وجوب حجة الاسلام شرایط حجة الاسلام

حج در تمام عمر بیش از یک مـرتبه واجب نیست ,و وجوب آن فوری است

● وجوب حجة الاسلام

ـ مـسـالـه ۱ - حـجة الاسلام بر شخص مکلف مستطیع ,واجب است .

حج در تمام عمر بیش از یک مـرتبه واجب نیست ,و وجوب آن فوری است .

اگر درک حج بعد از استطاعت , متوقف بر مقدماتی مانند تهیه اسباب مسافرت باشد به دست آوردن آن مقدمات لازم است .

● شرایط حجة الاسلام

۱) بلوغ

۲) عقل

ـ مساله ۲ - حج بر کودک و دیوانه واجب نیست .

اگر غیربالغ ‌حج به جا آورد, حج او صحیح است , اما از حجة الاسلام کفایت نمی کند.

ـ مساله ۳ - حج برای بچه ممیز, مستحب و حج او صحیح است .

در مورد بچه غیر ممیز باید ولی بچه او را مـحرم کند ولباس احرام به او بپوشاند و نیت کند که این بچه را برای عمره تمتع یا حج تمتع مـحـرم مـی کـنم .

بعد از آن که بچه محرم شد یااو را محرم کردند, ولی طفل باید او را از محرمات احرام بازدارد.

ـ مساله ۴ - س - نشانه های بلوغ در دختران چیست ؟

۱) رویـیدن موی درشت بالای عورت

۲) بیرون آمدن منی ,(هرچند گفته می شود که منی زن خارج نمی شود.)

۳) دیدن خون حیض .

چـنـانـچـه هـیـچ یـک از عـلائم مـذکـور مـحقق نشد, ملاک تمام شدن سیزده سال تمام قمری می باشد. ۳) حـریت .

پس بر کنیز - که سابقا وجود داشته - حج و عمره واجب نیست , هرچند مال داشته باشد.

چهارم : این که انسان مستطیع باشد, یعنی :

۱) از نظر مالی هزینه رفت و برگشت و هزینه عائله خود را تاوقت برگشتن داشته باشد,

۲) توانایی بدنی برای رفتن و انجام اعمال حج ,

۳) باز بودن راه ,

۴) زمان لازم برای رسیدن به مکه و انجام اعمال در ایام حج را داشته باشد.

استطاعت مالی

ـ مساله ۵ - در وجوب حج , علاوه بر هزینه رفت و برگشت ,داشتن ضروریات زندگی و آن چه را در معیشت به آن نیاز داردنیز شرط است , مثل خانه مسکونی و اثاث خانه و وسیله سواری و غیر آن در صورتی که مناسب شان او باشد.

هـمـچـنـیـن در صورت مراجعت به وطن هزینه سوغات ها ومخارج پذیرایی را داشته باشد, در صورتی که ترک آن , باعث خجلت زدگی او می شود.

ـ مساله ۶ - کسی که نیاز به ازدواج دارد و برای آن پول لازم دارد, در صورتی مستطیع می شود که علاوه بر مخارج حج ,مصارف ازدواج را هم داشته باشد.

ـ مـساله ۷ - اگر زنی مستطیع است و برای حج ثبت نام کرده و شوهر او هم مستطیع است , ولی ثـبت نام نکرده , جایزنیست نوبت خود را به هر بهانه ای به شوهر خود بدهد, ولی اگرنوبت خود را به شوهر داد, حج شوهر صحیح است و باید خود زن بعدا به حج برود.

ـ مـسـالـه ۸ - اگـر زنی لوازم مازاد بر زندگی مثل لباس ,جواهرات , اشیای قیمتی و عتیقه دارد, بـه گـونه ای که قیمت آنهابه اندازه هزینه حج است و سایر شرایط را نیز دارا می باشد,واجب است وسـایـل مـازاد را بفروشد و به حج برود .

همچنین است زر و زیور زنی که در اثر پیر شدن یا شرای ط زمان , نیاز او ازآنها برطرف شده باشد.

ـ مـساله ۹ - هرگاه زنی با کسب و کار می تواند مخارج خویش را متکفل شود و هزینه حج را تهیه کند, و در صورتی که به حج برود, شوهرش برای مخارج خانواده به زحمت می افتداگر به زحمت افـتـادن شوهر موجب حرج برای زن نباشد,مستطیع است و باید به حج برود, بنابر این , به زحمت افتادن شوهر مانع استطاعت زن نمی شود.

▪ استطاعت زن به وسیله ارث

ـ مساله ۱۰ - اگر شوهر از دنیا برود و زن در حیات شوهرش استطاعت نداشته و بعد از مردن شوهر بـا ارث او, اسـتطاعت مالی پیدا کند, ولی به جهت مرض یا پیری نتواند به حج برود,در صورتی که مـرض و پیری او به نحوی است که قدرت رفتن به حج را ندارد مستطیع نشده و حج بر او واجب نیست و اگر بعداز مردن شوهر, شغل یا صنعتی که بتواند بعد از برگشتن از حج ,زندگی خود را اداره کـنـد, نداشته باشد, مستطیع نمی شود,هرچند ارثی که برده برای رفتن به حج و برگشتن کافی باشد.

