۳۱ اوت ۲۰۰۸ ـ درگذشت تاریخدانی که اصلی بر «نیروی خواست جامعه» نوشت و اشعار فردوسی را محرک ایرانیان خواند

مایکل باکساندال Michael Boxandall مورخ انگلیسی که در بسیاری از دانشگاههای کشورهای انگلیسی زبان تدریس کرده بود و تالیفات متعدد بویژه درباره تاریخ هنر و قریحه و استعداد بشر دارد اوت ۲۰۰۸ …

مایکل باکساندال Michael Boxandall مورخ انگلیسی که در بسیاری از دانشگاههای کشورهای انگلیسی زبان تدریس کرده بود و تالیفات متعدد بویژه درباره تاریخ هنر و قریحه و استعداد بشر دارد اوت ۲۰۰۸ در ۷۴ سالگی درگذشت. اصل «Social Force» در شکل گیری ها ازوست. وی گفته است که با دقیق شدن در آثار هنری و ادبی هر عصر؛ می توان وضعیت جامعه آن زمان و خواست افراد آن را تشخیص داد و مجسم کرد زیرا که مشتری هم عرضه کننده بوجود می آورد. خصوصیات هر برهه و زمانه نیروی خواست جامعه در آن عصر را که یک عامل متغیّر است به دست می دهد؛ مثلا هنر، ادبیات و عقاید در قرن پانزدهم در ایتالیا. خواست جامعه همچنین راه جنبش ها و خیزش ها را هموار می کند.

سخنرانی پروفسور باکساندال در پاییز ۱۹۸۲ در دانشگاه نیویورک درباره نیات ویژه ابوالقاسم فردوسی (میهندوست بزرگ) که در بسیاری از رسانه های وقت انتشار یافته بود هنوز زبانزد است. باکسادال گفته بود: فردوسی نیاز جامعه زمان خود را درک کرده بود. ایرانیان یک محرّک می خواستند و نیاز بود که احساسات ملی ایرانیان برانگیخته شود و بدون آگاهی از گذشته درخشان و عمدتا قهرمانی نمی شد که این احساسات را که سرکوب شده بود برانگیخت. برای مثال به این شعر او توجه کنید که گفت: چو فردا بلند آیدش آفتاب ... من و گرز و میدان و افراسیاب ... چنانش بکویم به گرز گران که پولاد کوبند آهنگران. این شعر در سفر جنگی محمود غزنوی به هندوستان اورا برانگیخت چه رسد به یک امیر ایرانی.