جهان در سال ۲۱۱۱ چگونه جایی خواهد بود

نگاهی به فناوری هایی که در طی قرن آینده زندگی ما را دگرگون خواهند کرد

فکر می‌کنید ساکنان آینده زمین در چه محیطی زندگی خواهند کرد؟ چه دنیایی در انتظار آنها خواهد بود؟ مقطع زمانی همچون ۱۰۰سال آینده می‌تواند دوران هیجان‌انگیزی برای ترسیم چنین دنیایی باشد. گرچه نمی‌توانیم از هم‌اکنون تصور کاملا روشنی از آن دوران داشته باشیم اما یک چیز کاملا روشن است و آن این‌که شهرهایی که در ۱۰۰سال آینده پذیرای مردم جهان خواهند بود به‌واسطه پیشرفت خیره‌کننده طیف گسترده‌ای از فناوری‌های نوین و همچنین فناوری‌هایی که شاید هنوز هم خواب آنها دیده نشده است بسیار متفاوت از دوران فعلی خواهد بود.

● مفهوم زندگی در سال ۲۱۱۱

کاملا بدیهی است که سال ۲۱۱۱ سطح آب‌های آزاد جهان فراتر از آن چیزی است که هم‌اکنون موجب نگرانی دانشمندان شده است، اما آنچه که هنوز برای دانشمندان مشخص نیست این است که آسیب ناشی از افزایش سطح آب اقیانوس‌های جهان بر مناطق ساحلی تا چه حد خواهد بود. هم‌اکنون بخش قابل توجهی از جمعیت زمین در مناطق ساحلی، ساکن شده‌اند و بدون شک سال ۲۱۱۱ نیز همین روند ادامه خواهد داشت. کاملا روشن است که بخش مهمی از زیرساختارهای شهری، اجتماعی و تکنولوژیکی ساکنان آینده زمین نیز در همین مناطق متمرکز خواهند بود.

از این رو افزایش سطح آب اقیانوس‌های جهان مقوله‌ای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن عبور کرد، اما اوضاع از این نیز می‌تواند بدتر باشد. طی یک قرن گذشته سطح آب اقیانوس‌های جهان چندین متر افزایش یافته، اما پیش‌بینی کارشناسان بر این است که این افزایش سطح در یک قرن آینده بسیار فراتر از تصورات فعلی باشد. این مسأله یک سری نگرانی‌های تازه برای دانشمندان به همراه داشته است. زمانی که آب اقیانوس‌های جهان بالا می‌آید سطح بیشتری از مناطق خشکی را در بر می‌گیرد و این یعنی میزان بیشتری از پرتوهای خورشیدی به سمت فضای اطراف زمین منعکس می‌شود. در نتیجه زمین بتدریج سرد می‌شود و این خود می‌تواند سرآغاز شکل‌گیری عصر تازه‌ای از یخبندان باشد.

در این وضعیت بخش‌های مختلفی از زندگی انسان‌ها دستخوش تغییرات شگرف خواهد شد که شاید یکی از ملموس‌ترین آنها تغییر ساختار حمل و نقل درون شهری است. سال ۲۱۱۱ بخش‌های بیشتری از شهرهای ساحلی جهان و همچنین شهرهایی که در مناطق پست‌تری نسبت به سطح آب اقیانوس‌ها قرار دارند به زیرآب می‌رود که در نتیجه سیستم حمل و نقل درون شهری بیشتر به سمت استفاده از سیستم‌های آبی نظیر قایق‌های کوچک تغییر سمت پیدا می‌کند. دامنه این تغییرات حتی به ساختار فیزیولوژیکی ساکنان آینده زمین نیز سرایت پیدا می‌کند. پیش‌بینی‌ها بر این است که حتی متوسط طول عمر افراد سال ۲۱۱۱ در مقایسه با سال ۲۰۱۱ به مراتب بیشتر خواهد بود. این افزایش نسبی صرفا نه به خاطر امید بیشتر مردم به آینده بلکه به واسطه پیشرفت‌های چشمگیر فناوری‌های مختلف پزشکی است. گذشته از آن در آن مقطع سیستم‌های متنوع کنترل جمعیت نیز به کار گرفته می‌شود که این خود در زندگی بهتر و باکیفیت‌تر مردم تأثیرگذار خواهد بود.

