دیواری در زندگی فلسطینی ها

اسرائیل به عنوان موجودی كه زاده صهیونیزم جهانی و حمایت سیاسی غرب است, نزدیك به نیم قرن موجب ایجاد تنش و درگیری های خرد و كلان در منطقه حساس خاورمیانه بوده است

اسرائیل به عنوان موجودی كه زاده صهیونیزم جهانی و حمایت سیاسی غرب است، نزدیك به نیم قرن موجب ایجاد تنش و درگیری های خرد و كلان در منطقه حساس خاورمیانه بوده است.

زمامداران اسرائیل كه همواره خود را مستظهر به حمایتهای سیاسی و عملی قدرتهای بزرگ می دانند، با تكیه بر آن توانسته اند تاكنون حاشیه امنی برای خود در منطقه و نیز در سطح بین المللی ایجاد كند.این درحالی است كه بدترین مصادیق نقض حقوق بشر در سرزمین اشغالی فلسطین، توسط رژیم صهیونیستی به وقوع می پیوندد ولی هیچگاه اقدام جدی برای برخورد با ناقضان این حق دیده نشده است.رژیم صهیونیستی به دلیل شواهد آشكار در نقض حقوق بشر، بارها درمجامع سازمان ملل و كنفرانس های جهانی محكوم شده است درحالی كه حمایت قدرت های بزرگ مشوق این رژیم در ادامه جنایاتش بوده است.احداث دیوار حایل و تهاجم به مناطق خودمختار فلسطینیان از جمله اقدامات ناقض حقوق بشر از سوی این رژیم است كه اسرائیل با وجود پذیرفتن عهدنامه ها و قواعد بین المللی، در انجام آن اصرار می ورزد.حق انتخاب مردم در هر سرزمین برای تعیین سرنوشت حقوقی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خود از بدیهیات حقوق بین الملل است كه در اسناد بین المللی مربوط به حقوق سیاسی و مدنی مورد تأكید قرار گرفته و هیچ قاعده یا شرایطی نمی تواند این حق را زایل كند.این درحالی است كه متأسفانه ملت فلسطین سالهاست نه تنها از این حق محروم هستند بلكه اصل جان و مال و هویت آنها نیز دائماً زیر فشار و تعرض قرار گرفته است. حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین فارغ از مذهب، اصولی ترین مسأله برای حل بحران فلسطین محسوب می شود و تا این اصل بنیادین پذیرفته نشود، نمی توان به حل بحران امیدوار بود. این حق تا بدانجا نقض می شود كه رأی ملت فلسطین به برگزیدگان خویش نیز از سوی مجامعی كه داعیه دفاع از حقوق بشر دارند مورد ظلم قرار گیرد. در این زمینه محدودیت های اعمال شده در مورد دولت منتخب فلسطینیان توسط غرب و تحت فشار قراردادن حماس با هیچ قاعده حقوقی همخوانی ندارد.درحالی كه حفاظت از حقوق ملت و برگزیدگان روشهای لازم برای پیگیری مطالبات فلسطینیان نیز حق مشروع این دولت منتخب است محدودیت های وارده بر دولت فلسطین نشانه بارزی است كه آشكار می سازد. در دنیای امروز قواعد دموكراتیك به راحتی توسط قدرت های سیاسی نادیده گرفته می شود.