چیزهایی كه بر حائض حرام است

عباداتِ مشروط به طهارت وضو, غسل, یا تیمم بر حائض حرام می باشد مانند نماز, روزه, طواف, اعتكاف به جز نماز میّت, كه زنِ حائض می تواند آن را به جا آورد ۱

۱) عباداتِ مشروط به طهارت (وضو، غسل، یا تیمم) بر حائض حرام می‏باشد مانند: نماز، روزه، طواف، اعتكاف؛ به جز نماز میّت، كه زنِ حائض می‏تواند آن را به جا آورد.(۱)

۲) مسّ خطوط قرآن كریم؛ اسم خداوند متعال به هر زبانی نوشته شده‏باشد؛ صفات خاصّ خداوند متعال، مانند خالق، رازق و ... بر حائض حرام است، اما در مورد مسّ اسمای انبیا و امامان معصوم(ع) بعضی از فقها، مانند حضرت امام(ره) و حضرت آیه‏الله اراكی(ره) و حضرت آیه‏الله خوئی(ره) و حضرت آیه‏الله سیستانی بنابر احتیاط واجب به صورت قبل، ملحق دانسته‏اند و بعضی از فقها، مانند حضرت‏آیه‏الله فاضل و حضرت آیه‏الله مكارم در الحاق، اشكال كرده‏اند.(۲)

▪ سؤال: نوشتن نام خدا، به این صورت كه نوشته شده توضیح دهید كه آیا مس كردنِ آن حرام است یانه؟

الف) الله

ب) خدا

پ) بسمه تعالی

ت) الله بدون حركت

ث) نام خدا را در میان شعری بنویسند و حروف آن جدا باشد

ج) پاره كردن و سوزاندن یا با جوهر از بین بردن چطور؟

چ) ا...

ح) اگر قسمتی از آن مسّ شود چطور؟ نوشتن و دورانداختنِ نامِ امامان را كه روی اشخاص گذاشته‏اند چطور؟ آیه قرآنِ بدون حركت بدون وضو مسّ كردن چگونه است؟

▪ جواب: مّسِ كتابت قرآن و اسمای باری‏تعالی، یا جزئی از آنها به هر لغت و كیفیت كه باشد، بدون طهارت جایز نیست و از بین بردن آنها به نحوی كه موجب هتك (بی احترامی) نشود اشكالی ندارد.(۳)

▪ سؤال: آیا مس كردن نقش آرم جمهوری اسلامی ایران، كه روی نامه‏ها وبلیت‏های اتوبوس و... می‏باشد حرام است؟

▪ جواب: بدون طهارت جایز نیست علی الأحوط.(۴)

۳) بعضی از فقها مانند حضرت امام(ره) و حضرت آیه‏الله اراكی(ره) و حضرت آیه‏الله فاضل می‏فرمایند: خواندن سوره‏ای كه سجده واجب دارد، حتی تلفّظِ یك كلمه آن، برحائض حرام است. و آن چهار سوره عبارتند از:

الف) سوره ۳۲ (الم تنزیل)

ب) سوره ۴۱ (حم سجده)

ج) سوره ۵۳ (والنجم)

د) سوره ۹۶ (اقرأ).

و بعضی دیگر از فقها مانند حضرت آیه‏الله خوئی(ره) و حضرت آیه‏الله گلپایگانی(ره) و حضرت آیه‏الله مكارم و حضرت آیه‏الله سیستانی فرموده‏اند: فقط خواندن آیه سجده حرام است.(۵)

▪ سؤال: آیا زن حائض می تواند دعای كمیل بخواند؟

▪ جواب: (دعا خواندن برای زن حائض مانعی ندارد ولی) در دعای كمیل چون جمله «اَفَمَنْ كانَ مُؤمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً لایَسْتَووُنَ(۶)» در سوره‏ای‏است كه آیه سجده واجب دارد، به فتوای فقهایی مانند حضرت امام(ره) و حضرت آیه‏الله اراكی(ره) و حضرت آیه‏الله فاضل كه خواندنِ تمام سوره را برای حائض حرام می‏دانستند، این جمله را در دعای كمیل، حقِ خواندن ندارد (ولی گوش كردنِ آن اشكالی ندارد) و اما به فتوای فقهایی كه فقط خواندنِ آیه سجده را حرام می‏دانستند خواندن این جمله در دعای كمیل جایز است؛ زیرا این جمله آیه سجده نیست.(۷)

▪ مسأله: زنِ حائض هرگاه آیه‏ای را كه سجده واجب دارد گوش دهد (استماع) واجب است سجده را به جا آورد. و اما اگر گوش ندهد بلكه به گوشش بخورد (سماع) بعضی از فقها فرموده‏اند: مانند صورت استماع واجب است سجده كند، و بعضی مانند حضرت آیه‏الله اراكی (ره) و حضرت آیه‏الله گلپایگانی (ره) و حضرت آیه‏الله مكارم و حضرت آیه‏الله فاضل احتیاط واجب دارند، و بعضی هم مانند حضرت امام(ره) مستحب دانسته‏اند و بعضی مانند حضرت آیه‏الله خوئی(ره) و حضرت آیه‏الله سیستانی واجب ندانسته‏اند.(۸)

▪ نكته‏

َ زنِ حائض در ماه مبارك رمضان، می‏تواند در جلسات قرائت قرآن شركت كند و زمانی كه به سوره‏ای كه سجده واجب دارد رسید، تلفظ نكرده و فقط گوش می‏دهد و پس از شنیدنِ آیه سجده مانند بقیّه سجده می‏كند.

