اوریون گاهی مردان را عقیم می‌کند

اوریون یک بیماری ویروسی است که معمولا در فصل‌بهار و زمستان در بچه‌های ۵ تا ۱۰سال دیده می‌شود. ویروس از طریق بزاق یا ترشحات حلق فرد آلوده، وارد حلق فرد سالم شده، خود را به غده …

اوریون یک بیماری ویروسی است که معمولا در فصل‌بهار و زمستان در بچه‌های ۵ تا ۱۰سال دیده می‌شود. ویروس از طریق بزاق یا ترشحات حلق فرد آلوده، وارد حلق فرد سالم شده، خود را به غده بزاقی بناگوشی (پاروتید) رسانده و در آنجا تکثیر پیدا می‌کند. از زمان وارد شدن ویروس به بدن تا ظهور علائم بالینی حدود ۱۷ روز طول می‌کشد. نکته حائز اهمیت این‌که ویروس اوریون از چند روز قبل از تورم بناگوش تا ۲‌هفته بعد از آن در بزاق فرد مبتلا وجود دارد لذا قبل از بروز تورم نیز فرد می‌تواند افراد سالم را مبتلا کند.

در یک‌سوم موارد، تظاهرات بیماری به شکل خیلی خفیف و در حد یک سرماخوردگی جزئی است. در دوسوم موارد، بیماری معمولا با بزرگی و تورم ناحیه بناگوشی یک طرف شروع می‌شود که بعد از حدود ۲۴ ساعت علائم دیگری مثل تب، سردرد، بیقراری، بی‌اشتهایی و گوش‌درد نیز اضافه می‌شوند. تورم ناحیه بناگوش تا ۳ روز ادامه پیدا می‌کند تا به حداکثر خود برسد و بعد در مدت ۷ روز به‌تدریج کاهش می‌یابد. در مواردی که تورم دوطرفه است معمولا یک طرف چند روز بعد از تورم طرف مقابل متورم می‌شود.صرف‌نظر از این‌که تورم ناحیه بناگوشی وجود داشته باشد یا خیر در مواردی این ویروس ممکن است باعث تورم پانکراس( پانکراتیت) یا مننژیت یا تورم و التهاب بیضه(ارکیت) گردد.یک‌چهارم بیماران مذکر بالغ مبتلا به اوریون دچار ارکیت می‌شوند که در موارد بسیار اندکی هر دو بیضه گرفتار می‌شوند. در صورتی که اوریون منجر به گرفتاری هر دو بیضه گردد، در موارد نادری ممکن است منجر به عقیمی شود.مننژیت ناشی از اوریون در ۱۰ درصد کل مبتلایان به اوریون دیده می‌شود که معمولا ۳ تا ۱۰ روز بعد از تورم ناحیه بناگوشی دیده می‌شود و سیر آن خوب است و مشکلی را بر جا نمی‌گذارد.از دست دادن شنوایی، عارضه خطرناک ولی نادر اوریون است که معمولا فقط یک گوش را درگیر می‌کند. این کاهش شنوایی به طور ناگهانی شروع شده و با سرگیجه، وزوزگوش، عدم تعادل و استفراغ همراه است.

متأسفانه کاهش شنوایی ناشی از اوریون دائمی بوده و غیر قابل برگشت است.درمان اوریون علامتی است، یعنی داروهایی که برای بیمار تجویز می‌شوند نمی‌توانند ویروس را از بین ببرند بلکه هدف از تجویز این داروها تسکین دادن درد و تب بیمار است. استراحت کردن باعث می‌شود که بیمار سریع‌تر بهبودی خود را باز یابد.اجتناب از فعالیت‌های فیزیکی بویژه برای مبتلایان به ارکیت بسیار ضروری است تا از احتمال عقیمی آنها کاسته شود. در صورتی که فرد به ارکیت گرفتار شده باشد ممکن است برای کم کردن فشار بیضه نیاز به عمل جراحی باشد.

دکتر محمدحسن عامری

متخصص گوش، حلق و بینی