به نظرمی رسد كه حمایت همه جانبه از رژیم صهیونیستی به حدی برای قدرت های سیاسی مهم است كه حاضرند هرجفایی به ملت فلسطین صورت پذیرد.این درحالی است كه اسرائیل نه تنها به هیچیك از موازین بین المللی و منطقه ای احترام نمی گذارد بلكه به صدها قطعنامه صادره از سوی سازمان ملل متحد نیز طی دهه های گذشته پشت پا زده است.در ژوئن سال ۲۰۰۳ میلادی دولت شارون یكی از حادترین تصمیمات دوران حاكمیت خود را كه به بحران جدی در روابط سیاسی دولت های جهان با رژیم صهیونیستی منجرشد اتخاذكرد و آن ساخت یك دیوار طولانی در سرزمین های اشغالی در طول خط سبز (كرانه باختری) و اطراف شهر بیت المقدس بود.به گفته مسؤولان اسرائیلی، این دیوار برای جلوگیری از عملیات چریكی مبارزان فلسطینی بنا شده است، اما اقدامات بعدی آنها كذب بودن این گفته را ثابت كرد.ساخت این دیوار كه یكی از مهمترین رویدادهایی است كه در منطقه به وقوع پیوسته، از ابعاد سیاسی و حقوقی زیادی برخوردار است و پس لرزه های آن به صورت اثرات اجتماعی، اقتصادی و روانی بر زندگی مردم فلسطین تحمیل شده است.مسیر دیوار به گونه ای طراحی و به اجرا گذاشته شده است كه بخش های زیادی از سرزمین های اشغال شده طی سال ۱۹۶۷ را دربرمی گیرد.همچنین به دلیل نیاز به مرتبط كردن شهرك های یهودی نشین به سرزمین اصلی و حفاظت از آن دربرابر حملات احتمالی فلسطینی ها، این دیوار به گونه ای ساخته می شود كه بیش از ۸ درصد از خاك كرانه باختری بلعیده و راههای ارتباطی برخی از روستاها و شهرهای فلسطینی با هم قطع و ساكنان آن پراكنده می شوند.هدف اصلی ساخت دیوار برخلاف آنچه سران این رژیم اظهارمی كنند، بیرون راندن بیشترین تعداد ممكن از فلسطینیان و افزایش تعداد شهرك نشینان صهیونیست در برخی از شهرك ها است.با احداث این دیوار، ۱۲۵ هزار نفر از فلسطینیان ساكن در قدس شرقی، عملاً قادر به ورود به شهر قدس نخواهندبود. این درحالی است كه علاوه بر برخی كشورها، سازمان های بین المللی نیز این اقدام را نقض آشكار حقوق و مقررات بین المللی به ویژه حقوق بشر دوستانه خوانده و خواهان توقف آن شدند.برخی ازاهم این سازمانها عبارتند از: كمیته بین المللی صلیب سرخ، مجمع عمومی سازمان ملل متحد و دیوان بین المللی دادگستری اما به رغم تمام این مخالفت ها، رژیم صهیونیستی، ساخت دیوار حائل را متوقف نكرده است.این رژیم بدون توجه به مخالفتها با نقض مقررات بین المللی درمورد حق مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت و نقض پیمان نامه های بین المللی از قبیل پیمان نامه بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، پیمان نامه بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و كنوانسیون حقوق كودك سازمان ملل ساخت دیوار حائل را همچنان ادامه می دهد.

