، ارتباط نامناسب آن ها را به حداقل برسانید. داشتن گفت وگویی خوشایند در مورد موفقیت دانش آموز با یکی از والدین او، نشاط و شادی به همراه دارد و موجب می شود، اگر در طی سال تحصیلی مشکلی برای دانش آموز پیش آمد، یا حمایت والدین برای گردش علمی و یا تأمین بودجه لازم شد، راه برای گفت وگو باز باشد.

¤مذاکرات را مبتنی بر تعهدات پیش ببرید

هنگامی که والدین عصبانی یا ناراحت هستند، مذاکره با آن ها ممکن است خیلی چالش برانگیز باشد. در چنین مواقعی بهتر است، نظر مربی، مشاور، مدیر یا یکی از معلمان دیگر دانش آموز را جویا شویم. در حین مذاکره یادداشت بردارید و هرقسمت را برای تأیید به امضا برسانید. با توجه به میزان اهمیت و هدف جلسه، بهتر است از دانش آموز هم بخواهید در جلسه گفت وگوی شما با والدینش شرکت کند؛ شاید از ابتدای جلسه هم لازم نباشد، اما حداقل آخر جلسه، زمانی که توصیه ها ارایه و تصمیمات گرفته می شوند. این کار باعث می شود، دانش آموز خود را در آن شرایط دخیل بداند. حتی ممکن است، در مواردی که ارتباط به درستی برقرار نمی شود، آن را شفاف سازد. نوشتن تعهدات رفتاری یا آموزشی در حین مذاکره هم اثر بخش است. در این جلسات، هرکسی سهم مساوی و انتظارات روشنی دارد و با آن چه که قرار است در آینده اتفاق بیفتد، توافق دارد. این کار یک فشار انگیزشی روی دانش آموز می گذارد که تا پایان تعهداتش را حفظ کند. چنین روندی، احتمالا به تغییر مثبتی منتهی می شود.

¤ارتباط را همیشگی کنید.

ارسال نامه به منزل دانش آموز، هر دو هفته یک بار توسط خود او، حاوی اطلاعاتی درباره اخبار مدرسه، خبر نامه های کلاس، برنامه های ورزشی یا درخواست هایی برای کمک، می تواند مؤثر باشد. برای این که دانش آموزان را به تحویل نامه به والدین ترغیب کنید، از آن ها بخواهید، نامه ها را امضا شده برگردانند. با این کار مطمئن باشید، اکثر نامه ها امضا شده برگشت داده می شوند. والدین، حتی آن هایی که از نوع سوم هستند، از شما به خاطر این که با آن ها در ارتباط هستید، آن ها را در جریان اخبار مهم قرار می دهید و در کارها دخالت می کنید، قدردانی می کنند.

¤هنگام صحبت با والدین به عنوان یک فرد متخصص اظهارنظر کنید.

بسیار مهم است که ارتباط خود را با والدین، در سطحی تخصصی نگه دارید. مثلا درباره مدرسه، مدیران، یا معلمان دیگر صحبت ناخوشایندی نداشته باشید و درباره دانش آموزان دیگر، از بدگویی یا توهین بپرهیزید. در جلسات دیر حاضر نشوید و در حضور والدین با معاونین بحث نکنید.

¤خانواده ها را همان گونه حمایت کنید که آن ها از فرزندانشان حمایت می کنند.

والدین دانش آموزان دارای نیازهای یادگیری خاص، همانند فرزندانشان، دارای پیشینه زبانی و قومی متفاوتی هستند که غالباً باید سخت تر کار کنند تا به بهبود و پیشرفت تحصیلی برسند. قدردانی خود را، از طریق کمک به خانواده ها در تمرین مهارت های سوادآموزی در منزل، به آن ها نشان دهید. والدین را تشویق کنید، از فرزندانشان بخواهند تا از والدینشان در مورد آن چه که در مدرسه یادگرفته اند، بپرسند. از والدین بخواهید، زمانی را به صحبت با فرزندانشان درباره مدرسه اختصاص دهند. تکالیفی را فراهم کنید که دانش آموزان و والدینشان با هم فکری یکدیگر، برای به دست آوردن یک تجربه آموزشی مشترک، انجام دهند.