شهرهایی نظیر لندن، زندگی مردم غرق در فناوری ارتباطات و اطلاعات خواهد بود. این وضعیت هیجان‌انگیز عمدتا به دلیل پیشرفت‌های قابل توجهی است که در فناوری طراحی و ساخت تراشه‌ها شکل می‌گیرد. این تراشه‌ها از سرعت قابل توجهی برخوردارند که فراتر از تصورات امروز است. سال ۲۱۱۱ نماد فانتزی آواتارها رنگ واقعیت به خود می‌گیرد و ممکن است در حالی که در خیابان قدم می‌زنید ناگهان آواتاری در برابر دیدگانتان ظاهر شود که با برخورداری از ساختار گوشت و خون سمبلی از یکی از دوستانتان باشد که هزاران کیلومتر دورتر زندگی می‌کند. همچنین به هر سمتی که سر می‌چرخانید دامنه دیدتان با اطلاعات و هشدارهایی همراه خواهد بود که درک کلی‌تان از محیط را افزایش می‌دهد.

افزایش سطح درک ساکنان زمین سال ۲۱۱۱ مبتنی بر طیف گسترده‌ای از فناوری‌هاست، فناوری‌هایی که تحت عنوان فناوری‌های قابل حمل شناخته می‌شوند. سیستم‌های محاسباتی که بخشی از پوشش روزمره افراد را تشکیل می‌دهند و به طرز ماهرانه‌ای در لباس آنها قرار می‌گیرند از جمله این موارد به شمار می‌آیند. لنزهای هوشمند تماسی و همچنین ریزدستگاه‌هایی که در گوش قرار می‌گیرند، البته راه‌های جسورانه‌تری نیز وجود دارد؛ تعاملات مستقیم با سیستم عصبی و مغزی. این دسته از فناوری‌ها البته گرانقیمت و جاه‌طلبانه‌تر هستند.

● کسب و کار در سال ۲۱۱۱

ابتدا به سال ۲۰۱۱ می‌رویم. روزانه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان میلیون‌ها کیلومتر مسافت طی می‌کنند تا به محل کار خود برسند. طی یک قرن گذشته و با راه‌اندازی نخستین خطوط ریلی و گسترش آن در سال‌ها و دهه‌های بعد، اقتصاد جهانی رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است، اما در عصر حاضر این فناوری‌های نوین، ارتباطاتی و اطلاعاتی هستند که شکل و شمایل کار کردن را متحول کرده‌اند.

انتقال سریع داده‌ها میان افراد مختلف موجب شده تا بستر مناسبی فراهم شود که در آن امور مختلف کاری هستند که به منزل افراد می‌روند و نه افراد که برای انجام کارهای خود راهی محل کار شوند. امکان جالب توجهی که تحت عنوان ویدئو کنفرانس مطرح می‌شود در تلفیق با توسعه روز افزون شبکه‌های اجتماعی موجب شده تا همه روزه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان بی‌آن‌که تلاشی برای طی کردن هزاران کیلومتر مسافت انجام دهند ارتباط رودررویی با یکدیگر داشته باشند.

ایده دیگری که درخصوص تحول کسب و کار در دهه‌های آینده مطرح می‌شود فراهم آوردن امکانی است که براساس آن مواد غذایی در نزدیک‌ترین فاصله ممکن نسبت به بازار فروش تهیه و بسته‌بندی شود تا نه تنها فاصله تولید تا مصرف به حداقل برسد، بلکه هزینه‌های رایج از جمله حمل و نقل و نگهداری در انبار نیز تا حد زیادی کم شود.

این داستان همچنان ادامه دارد. استفاده از فناوری نانو دهه‌های آینده و از جمله سال ۲۱۱۱ تا حد چشمگیری افزایش یافته و به فرآیندی همه‌گیر تبدیل خواهد شد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای این فناوری در آینده استفاده در تجزیه و تفکیک زباله‌ها و تولید مواد جدید از آن است. به عقیده دانشمندان مواد و کالاهایی که با تکیه بر فناوری نانو ساخته خواهند شد به مراتب راحت‌تر از سایر محصولات قابل بازیافت خواهند بود، اما خبر خوشحال‌کننده این است که چشم‌انداز دانشمندان حتی فراتر از این است.

در دهه‌های آینده دورریز مواد غذایی طی یک سری فرآیندهای پیچیده اما کاربردی به الماس‌های صنعتی تبدیل می‌شوند که کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف خواهند داشت. با این حال سرعت پیشرفت این فناوری در عصر حاضر چندان چشمگیر نیست و باید امیدوار بود که در آینده و با توسعه سایر فناوری‌ها این روند نیز سرعت بیشتری پیدا کند.