تأثیر ساخت دیوار حادل بر زندگی مردم فلسطین

تأثیرات ساخت دیوار بر زندگی فلسطینان را می توان در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، محیط زیست، كشاورزی تقسیم كرد كه آثار خود را در زندگی روزمره آنان بر جای نهاده است. احداث این دیوار موجب شده است كه بخش مهمی از مزارع و زمین های كشاورزی فلسطینی ها از بین برود و آنها از عواید آن محروم شوند.

این دیوار موجب شده است كه كنترل منابع آبی از دست مردم این ناحیه خارج شود زیرا بخش عمده ای از منابع آب منطقه كه حتی تا ۸۰درصد تخمین زده می شود، با ساخت دیوار، به كنترل اسرائیل درآمده است. با توجه به محدود بودن منابع آب در فلسطین، زندگی روزانه مردم در این مورد دچار یك تغییر ناگهانی شده است. محدود شدن دسترسی فلسطینی ها به بیت المقدس و مراكز مذهبی شهر از دیگر پیامدهای این اقدام است. این دیوار بسیاری از فلسطینیان را از دسترسی به مراكز پزشكی، آموزشی و خدمات اجتماعی محروم كرده است.

برخی از فلسطینی ها بیم دارند كه بعد از خروج از شهر، رژیم صهیونیستی آنها را جزو كسانی بداند كه از سرزمین خود مهاجرت كرده اند و اموال و زمین های آنها را مصادره كند و به همین دلیل در فشار روحی دائم به سر می برد و امنیت اجتماعی آنان دچار تزلزل شده است.

این عذاب فقط شامل حال كسانی كه از شهر خود خارج شده اند نمی شود، بلكه آن عده از فلسطینیان كه در آنجا باقی می مانند نیز همواره در رنج هستند زیرا با وضعیت معیشتی سختی روبرو بوده و منازل مسكونی شان به بهانه نداشتن پروانه ساخت با تهدید تخریب روبروست.

مشخصات دیوار حائل

ساخت دیوار حائل ۳مرحله صورت می پذیرد كه رژیم صهیونیستی برای هر مرحله برنامه ریزی خاص كرده است.

مرحله اول:

ساخت این مرحله از دیوار كه ۳۶۰كیلومتر طول دارد، از روستای «سالم» واقع در دورترین نقطه كرانه غربی شروع می شود و تا «كفر قاسم» امتداد می یابد. ارتفاع این دیوار ۷ الی ۸متر است كه تاكنون ۱۵۰كیلومتر از آن با هزینه ای بالغ بر یك میلیارددلار به پایان رسیده است.سرهنگ «عاموس یا رون» از مدیران در وزارت دفاع اسرائیل در زمان اوج مخالفتها با ساخت این دیوار در یك مصاحبه مطبوعاتی گفت كه «این جهان نیست كه در مورد ساختن یا عدم ساختن این دیوار تصمیم می گیرد، این دیوار ساخته خواهد شد.»

مرحله دوم

بنای این بخش از دیوار كه ۴۵ كیلومتر طول دارد از روستای «سالم» تا شهرك «تیاسیر» در «غور اردن» (مرز با اردن)، امتداد دارد و اسرائیل تاكنون ۳۰ كیلومتر از آن را ساخته است.

مرحله سوم

طراحی این مرحله توسط وزارت دفاع این رژیم به اتمام رسیده است و از شهرك صهیونیستی «الكنا» تا منطقه بحرالمیت امتداد می یابد.دیوار حائل در این منطقه در عمق سرزمین های كرانه غربی رود اردن ساخته می شود و بیشتر شهرك های صهیونیستی در غرب این دیوار واقع خواهند شد.براساس اظهارات نخست وزیر وقت و وزیر دفاع رژیم صهیونیستی، اتمام مرحله غور، اردن را از مناطق مسكونی فلسطینی ها در روستای «ظهرالجبل» جدا می سازد.اسرائیل این دیوار حائل را در داخل كرانه غربی رود اردن به عرض ۸۰ الی ۱۰۰ متر بنا می كند و نه در امتداد خط سبزی كه منطقه ۱۹۶۷ را از اسرائیل جدا می سازد.

این دیوار از چند بخش تشكیل شده است كه عبارتند از:

۱- سیم خاردارهای مارپیچی شكل كه نخستین مانع در جلوی دیوار حائل به حساب می آید.

۲- خندق به عرض ۴ متر و عمق ۵ متر كه پر از سیم خاردار است.

۳- جاده آسفالت به عرض ۱۲ متر برای كنترل و مراقبت از دیوار.

۴- جاده خاكی كه ازخاك نرم به عرض ۴ متر برای كشف آثار ردپا احداث شده است.

۵- پس از این چهار مانع، دیوار سیمانی به ارتفاع ۳ متر كه به سیم خاردار و دستگاه های هشداردهنده الكترونیكی و دوربین و نورهای كشف كننده مجهز است، قرار دارد.

۶- همانند این موانع در آن طرف دیوار نیز ساخته می شود.

۷- همچنین اسرائیلی ها به منظور مراقبت، مسلسل هایی را كه به دوربین مجهز بوده و از طریق كنترل از دور هدایت می شود در درون دیوارتعبیه می كنند.

خطرات دیوار حائل

بنای این دیوار یكی از خطرناك ترین طرح های اشغالگران در اراضی فلسطین سال ۱۹۶۷ است.

