جواهر هندی

جواهر لعل نهرو، سیاستمدار استقلال‌طلب و اولین نخست‌وزیر هند، در ۱۴ نوامبر ۱۸۸۹ میلادی در الله‌آباد هند به دنیا آمد. پدر نهرو از وکلای برگزیده دادگستری بود که شهرت بسیار و …

جواهر لعل نهرو، سیاستمدار استقلال‌طلب و اولین نخست‌وزیر هند، در ۱۴ نوامبر ۱۸۸۹ میلادی در الله‌آباد هند به دنیا آمد. پدر نهرو از وکلای برگزیده دادگستری بود که شهرت بسیار و ثروت کلان داشت.

نهرو تنها پسر خانواده بود و لذا دوران کودکی را در خانه مرفه پدری و همراه با آموزگاران خصوصی گذراند. دوران جوانی را اما در انگلستان گذراند و در همان کالجی درس خواند که چرچیل نیز درس خوانده بود.

دانشگاه را اما در کمبریج و در رشته حقوق گذراند و پس از اتمام تحصیلات خود به هند بازگشت و مشغول به کار شد. بازگشت او به هند، زمانی بود که گاندی فعالیت‌های اعتراضی خود را آغاز کرده بود اگرچه جواهر لعل نهرو هنوز با فرهنگ انگلیسی می‌زیست و شناختی از فرهنگ و روحیات واقعی مردم کشورش نداشت.

جواهر در سال ۱۹۱۶ با کمالا نهرو ازدواج کرد. او در هنگام ازدواجش ۲۶ سال داشت و وکیل کاملی شده بود که در بریتانیا تحصیل کرده بود. کمالا از خانواده مشهور کشمیری ساکن در دهلی بود که در کار بازرگانی بودند و خود نیز نویسنده‌ای قابل بود.

باید زمان می‌گذشت که نهرو نیز تحت‌تاثیر تعالیم گاندی به مبارزه متمایل شود و اینچنین شد که نهرو در ۱۹۱۸ به پارلمان هند راه یافت و در ۱۹۲۹ نیز به ریاست پارلمان رسید.

نهرو در ۱۹۲۰ در نهضتی که به رهبری مهاتما گاندی با هدف آزادی هند از سلطه سیاسی انگلستان به راه افتاد، شرکت کرد و با نهضت‌های ملی همراهی نمود. نهرو در طول مبارزات ضداستعماری خویش ۱۰ بار دستگیر و زندانی شد و روی هم رفته، حدود ۱۳ سال از عمر خود را در زندان گذراند. او اما در سال‌های زندان هم بیکار ننشست و به نگارش کتب مختلفی پرداخت. البته اگرچه گاندی زندان رفتن را دوست داشت اما نهرو از آن متنفر بود زیرا معتقد بود که زندان شکوفه حیات انسان را می‌خشکاند.

در همین سال‌ها بود که نهرو طی مسافرتش به مسکو تحت‌تاثیر مارکسیسم قرار گرفت و بعضی از روش‌های مبارزه کمونیست‌ها را در هند به کار بست.

مهاتما گاندی اما غالبا با نظریات نهرو درباره شدت عمل و تحرک بیشتر در مبارزه مخالفت می‌کرد. نهرو نیز که از نفوذ کلام گاندی در میان مردم هند آگاه بود و در عین حال احترام عمیقی نسبت به او داشت، روش‌های خود را در مبارزه تعدیل می‌کرد.

جواهر لعل نهرو پس از استقلال هند، به عنوان اولین نخست‌وزیر این کشور انتخاب شد و تا زمان مرگ، به مدت ۱۷ سال رهبری بلامنازع هند را برعهده داشت.نهرو در این مدت در صحنه سیاست بین‌المللی نیز درخشید و همواره به عنوان یک شخصیت برجسته و صلح دوست مورد احترام مجامع جهانی بود. وی بنیادهای سیاسی و اقتصادی هند را پایه‌گذاری کرد و از یک کشور استعمارزده و بلادیده و دستخوش تفرقه، قدرت یکپارچه‌ای را در جنوب آسیا پدید آورد. کار عمده نهرو برای هند، اصرار وی بر این امر بود که هند به صورت یک دموکراسی غیرمنفک از آرمان‌های دنیایی و غیردینی باقی بماند. او با گذراندن قانونی نظام طبقه در هند را برانداخت و کارهایی که برای از بین بردن فقر و عقب ماندگی انجام داد، سبب ایجاد انقلاب اساسی اجتماعی و اقتصادی شد. نهرو از قهرمانان استقلال هند و از رهبران متفکر مبارزات مردمی این کشور طی سال‌های استقلال به شمار می‌رود. او همچنین به اتفاق جمال عبدالناصر و ژوزف تیتو و احمد سوکارنو رهبران وقت مصر، یوگسلاوی و اندونزی از بنیانگذاران جنبش عدم تعهد به شمار می‌روند. جواهر لعل نهرو در ژانویه ۱۹۶۴ م دچار حمله قلبی شد و نیمی از بدنش فلج گردید تا اینکه سرانجام در ۲۷ مه ‌۱۹۶۴ در ۷۵ سالگی درگذشت اگرچه از او دختری به یادگار ماند به نام ایندیریا که هندوستان هنوز هم متاثر از حضور این خانواده است.

گلاب پارسا