● انرژی

سال ۲۱۱۱ نیز همچون امروز و دهه‌های گذشته به نیروگاه‌های تولید برق نیازمندیم اما یک تفاوت عمده در این میان دیده می‌شود و آن شکل و شمایل و محل قرار‌گرفتن آنهاست. نیروگاه‌های تولید برق در صد سال آینده به جای این‌که روی زمین سفت و سخت ساخته شوند در هوا جای خواهند داشت. سال ۲۱۱۱ شهر، همان شهر است و انسان‌ها همان انسان‌ها، اما مواردی همچون نحوه تأمین انرژی مورد نیاز شهرها دستخوش تغییرات زیادی خواهد شد. در آن دوران عملا دیگر خبری از منابع نفتی نخواهد بود و بشر چاره‌ای ندارد جز این‌که به استراتژی‌های جدید در زمینه تأمین انرژی مورد نیاز خود فکر کند. خانه‌هایی که در شهرهای صد سال آینده ساخته می‌شوند هر یک خود نیروگاه کوچکی هستند که بخشی از انرژی مورد نیاز شهر، هر چند بسیار ناچیز را تأمین می‌کند. در این خانه‌ها حتی تک تک بلوک‌های ساختمانی نیز به عنوان بخشی از یک نیروگاه در نظر گرفته می‌شود.

نکته: شهرهایی که در ۱۰۰سال آینده پذیرای مردم جهان خواهند بود به‌واسطه پیشرفت خیره‌کننده طیف گسترده‌ای از فناوری‌های نوین و همچنین فناوری‌هایی که شاید هنوز هم خواب آنها دیده نشده است بسیار متفاوت از دوران فعلی خواهد بود

بر فراز خانه‌ها انبوهی از سلول‌های خورشیدی نصب می‌شود. همچنین توربین‌های بادی که برخی از آنها ارتفاع قابل توجهی نیز دارند به حرکت درآمده و انرژی الکتریکی قابل توجهی تولید می‌کنند، اما این تازه آغاز ماجراست. حتی در خانه‌هایی که دارای حیاط پشتی هستند از تمام فضای موجود برای کشت و تولید محصولات کشاورزی استفاده می‌شود که در ادامه به عنوان مواد لازم برای تولید سوخت‌های زیستی به کار گرفته می‌شوند. تک تک این خانه‌ها به شبکه کوچک محلی متصل می‌شوند و نکته جالب این‌که ساکنان این خانه‌ها می‌توانند انرژی مورد نیاز برای راه‌اندازی سیستم‌های مختلف الکتریکی، سرمایشی و گرمایشی منازل خود را از همین شبکه‌ها دریافت کنند. گذشته‌ از این امکان جالب توجه، ساکنان خانه‌ها می‌توانند انرژی مازاد بر مصرف خود را در سلول‌های سوختی هیدروژنی ذخیره کنند و حتی آن را به شبکه برق بفروشند! این شبکه‌های محلی در ادامه به شبکه‌های بزرگ‌تر، ملی و در نهایت شبکه‌های بین‌المللی متصل می‌شوند و به این ترتیب مردم سراسر جهان نقش همگرایانه‌ای در ذخیره‌سازی و مصرف بهینه انرژی خواهند داشت.

● تأمین غذا برای ساکنان زمین در سال ۲۱۱۱

در آن سال و در مقایسه با سال ۲۰۱۱ زمین جمعیت به مراتب کمتری خواهد داشت. علت هم کاملا روشن است. پس از یک دوره انفجار جمعیتی در اواسط قرن پیش روی، نرخ زاد و ولد با توجه به گسترش برنامه‌هایی نظیر کنترل جمعیت روند نزولی پیدا می‌کند. نکته مهم این است که کاش زاد و ولد به دلیل افزایش آگاهی مردم و نه به خاطر شیوع بیماری‌های مرگبار یا راه‌اندازی جنگ‌ها صورت خواهد گرفت. در نتیجه برای جمعیتی که در مقایسه با چند دهه قبل کاهش چشمگیری پیدا کرده است، مواد غذایی به میزان قابل توجهی وجود دارد.

بدون شک دهه‌های آتی چالش‌هایی نظیر گرمایش زمین و تغییرات جوی تأثیرات قابل توجهی بر منابع غذایی زمین خواهند گذاشت با این حال نگرانی چندانی از بابت کافی بودن این منابع وجود ندارد. سال ۲۱۱۱ ردپای کشت محصولات مختلف کشاورزی نظیر گوجه فرنگی و ذرت در نقاطی دیده می‌شود که هم اکنون بشر حتی خیال آن را نیز نمی‌کند مثل مناطق سردسیر قطب شمال و جنوب، نواحی که خورشید شش ماه در سال نمی‌تابد. این گیاهان با استفاده از پیشرفت‌های حاصل از مهندسی ژنتیک به‌گونه‌ای چشمگیر در برابر سرما و نبود نور کافی مقاوم می‌شوند.