براساس اظهارات هیأت «هماهنگی دفاع از سرزمین های فلسطین ومقابله با شهرك سازی توسط اسرائیلی ها»، از جولای سال ۲۰۰۳ میلادی تاكنون اسرائیل بیش از ۱۰ درصد از حاصلخیزترین و آبخیزترین مناطق سرزمین های فلسطین را به بهانه دیوار حائل، تصرف كرده است.این هیأت در گزارش خویش كه به همین منظور نوشته شده، آورده است كه اسرائیل تلاش می كند، از این طریق بر ۴۵ درصد از مساحت كرانه غربی تسلط یابد.تاكنون بسیاری از زمین های فلسطینی ها، كه اكثراً در استان های جنین، قلقیلیه و قدس قرار دارند برای ساخت این دیوار به تصرف اسرائیلی ها درآمده و بسیاری از ساختمان ها و تأسیسات فلسطینی آن نابود شده است.

این تجاوز آشكار به سرزمین فلسطینی ها، تاكنون آثار سوء اجتماعی و اقتصادی زیانباری را به همراه داشته است كه بارزترین آن مهاجرت ۱۴۰۰ خانواده فلسطینی و در محاصره قرار گرفتن بسیاری از روستاها و شهرهای فلسطینی بین دیوار و كمربند سبز می باشد.

همچنین بسیاری از روستاها به دلیل قرار گرفتن بین این دیوار و «دیوار عمق» كه در سمت شرق آن ساخته می شود به صورت كامل محاصره خواهند شد.

آیا این دیوار امنیت اسرائیل را تأمین می كند؟

پاسخ این سؤال را از داخل جامعه اسرائیل و شهرك های صهیونیستی كه دولت این رژیم تلاش می كند امنیت آنها را تأمین كند می شنویم:

«جزال ایفی ایتام» رهبر حزب ملی مذهبی «مفدال» اسرائیل در مورد بنای دیوار حائل می گوید: «اگر كسی می خواهد پیروزی حركت ملی فلسطینی بر حكومت اسرائیل را اثبات نماید كافی است نگاهی به این دیوار كه ارتش درصدد بنای آن است بیندازد.چه دستاوردی برای فلسطینی ها بهتر از این كه آنها ما را مجبور به قرار گرفتن در پشت دیوارهای سیمانی و سیم های خاردار كرده اند».«بنجانس فالنشتاین» یكی از رهبران شهرك نشینان صهیونیستی در كرانه غربی، این دیوار را به دیوار پادگان «اوشفیتنر» كه نازی ها در دهه چهل یهودیان لهستان را در آنجا زندانی كرده بودند، تشبیه می كند با این تفاوت كه به قول او آن زندان را «دشمنان ما» ساخته بودند ولی این دیوار توسط «ما» ساخته می شود.از طرف دیگر، بعضی عقیده دارند كه هرچند فدائیان فلسطینی ممكن است نتوانند در داخل خط سبز عملیاتی علیه منافع اسرائیل انجام دهند اما قدرت عملیات علیه شهرك های صهیونیست نشین در كرانه غربی و غزه را دارند.«ایلی كوهین» عضو «كنیست» اسرائیل و نماینده مجلس شهرك نشینان صهیونیستی كرانه غربی و نوار غزه در حزب لیكود، تصریح می كند: «نتیجه فوری بنای این دیوار، انجام عملیات علیه شهرك نشینان است».با این وصف به رغم اصرار رژیم صهیونیستی برای بنای این دیوار، بسیاری از نیروهای نظامی افسران و شخصیت های صهیونیستی نه تنها این دیوار را مانعی برای عملیات فلسطینی ها نمی دانند بلكه آن را خطری بزرگ برای امنیت خود تلقی می كنند.این در حالی است كه رژیم صهیونیستی این دیوار را كه ۶۸۰ كیلومتر امتداد دارد، مانع از نفوذ نیروهای مهاجم و شهادت طلبان فلسطینی به داخل اسرائیل می دانند.

محمدرضا نظامدوست

* رایزن فرهنگی ایران در سفارت اتریش

---