رابطه دختر و پسر

این نوع رابطه, از نظر اسلام حرام است و قرآن از دوستی بین دختر و پسر و این گونه روابط, نهی كرده است زیرا عفت عمومی جامعه, با این گونه روابط, آسیب جدی می بیند

● رابطه دختر و پسر، تا چه حدی می‏تواند نزدیك شود؟

برای پاسخ به این سؤال، بیان نكات در قالب سؤال لازم است:

۱) منظور از روابط بین زن و مرد چیست؟

۲) منظور از روابط اجتماعی چیست؟

۳) آیا روابط اجتماعی، مستلزم رابطه زن با مرد است و اگر چنین است، این روابط چگونه باید باشد؟

روابط بین زن و مرد، به صورت‏های زیر، متصور است:

۱) رابطه زن و شوهری.

۲) رابطه علمی.

۳) رابطه حرفه‏ای و شغلی.

۴) رابطه دوستانه.

▪ رابطه زن و شوهری‏

اگر رابطه زن و شوهر بر اساس موازین شرعی و عقد رسمی، تحقق پیدا كند، مورد تأیید و تأكید اسلام می‏باشد كه ده‏ها آیه و صدها روایت از معصومین در مورد اهمیت ازدواج و روابط زناشویی، شاهد بر این مدعاست. خانواده، مهم‏ترین كانون و نهاد اجتماعی است كه با ازدواج و رابطه زن و مرد، شكل می‏گیرد. بنابراین، از نظر اسلام، این نوع رابطه اجتماعی، مشروع و مورد تأكید است و زن و مرد، هر دو، در شكل‏گیری آن سهیمند.

▪ رابطه علمی بین زن و مرد

این نوع رابطه، با حفظ موازین شرعی و رعایت حدود الهی از ناحیه زن و مرد، مجاز است و بهترین مصداق بارز آن، رابطه بین استاد و شاگرد است؛ اعم از این كه استاد، زن باشد و شاگرد، مرد یا شاگرد، زن باشد و استاد، مرد. آن چه مهم است، رعایت موازین شرعی است. اگر احكام الهی مراعات شود، این نوع رابطه، نه تنها مجاز است، بلكه مورد تأكید اسلام است و اگر حدود الهی مراعات نشود و حریم‏های بین محرم و نامحرم شكسته شود، اسلام از این رابطه، ناخشنود است و از آن، نهی می‏كند؛ زیرا به ضرر زن، مرد و جامعه است.

▪ رابطه شغلی و حرفه‏ای‏

فعالیت‏های شغلی موجود در جامعه، به سه دسته تقسیم می‏شوند:

۱) شغل‏هایی كه الزاماً بر عهده زنان است و با وجود زنان، جایز نیست كه مردان، آن شغل‏ها را انتخاب كنند؛ مثل شغل مامایی و كارهایی كه جنبه زنانه محض دارد. در این گونه موارد، اسلام تأكید می‏كند كه شغل‏های حساس و مهمی را كه مربوط به بانوان است، خودشان بر عهده گیرند طبعاً نوع رابطه شغلی، در این جا، بین زنان است و مردان، حق ورود به این مشاغل را ندارند؛ مگر در شرایط ضروری.

۲) شغل‏هایی كه مخصوص مردان است؛ مثل كارهای شاق و سختی كه با فیزیك بدن زن و روحیات او سازگار نیست و طبیعی است كه پذیرفتن این گونه كارها كه برای زن یا جنین او ضرر داشته باشد، جایز نیست.

۳) شغل‏هایی كه مشترك بین زنان و مردان است كه اكثر موارد و بیشتر كارها، تقریباً بین زن و مرد مشترك است. در این گونه كارها، اگر زن و مرد، ضوابط شرعی را رعایت كنند و مرتكب عمل حرامی نشوند، می‏توانند با هم مشاركت فعال داشته باشند؛ مانند نمایندگی مجلس، معلمی و صدها كار دیگر.