ـ مـساله ۱۱ - زنی که شوهرش زنده است و مخارج زندگی او رامی پردازد, ولی پس از مرگ یکی از بستگانش , اموالی به اورسیده که به مقدار مخارج حج می باشد, در این صورت , زن مستطیع است و باید به حج برود.

▪ استطاعت زن با مهریه

ـ مـسـاله ۱۲ - زنی که مهریه او به مقدار مخارج حج یا بیشتر از آن است , اگر شوهر قدرت پرداخت مهریه را ندارد, در این صورت ,زن حق مطالبه مهریه را ندارد و مستطیع نمی باشد.

ـ مـساله ۱۳ - اگر شوهر قدرت پرداخت مهریه زن را دارد ومطالبه آن برای زن مفسده ای ندارد, با فرض این که شوهر نفقه و مخارج زندگی زن را می دهد, لازم است زن مهریه خود رامطالبه کند و به حج برود و اما چنانچه برای او مفسده دارد, مثل این که ممکن است مطالبه مهر به نزاع و طلاق منجر شود,مستطیع نشده است .

ـ مـسـالـه ۱۴ - اگر کسی در وقت ازدواج به همسر خود وعده یک حج بدهد, یعنی به عنوان مهر بـاشـد و در عقد ازدواج هم ذکر شده باشد, باید به آن عمل کند و اگر تنها صرف وعده باشد,لازم نیست عمل کند.

ـ مـسـالـه ۱۵ - س - زمـانی که ازدواج کرده ام با مهریه ام می توانستم به حج مشرف شوم ولی چون شـوهرم آن را نداد,نتوانستم به حج بروم و الان هزینه حج بسیار سنگین شده ومهریه ام وافی به آن نیست آیا وجوب حج بر من مستقر شده یانه ؟

ج) اگـر حـج بـر شـمـا مستقر نشده , در فرض مذکور حج بر شماواجب نیست و اگر شوهر شما متمکن بوده که مهریه شما رابدهد با این حال مسامحه کرده اید و مهریه را نگرفته اید وسایر شرای ط را نیز داشتید, حج بر شما مستقر شده و بایدحج به جا آورید.

اجازه شوهر در حج

ـ مساله ۱۶ - هر گاه زنی مستطیع باشد و بتواند بدون شوهر وبدون مشکل به سفر حج برود, شوهر حق ندارد از رفتن اوجلوگیری نماید, چون در سفر حج واجب , اجازه شوهر برای زن شرط نیست و زن باید حج واجب خود را به جا آورد.

ـ مساله ۱۷ - اگر زن بخواهد حج مستحبی به جا آورد, باید ازشوهر اجازه بگیرد.

ـ مـسـالـه ۱۸ - اگر زنی که در عده طلاق رجعی به سر می برد ودر آن ایام بخواهد حج مستحبی به جا آورد, باید از شوهر اجازه بگیرد, ولی پس از تمام شدن عده و همچنین در عده وفات وطلاق غیر رجعی اجازه شرط نیست .

ـ مـسـالـه ۱۹ - اگر زن قبل از ازدواج نذر کرده باشد که حجی به جا آورد, و بعد از آن ازدواج کرده است , باید به نذر خود عمل کند و اجازه شوهر شرط نیست .

در این صورت , شوهر هم نمی تواند او را از انجام حج بازدارد.

ـ مساله ۲۰ - اگر زن بدون اجازه شوهر نذر کند که حجی به جاآورد, نذر او صحیح نیست و عمل به آن واجب نیست .

وجود همراه در سفر حج مـسـاله ۲۱ - اگر زن بتواند به تنهایی به حج برود و بر خود نترسد,لازم نیست محرمی همراه او بـاشـد, ولـی اگر امنیت ندارد وتنها نمی تواند به حج برود, واجب است یکی از محارم یا فردمورد اطمینانی را همراه ببرد.

ـ مساله ۲۲ - اگر زنی به همراه نیاز داشته باشد و همراه هم مزد می گیرد, باید مزد او را هم بدهد, ولی چنانچه توانایی پرداخت مزد او را ندارد, مستطیع نمی باشد.

استطاعت زن به وسیله بذل و بخشش دیگران مـسـاله ۲۳ - زنی که هزینه حج را ندارد, ولی شوهرش یا پدرش و یا دیگری , به وی بگوید: به حج بـرو, من تمام هزینه آن رامی پردازم .

چنانچه به گفته او اطمینان داشته باشد, واجب است قبول کند و به حج برود.

ـ مـساله ۲۴ - اگر کسی مالی را به همسرش بدهد که حج به جاآورد ودر قبول آن هیچ گونه منت و خـلاف شـان نـبـاشـد و مـال هـم بـه مقدار حج و تامین زندگی او باشد, باید قبول کند و به حج برودوپس ازقبول مستطیع است وحج او حجة الاسلام می باشد.

ـ مـسـالـه ۲۵ - اگـر بـرای زنی به وسیله بذل مال فرزندش استطاعت بذلی حاصل شود, در این صورت حج بر او واجب است و رضایت شوهر شرط نیست .

ـ مـسـاله ۲۶ - حج بذلی از حجة الاسلام کفایت می کند, یعنی اگر بعد از انجام این حج , خودش هم استطاعت پیدا کند, واجب نیست دوباره به حج برود.