▪ سؤال: خواندنِ بیش از هفت آیه از قرآنِ كریم برای زن حائض مكروه است باتوجه به این‏كه در ماه مبارك رمضان خواندن قرآن، فضیلت بسیاری دارد آیا حائض بودن مانعِ از خواندن قرآن است؟

▪ جواب: در غیر چهار سوره عزیمه(۹) مانع نیست.(۱۰)

۴) رفتن به مسجدالحرام و مسجد پیغمبر(ص)، اگرچه از یك در داخل و از در دیگر خارج شود.(۱۱)

۵) توقّف در مساجد دیگر حرام است؛ ولی اگر از یك در داخل و از در دیگر خارج شود مانعی ندارد؛ لكن مكروه است و احتیاط واجب آن است كه در حرم امامان(ع) هم توقّف نكند.ولی بعضی از فقها مانند حضرت آیه‏الله گلپایگانی(ره) حرم امامان(ع) را بنابراحتیاط واجب به مسجد الحرام و مسجد النّبی(ص) ملحق كرده‏اند.(۱۲)

▪ سؤال: آیا زنی كه در عادت ماهانه به‏سر می‏برد، در زمان ضروری می‏تواند داخل مسجد شود و مدّت طولانی در آن‏جا بماند (مثلاً در زمان رأی‏گیری، پای صندوق باشد) و چاره‏ای هم نداشته باشد؟

▪ جواب: در فرض مرقوم جایز نیست.(۱۳)

▪ سؤال: در بعضی از جاها دفترچه‏ها و كوپن‏های محلی را در مساجد توزیع می‏كنند؛ آیا زنانی كه در حال حیض یا نفاس هستند می‏توانند برای دریافت این چیزها به مسجد بروند؟

▪ جواب: اگر باید در مسجد توقّف كند جایز نیست.(۱۴)

▪ سؤال: آیا زن حائض غیر از حرم ائمه اطهار(ع) می تواند به حرم دیگر امام زاده‏ها برود یا نه؟

▪ جواب: اگر موجب هتك نباشد، اشكال ندارد.(۱۵)

۶) به فتوای تمامی فقهایی كه فتوایشان در این كتاب آمده است گذاشتن چیزی در مسجد برای حائض حرام است اگرچه از خارج مسجد باشد به‏جز حضرت آیه‏الله اراكی(ره) كه فقط توقف را حرام دانسته‏اند و گذاشتن چیزی را در آن حرام نمی‏دانند اما در داخل شدن و برداشتن چیزی از مسجد اختلاف است. بعضی از فقهامانند حضرت امام(ره) و حضرت آیه‏الله اراكی(ره) و حضرت آیه‏الله فاضل و حضرت آیه‏الله مكارم جایز می‏دانند و بعضی مانند حضرت آیه‏الله سیستانی و حضرت آیه‏الله خوئی (ره) جایز نمی‏دانند.(۱۶)

۷) جماع و همبستری با همسر.

۱) العروه الوثقی، ج ۱، فی احكام الحائض «احدها» و آداب صلاه‏المیت.

۲) همان، فی غایات الوضؤ؛ تحریر الوسیله، ج‏۱، فی غایات الوضؤ.

۳) استفتاآت امام، ج ۱، وضو، سؤال ۷۹.

۴) همان، سؤال ۸۰.

۵) العروه‏الوثقی، ج‏۱، فی احكام الحائض «الثالث».

۶) سجده، ۱۸.

۷) العروه الوثقی، ج ۱، فیمایحرم علی الجنب، مسأله ۵.

۸) همان، فی احكام الحائض، مسأله ۲.

۹) عزیمه: سوره‏ای كه سجده واجب دارد.

۱۰) استفتاآت امام، ج‏۱، غسل حیض، سؤال ۱۷۱.

۱۱) العروه الوثقی، ج ۱، فی احكام الحائض و فیما یحرم علی الجنب؛ توضیح المسائل مراجع، مسأله ۳۵۵.

۱۲) العروه الوثقی، ج ۱، فی احكام الحائض، و فیما یحرم علی الجنب، مسأله ۲؛ توضیح المسائل مراجع، مسأله ۳۵۵.

۱۳) استفتاآت امام، ج‏۱، غسل حیض، سؤال ۱۷۵.

۱۴) همان، سؤال ۱۷۶.

۱۵) همان، سؤال ۱۷۴.

۱۶) توضیح المسائل مراجع ،مسأله ۳۵۵؛ العروه‏الوثقی، ج ۱، فیما یحرم علی الجنب «الرابع».