● رابطه دوستی بین دختر و پسر

این نوع رابطه، از نظر اسلام حرام است و قرآن از دوستی بین دختر و پسر و این گونه روابط، نهی كرده است؛ زیرا عفت عمومی جامعه، با این گونه روابط، آسیب جدی می‏بیند؛ پایه‏های ازدواج و خانواده سست می‏شود و صدها مفسده اخلاقی برای دختر، پسر و جامعه دارد. بدون تردید، اگر ائمه علیهم‏السلام از حضور زنان در جامعه نهی كرده‏اند، این نهی، كلی و مطلق نیست؛ بلكه سیره عملی آنها به این امر مطلق، تخصیص می‏زند و نشان می‏دهد كه منظور آنان، این نیست كه زنان، مطلقاً نباید در امور اجتماعی مشاركت داشته باشند؛ بلكه منظور آنها این است كه زنان، بدون دلیل موجه، نباید در میان مردان و مقابل چشم آنها قرار گیرند و در صورت لزوم، باید حضورشان در حد نیاز و ضرورت باشد و زائد بر آن، به صلاح زنان و جامعه نیست؛ زیرا می‏تواند مفسده‏های زیادی داشته باشد.

نكته دیگری كه باید به آن توجه كرد، این است كه اجتماعی بودن زنان و داشتن جایگاه اجتماعی، مستلزم حضور بی‏رویه و بدون دلیل در میان مردان نیست؛ بلكه خود زنان می‏توانند تشكل‏های اجتماعی - فرهنگی داشته باشند و در این تشكل‏ها، در زمینه‏های گوناگون، حضور فعال داشته باشند. بنابراین، اسلام از حضور و مشاركت زنان در مسائل اجتماعی، نهی نمی‏كند؛ ضوابط، قوانین و حدود این حضور را مشخص می‏كند و این، به خاطر مصونیت زنان از آسیب‏های اجتماعی است و از سوی دیگر، به خاطر مصون ماندن جامعه از آسیب‏هایی است كه از ناحیه زنان و مردان فرصت‏طلب، به وجود می‏آید. بنابراین، هیچ تناقضی بین آموزه‏های دینی وجود ندارد و همه آنها، هماهنگ با یكدیگر و متناسب با نیاز جامعه انسانی است.

با توجه به شرایط خاص دوران جوانی و طولانی بودن دوران تجرد اغلب دانشجویان و خطرات جدی تمایلات آشكار و پنهان غرائز نفسانی، لازم است برادران و خواهران دانشجو، روابط خود را از نظر كمی و كیفی تحت كنترل قرار دهند و در سطح ضرورت، حفظ كنند. بنابراین، توصیه ما این است كه به نكات زیر توجه كرده، حتماً به آنها عمل كنید:

۱) اگر ضرورتی ایجاب نمی‏كند، از ایجاد رابطه با نامحرم، پرهیز شود و خواهران دانشجو، در مقابل افراد نامحرم، رفتاری متكبرانه داشته باشند؛ نه رفتاری صمیمانه. در احكام شرعی آمده است كه در غیر ضرورت، مكروه است كه مرد با زن، هم‏صحبت شود؛ مخصوصاً مرد و زن جوان كه علت آن این است كه چه بسا همین هم‏صحبت شدن‏ها، غرایز جنسی افراد را تحریك كند و یك الفت و محبت شهوانی بین مرد و زن ایجاد گردد و نقطه آغازی برای غوطه‏ور شدن در انحراف و فساد شود. در هر حال، انسان باید دقیقاً درون خود را بكاود و باطنش را عمیقاً مطالعه كند تا بفهمد كه صحبت كردن با افراد نامحرم، چه ضرورتی برای او دارد.

۲) در صورت ناچاری و ضرورت، روابط با نامحرم، تا آن جا كه به شكستن حریم احكام الهی منجر نشود، اشكالی ندارد. بنابراین، گفت‏وگو و نگاه‏های متعارف و بدون قصد لذت و ریبه، اشكالی ندارد؛ اما با این حال، لازم است كه ارتباط در كلاس‏ها، به گونه‏ای باشد كه كمترین اختلاط پدید آید و در معاشرت و گفت‏وگو، هنجارهای شرعی زیر رعایت شود:

▪ از گفت‏وگوهای تحریك كننده پرهیز شود.

▪ از نگاه‏های آلوده و شهوانی خودداری شود.

▪ حجاب شرعی رعایت شود.

▪ قصد تلذذ و ریبه در كار نباشد.

▪ دو نفر نامحرم، در محیط بسته، تنها نمانند. بنابراین، سعی كنید خود را عادت دهید تا هنگام صحبت با نامحرم، به او نگاه نكنید و به هیچ قسمتی از بدن او خیره نشوید و قسمت‏های باز و پوشیده، برایتان كاملاً مساوی فرض شوند و این مسأله را با تكرار و تلقین، ادامه دهید و نیز در همه حال، خدا را ناظر بر اعمال و رفتار خود بدانید و عفت و حیا را فراموش نكنید.