دوشنبه, ۸ بهمن, ۱۴۰۳ / 27 January, 2025
مجله ویستا

علت مخالفت سقیفه با انتخاب امیرالمومنین ع


علت مخالفت سقیفه با انتخاب امیرالمومنین ع

نقل شده است وقتی فاطمه زهرا س در بستر بیماری افتاد, زنان مهاجر و انصار مدینه به عیادت وی شتافتند در این دیدار فاطمه زهرا به مسائلی چند اشاره ورزیده که بازخوانی آنها درس آموز خواهد بود

نقل شده است وقتی فاطمه زهرا (س) در بستر بیماری افتاد، زنان مهاجر و انصار مدینه به عیادت وی شتافتند. دراین دیدار فاطمه زهرا به مسائلی چند اشاره ورزیده که بازخوانی آنها درس آموز خواهد بود.

در یک فراز ازاین خطبه طوفانی ، فرموده اند: وَ یْحَهُمْ اَنَّی زَحْزِحُوها عَنْ رَواسِی الرِّسالَةِ وَ قَواعِدِ النُّبُوَّةِ وَ الدِّلالَةِ، وَ مَهْبِطِ الرُّوحِ الْاَمینِ وَ الطِّبّینِ بِاُمُورِالدُّنْیا وَ الدّینِ، اَلا ذلِکَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبینُ، وَ مَا الَّذی نَقِمُوا مِنْ اَبِی‏الْحَسَنِ عَلَیْهِ‏السَّلامُ، نَقِمُوا وَاللَّهِ مِنْهُ نَکیرَ سَیْفِهِ، وَ قِلَّةَ مُبالاتِهِ لِحَتْفِهِ، وَ شِدَّةَ وَ طْأَتِهِ، وَ نَکالَ وَقْعَتِهِ، وَ تَنَمُّرَهُ فی ذاتِ اللَّهِ.

وای بر آنان، چگونه خلافت را از مواضع ثابت و بنیانهای نبوت و ارشاد، و محل هبوط جبرئیل، و آگاهان به امور دین و دنیا دور ساختند، آگاه باشید که این زیان بزرگی است، و چه عیبی از علی علیه‏ السلام گرفتند، بخدا سوگند عیب او شمشیر براّنش، و بی ‏اعتنائی به مرگ، و شدّت برخوردش، و عقوبت دردناکش، و اینکه غضبش در راه رضای الهی بود ( صحیفه فاطمه زهرا – ص۲۵۳) سه نکته اصلی دراین فراز وجود دارد که به یاری الهی تبیین خواهم نمود.

اول. ریحانه رسول الله امامت باوری را دراین فراز با سه ویژگی معرفی کرده است.اولا امامت باوری عین نبوت باوری است.فرموده است اصحاب سقیفه، ولایت علوی را از جایگاه نبوی دورساخته اند لذا لازمه نبوت باوری، ولایت باوری است و آنکه ولایت ائمه اهل بیت نبوی را نپذیرد ، نبوت رسول الله را نپذیرفته است.ثانیا ولایت علوی را محل هبوط روح الامین می داند. چنانچه ایات قران کریم نشان میدهد(فصلت -۳۰) نزول ملائکه و جبرییل اختصاص به انبیا و پیامبران ندارد الا اینکه برای انبیا و پیامبران وحی تشریعی صورت می گیرد و برای دیگر انسان ها وحی به انواع دیگر.ثالثا ولی را عالم به دنیا و دین معرفی کرده است. ولایت باوری به معنی حاکمیت عالمانه است و البته هم در امور دین هم درامور دنیا چون که طبق بینش شیعه امامت ریاست بر امور دین و دنیای مسلمانان است و این دو جدایی ناپذیرند.

بدین بیان آنچه اصحاب سقیفه انجام داده اند جدایی افکندن بین حاکمیت دینی و حاکمیت دنیا است.

دوم. فاطمه زهرا دراین فراز واگذار نشدن خلافت رسول الله به امیرالمومنین را خسران مبین و زیان آشکار شمرده است. تعبیر خسران مبین سه مرتبه درقران کریم آمده است. در آیه ۱۱۱ سوره حج فرموده است بعضی مردم خدا را به حرف می پرستند و اگر درفتنه بیفتند روی گردان خواهند شد تا آنجا که هم دنیا و هم اخرت را ازدست خواهند داد و این یعنی خسران مبین. آیه ۱۵ سوره زمر فرموده اگر غیرخدا را بپرستید باعث ضرر خود و اهل خود خواهید شد و این یعنی خسران مبین. آیه ۱۱۹ سوره نساء برگزیدن شیطان به جای خداوند را خسران مبین معرفی نموده است لذا خسران مبین خروج از اطاعت الهی است و آنچه اصحاب سقیفه انجام داده اند مصداق خروج از اطاعت الهی و خسران مبین خواهد بود.

سوم. علل مخالفت با امیرالمومنین چنانچه ریحانه رسول الله فرموده است :

۱/ شمشیر برنده اش ؛ که در نبرد با دشمنان الهی بیرون می کشد. معروف است که امام علی پهلوان پهلوانان عرب را از پای در آورده است لذا بقیه یارای مقاومت در برابر وی را نداشته اند

۲/مرگ ناهراسی اش؛ آنقدر شهادت را دوست دارد و برای رضای الهی سر و پا نمی شناسد که مرگ در نزد وی هیچ است و دنیا برایش به عطسه بز می ماند.دنیا طلب نیست؛ خداطلب است.

۳/شدت برخوردش؛ نقل شده است که رسول الله فرموده علی بن ابی طالب آنجا که پای دین الهی به میان بیاید سستی نمی ورزد و دراجرای احکام دینی سازش ندارد.

۴/ عقوبت دردناکش؛ دشمنان الهی را بد عقوبت می دهد. تخلف از فرمان الهی مستوجب مجازات علوی خواهد بود. علی علیه السلام تخلف ها را سخت پاسخ می دهد تا بدانجا که عبرت دیگران بشود.

۵/ غضب اش برای خداست. عمرو بن عبدود را وقتی اب دهن می اندازد نمی کشد زیرا شاید برای رضایت الهی نباشد. می خواهد هرانچه دارد با نیت الهی باشد. چه راحتی چه ناراحتی، چه شادی چه غضب، چه تولی چه تبری، همه جا تابع آنچه خداوند فرموده است.

میثم امانی