مراسم نامگذاری

کرد و بلوچ، ترک و ترکمن، عرب و لر و... تابلویی خلق کرده‌اند زیبا و رنگین به نام فرهنگ بزرگ ایران. هر کدام از این اقوام در زندگی و معاش خود آداب و رسوم ویژه‌ای دارند، از تولد و عروسی …

کرد و بلوچ، ترک و ترکمن، عرب و لر و... تابلویی خلق کرده‌اند زیبا و رنگین به نام فرهنگ بزرگ ایران. هر کدام از این اقوام در زندگی و معاش خود آداب و رسوم ویژه‌ای دارند، از تولد و عروسی گرفته تا عزا. یکی از آن رسم‌ها، آیین نامگذاری نوزادان است. پس از آن که مرحله انتخاب نام با مشورت اقوام و بزرگان فامیل ختم به خیر شد زمان جشن نامگذاری کودک فرا می‌رسد. در بسیاری از نقاط ایران مراسم نامگذاری در روز ششم تولد نوزاد انجام می‌شود، در جاهایی همچون اصفهان و شیراز در روز هفتم مراسمی نه چندان رسمی برپا می‌شود و کار انتخاب نام به فرجام می‌رسد، اصل مراسم به صورت رسمی شب دهم است که با حضور فامیل و آشنایان برگزار خواهد شد. جالب این که کشورهایی همچون ژاپن، چین و کره مراسم نامگذاری نوزادان خود را در روز هفتم تولد برگزار می‌کنند.

«ارامنه» ایران هم بنا بر آیین و رسم خویش مراسم نامگذاری را با مراسم تعمید نوزاد انجام می‌دهند.

«شب ششگانی» نزد بلوچ‌ها اصطلاح معروفی است، در این شب مراسمی برپا می‌شود و پدر نوزاد در حد توان نذری می‌دهد. در همین شب نام نوزاد هم انتخاب می‌شود، البته گاهی پیش از روز ششم و حتی​ هنگام تولد نام کودک خود را می‌گذارند. مراسم شست‌وشوی نوزاد در همین شب انجام می‌شود. اما در غرب کشور مراسم نامگذاری که همراه با خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد است، در شب هفتم تولد انجام می‌شود. فردی که اذان را در گوش طفل نجوا می‌کند از ریش‌سفیدان و معتمدان طایفه است. پس از این مراسم کام طفل را با کمی شکر شیرین می‌کنند.

آذری‌ها هم بویژه در اردبیل برای خود آداب و رسوم خاص نامگذاری دارند که شباهت‌های بسیار با دیگر نقاط ایران دارد. این مراسم در میان این قوم پس از تناول شام و با حضور مهمانان انجام می‌شود.

در این مراسم، بزرگ طایفه، نوزاد را ​ روی دو دست خود می‌گیرد و اذان و اقامه در گوشش می‌خواند، پس از این مرحله سه بار نام کودک را در گوش چپ نجوا می‌کند. پس از نامگذاری، نوزاد از سمت راست دست به دست می‌شود و مهمانان با ​دیدن نوزاد به والدین او تبریک می‌گویند و سعادت و کامرانی را برای طفل آرزو می‌کنند. روز دهم نیز تن طفل با آب پاک تطهیر داده می‌شود.

نیشابوری‌ها، در روز دهم، مراسم نامگذاری کودکان خود را برگزار می‌کنند. آنها اسم نوزاد خود را یا از میان اسامی آبا و اجداد خود برمی گزینند یا این که شناسنامه آنها مکتوب به اسامی بزرگان دین می‌شود. خواندن اذان و اقامه بخش اصلی مراسم نامگذاری است. پس از آن مدعوین هر کدام به فراخور تحفه‌ای و کادویی به کودک پیشکش می‌کنند.

مراسم نامگذاری در همه جای ایران با آداب و رسوم خاص خود برگزار می‌شود، در این میان آنچه ایرانی جماعت، به آن توجه وافر داشته و دارند نام نیکوست که در نهایت دقت و با توجه به اعتقادات و علاقه‌مندی آنها انتخاب می‌شود.

فاطمه حامدی‌خواه