داروهای توهم زا

داروهای توهم زا آلکالوئیدهای شیمیایی هستند که روی درک و هوشیاری تاثیر گذار هستند این دسته از داروها نارحتی های فکری, خلقی و ادراکی ایجاد می کنند مقاومت نسبت به این داروها خیلی سریع و پس از۳ تا۴ روز مصرف مستمر پدید می آید استفاده از این مواد بسته به مقدار مصرف و محیط فرد می تواند سرخوشی و حالتی شبیه یک تجربه فوق طبیعی را ایجاد کند

داروهای توهم‌زا آلکالوئیدهای شیمیایی هستند که روی درک و هوشیاری تاثیر گذار هستند. این دسته از داروها نارحتی های فکری، خلقی و ادراکی ایجاد می کنند. مقاومت نسبت به این داروها خیلی سریع و پس از۳ تا۴ روز مصرف مستمر پدید می آید. استفاده از این مواد بسته به مقدار مصرف و محیط فرد می تواند سرخوشی و حالتی شبیه یک تجربه فوق طبیعی را ایجاد کند.

داروهای توهم‌زا دارای تاثیرات مخرب جسمی، روحی و روانی هستند. اثرات جسمی این داروها گشادی مردمک های چشم، افزایش درجه حرارت بدن، افزایش ضربان قلب، تاری دید، خارش، کاهش اشتها، افزایش فشار خون، لرزش، سردرد، تهوع، تعریق و کُما می باشد.

این داروها علاوه بر تاثیرات جسمی روی ادراک و روان فرد نیز اثرات عمده ای دارند و منجر به ایجاد احساسات خیال گونه، گیجی، از دست دادن کنترل، تغییر در تشخیص زمان، هذیان، زوال شخصیت، کاهش قدرت قضاوت و هوشیاری می شوند. تغییر در حس بینایی و شنوایی از عوارض دیگر این داروها روی درک انسان است.

در ابتدا تاثیرات جسمی و سپس تغییرات بینایی و تقویت صداها ایجاد و حس ها با هم مخلوط می شوند. مثلاً فرد اظهار می دارد که بوها را می بیند و صداها را احساس می کند. حس لامسه دچار بزرگ نمایی شده و فرد قدرت تشخیص زمان را ندارد.

مصرف این داروها به شدت خطرناک بوده و باعث ایجاد اختلالات خلقی، افسردگی و اختلال تفکر می شود. افسردگی که در پس مصرف داروها گریبانگر فرد می شود، حتی می تواند منجر به خودکشی و یا مرگ شود.

● اثر گذاری روی مغز

پزشکان مدت هاست در حال مطالعه نحوه و مکان اثرگذاری این داروها روی مغز هستند، با وجود تحقیقات فراوان هنوز ابهامات زیادی در این زمینه وجود دارد. ولی بهر حال آنان دریافته اند که داروهای توهم‌زا ساختاری شبیه سروتونین دارند. با مصرف مواد توهم‌زا سطح سروتونین مغزی افزایش یافته و اثرات شادی آور داروها از این طریق اعمال می شود. ارتباط مصرف داروهای توهم‌زا با رفتار و عملکرد شخص نیز بسیار حائز اهمیت است.

بسیاری از مصرف کنندگان ادعا می کنند که صدا را می بینند و یا رنگ ها را می شوند و این سوال همواره در ذهن متخصصین وجود دارد که چطور ممکن است فردی چیزهایی را که وجود ندارد ببیند!

داروهای توهم‌زا شامل لین روژیک دی اتیل آمید، LSD ، سپیلوسین یا قارچ های جادویی، دی متیل - تریپتامین (DMT) ، فنالک لیلامین ها شامل مکامین، دی متوکسی متیل مفتامین STP) یا (DDM متیلن دی اکسی آمفتامین (MDA) ، متیلن دی اکسی موآمفتامین (MDMA) یا Ecstasy یا X هستند.

● قرص X چیست؟

MDMA ،ش۳و۴ متیلن دی اکسی متافتامین، یک داروی مصنوعی با خواص روان گردان و تحریک کننده است. این دارو در سال۱۹۱۲ توسط یک شرکت آلمانی ساخته و به بازار عرضه شد. ابتدا از این قرص به عنوان یک اشتها آور استفاده می شد. مدتی گذشت تا پزشکان به آثار روحی، روانی دارو پی بردند و از آن پس پزشکان آمریکایی برای روان درمانی بیماران، از این دارو کمک گرفتند. طی چند سال گذشته، از این دارو به عنوان یک داروی شادی آفرین یاد می شود ولی به علت عوارض جسمی و روانی فراوانی که در مصرف کنندگان ایجاد می کند، از سال۲۰۰۱ قوانین محدود کننده ای برای تجارت و توزیع این گونه قرص ها در بعضی کشورها وضع شده است.

