بارداری ۲ یا چندقلویی

حاملگی‌های دو‌قلویی یا چندقلویی، حاملگی‌هایی جالب، اما پر خطر است. از آنجا که در سال‌های اخیر به دلیل پیشرفت علم و افزایش استفاده از روش‌های کمک‌باروری در افراد نازا این …

حاملگی‌های دو‌قلویی یا چندقلویی، حاملگی‌هایی جالب، اما پر خطر است. از آنجا که در سال‌های اخیر به دلیل پیشرفت علم و افزایش استفاده از روش‌های کمک‌باروری در افراد نازا این نوع حاملگی‌ها چند برابر شده است در این مقاله به علل و عیوب این نوع حاملگی می‌پردازیم.

حاملگی دو یا چند‌قلویی به دو شکل می‌تواند باشد. یک شکل آن که از تقسیم یک تخم حاصل از یک تخمک و یک اسپرم به وجود می‌آید و نتیجه آن دو‌قلوهای همسان است، به صورت اتفاقی رخ می‌دهد و ربطی به ارث، نژاد و... ندارد.

در این موارد دو یا چندقلو که از نظر ژنتیکی کاملا مثل هم هستند ایجاد می‌شود، اما ممکن است به دلایلی از نظر ظاهری کاملا مثل هم نباشند و دچار بیماری‌ها و مشکلات یکسانی نشوند.

در شکل دوم حاملگی چند‌قلویی دو یا چند قل حاصل دو یا چند تخمکی است که با اسپرم‌های مختلف تبدیل به تخم و جنین شده است.

علت به وجود آمدن این نوع حاملگی‌ها بشدت به عوامل هورمونی مربوط است، به همین علت در برخی نژادها (سیاهان) بیشتر است.

همین‌طور در برخی خانواده‌ها بیشتر دیده می‌شود و در سنین بالاتر (بخصوص سی و هفت سالگی) به دلیل تغییرات هورمونی بیشتر دیده می‌شود.

همین‌طور در خانم‌هایی که چند بار حاملگی داشته‌اند بیشتر از کسانی که برای بار اول حامله می‌شوند دیده می‌شود. در زنان درشت‌اندام و کسانی که تغذیه بهتری دارند نیز بیشتر دیده می‌شود.

همان‌طور که گفته شد در زنانی که از روش‌های کمک‌باروری استفاده می‌کنند نیز حاملگی چندقلویی دیده می‌شود.

علت این موضوع شامل ساده‌ترین و معمول‌ترین داروهایی است که در این راه استفاده می‌شود مانند کلومیفین تا پیچیده‌ترین روش‌ها مثل آی‌وی‌اف.

باید دانست که این حاملگی‌ها دارای خطری بیش از یک حاملگی معمولی است زیرا در این نوع حاملگی‌ها احتمال این‌که جنین دچار مشکلات ژنتیکی شود بیشتر از حاملگی تک‌قلوست.

همین‌طور در این حاملگی‌های دو یا چند‌قلویی به دلیل فضای کمتر و اشتراکی‌شدن منابع تغذیه جنین‌ها احتمال اشکال غیرعادی در جنین‌ها و رشد غیرعادی آنها بسیار بیشتر است، یعنی ممکن است یکی از اندام‌های یک یا هر دو جنین به دلیل مکان نامناسب خوب رشد نکند یا یک جنین به قیمت کمتر رشد‌کردن جنین دیگر رشد بیشتری کند و هر دو جنین دچار مشکلاتی در زمان تولد شوند.

به همین دلیل امکان مرگ داخل رحمی جنین یا جنین‌ها در حاملگی‌های دو یا چند‌قلویی بیشتر است. همین طور احتمال زایمان زودرس در این حاملگی‌ها بیشتر است.

از طرفی امکان به خطر‌افتادن جان مادر هم در این حاملگی‌ها بیشتر است. این مادران بیشتر دچار افزایش فشار خون و مسمومیت حاملگی حین بارداری و خونریزی‌های شدید پس از زایمان می‌شوند و احتمال مرگ مادر در این نوع حاملگی‌ها بیشتر است.

دکتر ثریا عالمی

جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان