نقطه عطف در افزایش همکاری ملت ها و دولت ها

جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه میزبان چهاردهمین نشست سران گروه ۱۵ یکی از مهمترین نشست های بین المللی با حضور هشت رئیس جمهور و چندین معاون رئیس جمهور و وزیران امورخارجه ۱۷ کشور عضو خواهد بود

جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه میزبان چهاردهمین نشست سران گروه ۱۵ یکی از مهمترین نشست‌های بین‌المللی با حضور هشت رئیس جمهور و چندین معاون رئیس جمهور و وزیران امورخارجه ۱۷ کشور عضو خواهد بود.

ریاست گروه ۱۵ در شهریور ماه سال ۱۳۸۵ در هاوانا پایتخت کوبا از الجزایر به ایران واگذار شد که به اعتقاد کارشناسان مسائل بین‌المللی با توجه به تحولات جاری در عرصه سیاست جهانی برای ایران از اهمیت خاصی برخوردار است.

کارشناسان در خصوص اهمیت و جایگاه برگزاری نشست سران گروه ۱۵ و اهتمام آن در ساماندهی همکاری‌های جدید در عرصه‌های گوناگون منطقه‌ای و بین‌المللی می‌گویند: این نشست می‌تواند نقطه عطفی در افزایش همبستگی و گسترش روزافزون دوستی میان کشورها و ملت‌ها، به‌ویژه اعضای گروه ۱۵ با هدف ارتقای سطح رفاه و آسایش ملت‌ها باشد.

به اعتقاد این کارشناسان بدون ‌تردید رشد و شکوفایی کشورهای عضو گروه در سایه همدلی همبستگی و به کارگیری متقابل توانایی‌های اعضا در زمینه‌های مختلف می‌تواند آهنگی سریع‌تر و شکل بالنده‌تری به خود بگیرد.

رئیس نشست گروه ۱۵ در تهران در نشست سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در هاوانا گفته است شناخت توانایی‌ها و بهره‌گیری از آن در شکل‌دهی به روابط مطمئن و رو به ‌رشد در چارچوب همکاری‌های جنوب - جنوب، نویدبخش توسعه فعالیت‌های اقتصادی و تامین‌کننده نیازهای متقابل خواهد بود.

با توجه به فضای موجود در مناسبات کشورهای جهان باید به این نکته اشاره داشت که در شرایطی که از یک سو بسیاری از کشورهای جهان با چالش‌های فراوان به ارث مانده از قرن گذشته، به خصوص باقیمانده از مناسبت قدرت، بعد از جنگ دوم جهانی، نظیر جنگ و تروریست و مهمتر از همه تهدید ارزش‌های اخلاقی جهان شمول و کرامت انسانی مواجه هستند و از سوی دیگر روند مناسبات ناعادلانه و تبعیض‌آمیز بین‌المللی در زمینه توسعه تجاری، سیاست‌های پولی و مالی، دستیابی به فناوری‌های نوین و نظایر آن، فشارها را بر دولت‌ها و ملت‌های جهان سوم افزایش داده است، به نظر می‌رسد که بهترین گزینه‌ برای کشورهای عضو گروه توسعه و تعمیق همکاری‌های جنوب - جنوب به عنوان یک هدف بنیادین گروه ۱۵ باشد.

محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری کشورمان در این باره با تاکید بر توانمندی‌های قوی اقتصادی و سیاسی اعضای گروه ۱۵ اظهار داشت: با عزم جدی سران کشورها و دولت‌های عضو می‌توان گروه ۱۵ را به گروهی تأثیرگذار در معادلات اقتصادی و حتی سیاسی در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل کرد.

وی حضور کشورهای توانمند از سه منطقه آسیا، آفریقا و امریکای لاتین و وجود امکانات و منابع عظیم خدادادی در این کشورها و مناطق را مستلزم ارتباط هرچه بهتر و بیشتر آنان دانست و افزود:‌ کشورهای عضو گروه ۱۵، ۶درصد مساحت، ۳۴درصد جمعیت کل جهان، ۱۷درصد از حجم مبادلات تجاری، ۱۲درصد تولید انرژی برق، ۲۸درصد تولید نفت، ۱۸درصد تولید گاز و ۲۹درصد ذخایر ثابت طبیعی در جهان را دارا هستند، اما به‌‌رغم توانایی‌های فوق، هنوز گروه ۱۵ متناسب با شأن و ظرفیت خود در صحنه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی فعال نیست.

ایجاد بسترهای پیشرفت در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و علمی که آسایش ملت‌ها را فراهم کند، از اهداف دولت‌ها است و هر دولتی وظیفه دارد اسباب پیشرفت و آسایش ملت خود را فراهم آورد که نتیجه چنین اقداماتی علاوه بر عقایدی که برای مردم هر کشوری دارد می‌تواند برای سایر کشورها در نقاط مختلف جهان نیز مفید باشد که دستاوردهای بشری به همه بشر تعلق دارد.

رئیس جمهوری اسلامی ایران در این خصوص معتقد است که امروز بعضی کشورها با ایجاد محدودیت، سایر ملت‌ها را از دستاوردهای فنی و علمی محروم می‌کنند تا موجبات وابستگی را فراهم آورند و از این طریق فشار سیاسی خود را اعمال می‌نمایند.

چهاردهمین اجلاس گروه ۱۵ که پس از اعمال فشارهای غرب و امریکا بر ایران به منظور تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی با حضور کشورهای آرژانتین، برزیل، شیلی، ونزوئلا، جامائیکا، مکزیک، الجزایر، مصر، کنیا، نیجریه، سنگال، زیمبابوه، هند، اندونزی، ایران، مالزی و سریلانکا اعضای این گروه را تشکیل می‌دهند، برگزار خواهد شد و با توجه به این‌که گروه ۱۵ به عنوان محملی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی بین کشورهای در حال توسعه و سپس به عنوان جایگاهی برای پیگیری اهدافی نظیر ایجاد فضای مناسب جهت گفت‌وگوی سیاسی و همکاری‌های اقتصادی بین کشورهای در حال توسعه و پیشبرد مسائل توسعه جهانی و از سوی دیگر به عنوان هماهنگ‌کننده روابط شمال - جنوب و نهایتاً نیز به عنوان تشکلی قدرتمند برای هماهنگی و تنظیم سیاست‌ها و برنامه‌های کشورهای در حال توسعه می‌تواند پرچمدار پیشبرد مسائل توسعه‌ای در سطح جهان باشد، لذا اهمیت این اجلاس در سطح بین‌المللی غیرقابل انکار است.

۱۷ کشور این تشکل که به لحاظ اهمیت در سطح بین‌المللی همگی از اعضای با اهمیت جنبش عدم تعهد هستند، با حضور خود در این اجلاس در واقع پاسخی منفی به سیاست‌های به انزوا کشیدن جمهوری اسلامی که از سوی غرب و امریکا با سرمایه‌گذاری‌های سنگین در حال پیگیری است خواهند داد و به رغم این‌که سیاست‌های راهبردی این گروه و اعضای آن اهداف اقتصادی ترسیم شده است اما در عین حال نگاهی به مسائل سیاسی در سطح بین‌المللی نیز داشته و دارند.اما برگزاری این اجلاس در تهران که به نوعی چهاردهمین اجلاس دوره‌ای این گروه است به منظور تحویل پست ریاست این گروه که در حال حاضر در اختیار جمهوری اسلامی است به سریلانکا واگذار خواهد شد.

برگزاری این نشست در تهران نشان دهنده آن است که وقتی سران گروه ۱۵ حاضر می‌شوند در این اجلاس حضور یابند، مهمترین هدف این نشست عمدتا همکاری‌های اقتصادی و فنی است که گروه بر همین مبنا هم تشکیل شده و البته همکاری‌های سیاسی هم جزئی از این همکاری‌هاست.

نشست تهران اثرات مختلفی را بر روابط بین‌الملل می‌گذارد از جمله این‌که ایران روابط گسترده‌ای با همه کشورهای جهان دارد و قابل انزوا نیست و به لحاظ موقعیت راهبردی کشورمان در منطقه،کشورها نمی‌توانند ایران را نادیده بگیرند و در حقیقت باید تصریح کرد که ایران یک کشور بسیار فعال در عرصه بین‌المللی است.

حضور این کشورها در اجلاس تهران پیام‌هایی برای غرب و امریکا دارد اما ایران با توجه به دیپلماسی فعال و جایگاه جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی قابل انزوا و به حاشیه رفتن نیست. ایران در تحقق اهداف گروه ۱۵ تأکید کرد: ایران از زمانی که وارد گروه ۱۵ شده نقش قابل توجهی را در این گروه ایفا کرده است، با توجه به قدرت ملی ایران و جایگاهی که در بین کشورهای عضو گروه ۱۵ دارد، راهبردهای ایران و مواضع مقامات در جهت گیری‌های این گروه تاکنون مؤثر بوده و خواهد بود.

سید سعید میر حسینی