● سرخوشی تصنعی

Ecstasy یک قرص شادی آور است که در مصرف کنندگان ایجاد سرخوشی و آرامش ظاهری یا تصنعی می کند. پس از استفاده از این قرص، فرد احساس گرمی و حرارت می کند. فرد حالات خوشایند دیگری نیز نظیر افزایش انرژی، خوشحالی و کاهش اضطراب را تجربه می کند. وسوسه تجربه کردن این حالات باعث مصرف این دارو در سال های اخیر به ویژه در میان جوانان شده است. اثرات تصنعی نشاط آور قرص-۲۰ تا۴۰ دقیقه بعد از مصرف شروع می شود. حداکثر اثر قرص۶۰ تا۹۰ دقیقه بعد از استفاده از آن است و بعد از گذشت زمان کوتاه۳ تا۵ ساعت، اثرات آن رو به کاهش می رود. با این که مصرف کننده این دارو احساس خوشایند زودگذری را تجربه می کند ولی عوارض خطرناک آن باقی می ماند به طوری که فرد در معرض انواع آسیب های جسمی و روانی قرار می گیرد.

بلافاصله پس از مصرف قرص، ممکن است فرد دچار گرفتگی عضلات، تاری دید، تعریق و لرز شدید، قفل شدن دندان ها، افزایش فشار خون و ضربان قلب، افزایش درجه حرارت بدن، تهوع و کاهش اشتها و حتی گاهی غش و مرگ شود.

مواردی از مرگ ناگهانی بلافاصله پس از مصرف قرص نیز گزارش شده است.

● عوارض مرگبار پس از مصرف

علاوه بر اثرات کوتاه مدت و فوری قرص روی سیستم بدنی انسان، Ecstasy می تواند روی جسم و روان فرد نیز در دراز مدت تاثیرات منفی داشته باشد. تحقیقات اخیر که روی موش و میمون انجام شده، نشان می دهد که استفاده از قرص حتی می تواند باعث ایجاد آسیب دائمی مغز در نواحی حافظه و تفکر شود.

فرد مدتها پس از استفاده از قرص ممکن است دچار بی اشتهایی، افزایش فشار خون، آسیب های کلیوی، بیماری های قلبی عروقی، صدمه به مغز، تخریب کبد، ضعف حافظه و هیجان شود که این موارد به علت اثرات طولانی مدت قرص روی بدن است. هم چنین به علت آسیب های مغزی در دراز مدت، یاد گیری فرد نیز مختل می شود. بعد از استفاده از Ecstasy ، در افراد مستعد آکنه و جوش های فراوانی روی پوست صورت ظاهر می شود. این دارو می تواند مهارت های حرکتی فرد را نیز تغییر دهد و تغییراتی شبیه بیماری پارکینسون برای مصرف کننده ایجاد کند. عوارض روحی روانی طی مصرف دارو و یا حتی هفته ای بعد می تواند برای مصرف کننده ایجاد شود. گیجی، مشکلات خواب، اضطراب شدید، بدبینی، توهم، ترس، حمله جنون آمیز از جمله اثرات روحی روانی دارو می باشد.

Ecstasy باعث افزایش سروتونین مغز می شود و سروتونین ماده ای است که خلق و خو را تغییر داده و در کوتاه مدت خاصیت ضد افسردگی و شادی آفرین دارد. ولی در دراز مدت و در اثر مصرف مکرر دارو، فرد افسرده می شود و خلق متغیر و افسردگی باعث جدایی فرد از خانواده و دوستان می شود و به مرور به کاهش عملکرد شغلی و اجتماعی می انجامد.

مصرف ناگزیر آب زیاد، بعد از خوردن قرص می تواند فرد را به کام مرگ بکشد. بر اساس مطالعات جدید، مصرف Ecstasy باعث افزایش هورمونی می شود که این هورمون موجب تجمع آب در بدن می گردد. آب اضافی منجر به تورم مغز و آسیب بافت مغز شده و فرد را به کما می برد و بعد از چند روز حتی می تواند منجر به مرگ شود.

وجود مراکز درمان بیماران مصرف کننده قرص در بعضی کشورهای غربی نشان دهنده اعتیاد آور بودن قرص ها می باشد. بعضی مراجع، به علت ساختار و برخی دیگر به جهت نیاز به مصرف مستمر قرص در فرد مصرف کننده، از آن به عنوان قرص های اعتیاد آور نام می برند.

نویسنده: دکتر مرضیه حاجی محمدی

www.naftepars.ir