دوشنبه, ۱۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 3 February, 2025
مجله ویستا

آیا نوجوانان عصر ما سریع تر از موقع به بلوغ می رسند


آیا نوجوانان عصر ما سریع تر از موقع به بلوغ می رسند

امروزه در مقایسه با دهه های گذشته به نظر می رسد نوجوان در بسیاری از مسایل پیشتاز شده اند

امروزه در مقایسه با دهه‌های گذشته به نظر می‌رسد نوجوان در بسیاری از مسایل پیشتاز شده‌اند. اما این مساله تنها جنبه مثبت ماجرا را شامل نمی‌شود. به نظر می‌رسد بلوغ نوجوانان هم کمی جلوتر افتاده و این موضوع کمی والدین را نگران می‌کند.

● بزرگی سینه‌ها با چاقی در ارتباط است

اولین نشانه رسیدن به بلوغ در دخترها رشد سینه‌هاست. امروزه به نظر می‌رسد این نشانه در دخترها کمی سریع‌تر از قبل خود را نشان می‌دهد و البته نباید فراموش کرد که نسبت به دهه‌های گذشته دختران ما چاق‌تر هم شده‌اند. به عبارت ساده‌تر تشخیص بافت چربی از بافت پستان کمی سخت است. رشد سینه‌ها معمولا باید از ۱۱ سالگی آغاز شود اما گاهی بین ۹ تا ۱۳ سالگی نیز اتفاق می‌افتد که کاملا طبیعی است. قبل از ۲ سالگی نیز در ناحیه سینه برآمدگی‌هایی به وجود می‌آید که به دلیل فعالیت زیاد و ترشح بالای هورمون استروژن است. این برآمدگی به تدریج از بین رفته و تا زمان بلوغ خود را نشان خواهد داد.

▪ چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر رشد سینه‌ها قبل از ۸ سالگی آغاز یا تا بعد از ۱۳ سالگی به تاخیر بیفتد. در ۸۰ درصد موارد بلوغ تسریع شده بدون علت است اما مشاوره با پزشک الزامی است زیرا می‌تواند نشانه یک ناراحتی خاص بود و نیاز به درمان داشته باشد. در مورد تاخیر در بلوغ هم پزشک پس از ویزیت به این موضوع توجه خواهد کرد که آیا بلوغ نزدیک است یا تاخیر آن به دلیل بیماری خاصی است.

● جلوافتادگی دوره‌های ماهانه

معمولا ۲ سال پس از آغاز رشد سینه‌ها، پریود نیز آغاز می‌شود. در سال ۱۹۶۰ میلادی طبق آمار سن میانگین آغاز دوره‌ها ۱۴ سالگی بود اما امروزه به طور میانگین دخترها ۵/۱۲ سالگی پریود می‌شوند. از جمله دلایل تسریع این موضوع بهتر شدن وضعیت اجتماعی- اقتصادی مردم و همچنین شیوع چاقی بین نوجوانان است. برخی هورمون‌ها که در بافت چربی وجود دارند مثل لپتین عامل اصلی جلوافتادگی دوره‌های ماهانه هستند. این موضوع به اثبات رسیده که دخترهای لاغر دیرتر از دخترهای چاق پریود می‌شوند. البته این موضوع تا حدی به سابقه خانوادگی نیز بستگی دارد. در صورتی که مادر دختر زود پریود شده باشد، احتمال آنکه دختر نیز در سن پایین‌تر پریود شود، بالاست.

▪ چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر دوره ماهانه قبل از ۱۰ سالگی آغاز یا تا بعد از ۱۵ سالگی به تاخیر بیفتد.این موضوع ارتباط مستقیمی با وراثت دارد اما در عین حال نباید فراموش کرد ممکن است فرد مبتلا به بیماری خاصی باشد.

● بزرگ شده بیضه‌ها

اولین نشانه بلوغ در پسرهااولین نشانه‌های رسیدن به بلوغ در پسرها در حدود ۵/۱۱ سالگی بروز می‌کند. کاملا طبیعی است که برخلاف دخترها این نشانه از چشم والدین پسرها دور بماند. بعد از رشد بیضه‌ها معمولا آلت تناسلی است که در ۱۳ سالگی بزرگ می‌شود.

▪ کی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر متوجه شدید که در ۱۳ سالگی هنوز رفتار پسر شما نسبت به جنس مخالف بچگانه است. معمولا برای پسرها دشوار است که بخواهند همراه والدین برای ویزیت به پزشک مراجعه کنند. با این حال اگر گمان می‌کنید فرزند شما بعد از این سن هنوز نگاهی بچگانه به آلت تناسلی و جنس مخالف خود دارد لازم است یا خود با او صحبت کرده یا به پزشک مراجعه کنید.

● رشد موها چندان ربطی به بلوغ ندارد.

به طور کل رشد موهای شرمگاهی در دخترها در فاصله زمانی بین رشد سینه‌ها و آغاز پریود یعنی حدود ۱۲ سالگی و در پسرها از ۱۳ سالگی آغاز می‌شود. اما به طور دقیق نمی‌توان گفت رابطه مستقیمی بین آغاز رویش موها و بلوغ وجود دارد.به طور مثال چاقی در دخترها می‌تواند سبب تسریع فعالیت غدد فوق کلیوی و آغاز رویش موها شود اما با این حال رشد موهای شرمگاهی در دختران قبل از آغاز دوره رخ می‌‌دهد.

▪ چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

۱) اگر رشد موها در دختر قبل از ۸ سالگی و در پسر قبل از ۱۰ سالگی آغاز شد، در این صورت پزشک موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد تا متوجه شود دلیل این امر مشکل‌های هورمونی است یا خیر و اگر لازم بود برای پیشگیری از این موضوع درمانی را آغاز خواهد کرد.

۲) اگر رشد موها در دختری بعد از آغاز پریود دیده نشد.این موضوع می‌تواند نشانه ابتلا به بیماری خاص باشد و باید حتما آن را با پزشک در میان گذاشت.

● رشد پسرها و دخترها متفاوت است

رشد ناگهانی معمولا با بلوغ در ارتباط بوده و مربوط به هورمون زنانه استرادیول است. پیک رشد در دخترها از ابتدای بلوغ یعنی ۱۱ سالگی است و در ۱۵ سالگی نیز رشد آنها متوقف می‌شود. رشد پسرها کمی دیرتر آغاز می‌شود و پیک رشد آنها در ۱۳ سالگی است. بدن آنها همزمان با آغاز ساخت هورمون مردانه تستوسترون، هورمون زنانه استرادیول را هم تولید می‌کند. به عبارت دیگر ابتدا باید در خون به اندازه کافی هورمون تستوسترون وجود داشته باشد و پسر به بلوغ رسیده باشد تا هورمون استرادیول فعالیت خود را آغاز کند و پیک رشد شروع شود.

▪ کی به پزشک مراجعه کنیم؟

۱) اگر قد فرزند شما نسبت به هم‌سن و سالانش کوتاه‌تر است.این موضوع می‌تواند نشانه به تاخیر افتادن بلوغ باشد و به ویژه در پسرها مشکل‌های روحی ایجاد کند.

۲) اگر به نظرتان رشد فرزندتان بسیار کند است.این موضوع نیز ارتباط مستقیمی با بلوغ دارد و باید از سوی پزشک مورد بررسی قرار گیرد.

منبع: Top sante