در عین حال اقیانوس‌های جهان نیز به عنوان منبع ارزشمندی از مواد غذایی در نظر گرفته می‌شود. کلید اصلی موفقیت در تأمین غذای مردم جهان در سال ۲۱۱۱ روی آوردن به تکنیک اصلاحات ژنتیکی است. البته برخی گیاهان که سال ۲۱۱۱ به عنوان منبع غذایی در نظر گرفته می‌شوند ممکن است به جای رنگ سبز، تیره رنگ باشند و این صرفا با خاطر اصلاحات ژنتیکی است که در آنها ایجاد می‌شود و همچنین محیط‌های تاریکی است که در آنها پرورش پیدا می‌کنند. حتی سال ۲۱۱۱ نیز نگرانی‌هایی درخصوص سلامت مواد غذایی تولید شده بر مبنای مهندسی ژنتیک مطرح می‌شود و این اطلاع‌رسانی دقیق و انجام تحقیقات گسترده است که می‌تواند عامل گرایش مردم به استفاده از این مواد باشد.

● حمل و نقل در سال ۲۱۱۱

گرچه توسعه فناوری‌های ارتباطاتی و اطلاعاتی در دهه‌های آینده موجب خواهد شد تا بسیاری از مردم نیازی به حضور فیزیکی در نقاط مختلف و بخصوص محل کار خود نداشته باشند، اما این موجب نمی‌شود که ساکنان آینده زمین رانندگی را به‌طور کامل فراموش کنند. در گذشته ایده‌ای موسوم به توریسم مجازی به مردم جهان معرفی شده است که البته با استقبال چندانی روبه‌رو نشده است. در حقیقت مردم جهان برای لذت بردن از نقاط دیدنی شهرها و نواحی کوهستانی و جنگلی دوست دارند که در این نقاط حضور فیزیکی داشته باشند. خودروهایی که سال ۲۱۱۱ در شهرهای مختلف جهان، بخصوص نواحی توسعه یافته تردد می‌کنند هوشمند بوده و در عین حال دوستدار محیط زیست نیز محسوب می‌شوند. اگر سری به شهرهایی نظیر لندن بزنید که به آب‌های آزاد جهان راه دارند شاهد خودروهای فوق مدرنی خواهید بود که بی‌شباهت به اتوبوس‌های کوچک نبوده و افراد می‌توانند از آنها به عنوان خودروهای گردشگری استفاده کنند.

همچنین سیستم‌های حرکتی که شباهت زیادی به دانه‌های لوبیا دارند افراد را از درب خانه‌هایشان سوار کرده و به سیستم حرکتی شامل مسیر ریل مانندی می‌رساند که در آن لوبیاهای دیگری نیز در تردد هستند. طول هر یک از این زنجیره‌ها تا ۱۰ لوبیا نیز می‌رسد. این لوبیاها در حقیقت کابین‌های شیشه‌ای هستند که به موتورهای سوخت هیدروژنی نصب شده در کف مجهز هستند. این سیستم‌های حرکتی عملا هیچ آلایندگی کربنی بر جای نمی‌گذارند. نکته جالب توجه در این سیستم، نحوه محاسبه هزینه استفاده از آن است که افراد را به استفاده هرچه بیشتر از آن به عنوان نوعی سیستم حمل و نقل عمومی ترغیب می‌کند. هرچه لوبیاها یا همان کابین‌های بیشتری به این زنجیره متصل شوند، هزینه حمل و نقل بین افراد بیشتری تقسیم شده و در نتیجه پول کمتری نیز می‌پردازند. در این سیستم هوشمند ۳فاکتور انعطاف در برابر علایق شخصی افراد، کاستن از هزینه‌های جاری حمل و نقل و حفاظت از محیط زیست در نظر گرفته شده است.

در شهرهای آینده عملا جایی برای خودروهای مجهز به موتورهای احتراقی نخواهد بود. به بیان دیگر این نوع خودروها دیگر تولید نخواهند شد چون نفتی دیگر وجود ندارد که بتوان از آن مشتقاتی نظیر بنزین تولید کرد. به عقیده دانشمندان سیستم‌های متنوع حمل و نقل در دهه‌های آینده یکی از مظاهر بارز شهرنشینی به سبک و سیاقی است که سال ۲۰۱۱ بیشتر به یک تصور فانتزی شباهت دارد تا واقعیت عینی.

فوکوس

مترجم: مهدی پیرگزی