جایگاه مجلس در قانون اساسی

قانون اساسی که به عنوان میثاق ملی «اداره کشور را با اتکا به آرای عمومی» و از «راه انتخابات» تعریف کرده است از میان چهارده فصل و ۱۷۷ اصل قانون اساسی در چندین فصل (فصول پنجم، ششم و هفتم) …

قانون اساسی که به عنوان میثاق ملی «اداره کشور را با اتکا به آرای عمومی» و از «راه انتخابات» تعریف کرده است از میان چهارده فصل و ۱۷۷ اصل قانون اساسی در چندین فصل (فصول پنجم، ششم و هفتم) به حاکمیت ملت و اختیارات و صلاحیت مجلس شورای اسلامی پرداخته است.

اصول ۶۲ تا ۹۰ به اهم وظایف و اختیارات مجلس اشاره دارد:

۱) وضع قانون در عموم مسایل در حدود مقرر در قانون اساسی (اصل ۷۱)

۲) شرح و تفسیر قوانین عادی (اصل ۷۳)

۳) تصویب لوایح قانونی دولت (اصل ۷۵)

۴) تحقیق و تفحص در تمام امور کشور (اصل ۷۶)

۵) تصویب عهد نامه ها، مقاوله نامه ها، قراردادها و موافقت نامه های بین المللی (اصل ۷۷)

۶) تصویب اصلاحات جزئی در تغییر خطوط مرزی (اصل ۷۸)

۷) تصویب برقراری محدودیت های ضروری در حالت جنگ و شرایط اضطراری (اصل ۷۹)

۸) تصویب گرفتن و دادن وام یا کمک های بدون عوض داخلی و خارجی از طرف دولت (اصل ۸۰)

۹) تصویب استخدام کارشناسان خارجی در موارد ضرورت از طرف دولت( اصل اصل ۸۲)

۱۰) تصویب انتقال بناها و اموال بناها(نفایس ملی) (اصل ۸۳)

۱۱) حق اظهارنظر در همه مسایل داخلی و خارجی (اصل ۸۴)

۱۲) رای اعتماد به وزیران و نیز حق سوال و استیضاح آنها (اصول ۸۷ و ۸۹)

۱۳) رسیدگی به شکایات از طرز کار مجلس، قوه مجریه یا قضائیه (اصل ۹۰)

بنابر این مجلس بزرگترین نماد و جلوه مردم سالاری در جمهوری اسلامی محسوب می گردد و در اهمیت آن همین بس که حضرت امام خمینی (ره) مجلس را «عصاره فضایل ملت» و «فراهم آمده از «الله اکبرهای مردم» می دانستند و برابر آموزه امام مجلس در «راس امور» می باشد.