حفاظت مرزهای وجود در ماه رمضان

● دوره آموزش تقوا
ماه رمضان، ماه مهمانی خدا است. انسان در این ماه می تواند با اعمالی که به عنوان ترک انجام می دهد، به تقوایی دست یابد که شرایط زیست وی را در آینده بهتر می کند و زمینه …

دوره آموزش تقوا

ماه رمضان، ماه مهمانی خدا است. انسان در این ماه می تواند با اعمالی که به عنوان ترک انجام می دهد، به تقوایی دست یابد که شرایط زیست وی را در آینده بهتر می کند و زمینه بهره برداری از همه استعدادها و کمالات را فراهم می آورد.

انسان ها در ماه های دیگر سال، همواره از سوی دو دشمن درونی و بیرونی مورد حمله و تهدید دایمی قرار دارند. هواهای نفسانی و خواسته های بی پایان آن، در کنار وسوسه های شیطانی، آدم را به سوی افراط و تفریط و خروج از اعتدال و عدالت سوق می دهد. اما در ماه رمضان، خداوند مردم را مهمان خود می کند تا بتوانند در یک دوره کوتاه مدت و فشرده، کلاس هایی را بگذرانند تا تقوا در ایشان زنده شود و امکان مهار و حفاظت از جان و روح در برابر دشمن های درونی و بیرونی بیش از پیش فراهم آید.

در روایات است که در این ماه، شیاطین در غل و زنجیر هستند و انسان دچار گناه نمی شود. منظور و مقصود آن است که در این ماه، شرایط به گونه ای است که هیچ دشمن بیرونی نمی تواند به مرزهای انسان نفوذ کند. در حقیقت همه مرزهای وجود انسان در ماه رمضان از سوی نیروهای الهی به شدت محافظت می شود و هر گونه تردد دشمن به درون مرزهای وجود بسته می شود. از این رو، در ماه رمضان ابلیس و شیاطین وابسته به او، نمی توانند هیچگونه نفوذی به درون انسان داشته باشند و اسلحه وسوسه ای را وارد مرزهای انسان کنند. اینگونه است که از هر لحاظ انسان ها نسبت به دشمنان بیرونی در امنیت قرار می گیرند و دشمنان آنها در غل و زنجیر گرفتار می شوند.

این وضعیت به انسان کمک می کند تا نسبت به تعدیل خود بکوشد و نفس خویش را در مسیر عدالت و اعتدال قرار دهد. البته از آنجایی که نفس انسانی در طول سال به کمک وسوسه های شیطانی و نیروهای دشمن بیرونی، تقویت شده است، از قدرتی بس قوی برخوردار است و می تواند آدمی را به سوی گناه و زشتی ها و پلیدی ها سوق دهد. برای تربیت و تزکیه و خودسازی نفس، خداوند مجموعه ای از اعمال را به عنوان ترک مطرح می کند تا هواهای نفسانی در انسان ضعیف و سست شود و نتواند مدیریت جان و روح آدمی را در دست گیرد.

راه زنده کردن تقوا

انسان با گرفتن روزه و خودداری از خوردن، نوشیدن، زناشویی و ترک محرماتی چون دروغ و غیبت و مانند آن، می تواند مدیریت نفس را

به عهده گیرد و اجازه ندهد تا خودسرانه عمل کند. این گونه است که در مدت یک ماه انسان می تواند به شرایط مطلوبی برسد که تقوا در وی زنده شده و نسبت به خواسته های نفسانی واکنش درست و مطلوب داشته باشد.

به سخن دیگر، هر چند که مرزهای وجودی انسان به وسیله نیروهای الهی در حفاظت است و دشمنان بیرونی در زنجیر هستند ولی دشمن درونی انسان رذیلت ها و پستی ها را جزو منش و کنش خویش قرار داده، هنوز سرکش است و لازم است با محدود کردن آن به وسیله ترک هایی، آن را سست و ناتوان کرد تا خورشید تقوا از درون بتابد و نور آن جان را روشن نماید.

محمد خلیلی