پیشرفت های دانش هسته ای انتظارات و آفات

مقایسه صنعتی شدن در فناوری هسته ای با کشورهایی که مبنای ورود آنان به این حوزه ها با ما کاملا متفاوت به دلیل زمان, مکان و انگیزه ها بوده است

مقایسه صنعتی شدن در فناوری هسته‌ای با کشورهایی که مبنای ورود آنان به این حوزه‌ها با ما کاملا‌" متفاوت (به دلیل زمان، مکان و انگیزه‌ها) بوده است:

الف) فاقد ارزش مقایسه است؛

ب) صاحبان وطنی این فکر به‌جز بازارگرمی چند‌روزه حامل اطلا‌ع عمیقی نبوده‌اند. ولی وضعیت ما در هر سطحی برای خودمان از آنها افتخارآمیزتر است.

مسوولا‌ن باید در راستای فعالیت‌های خود به این باور و درک برسند که برآیند تلا‌ش‌ها در هرزمینه و حصول به دستاوردهای تکنولوژیکی به معنی اعم و اخص آن حائز اهمیت است. این حصول الزاماً و سریعاً به معنی صنفی کردن آن زمینه نیست؛ چرا که همان تکنولوژی حاصل دانش فنی است که حائز ارزش و اصالت می‌باشد. مردم باید طوری راهنمایی شوند که فرق دانش فنی، تکنولوژی و صنعت را از یک طرف و تعمیم آن به یک کلیت بزرگ‌تر را از طرف دیگر به‌خوبی درک نمایند. سوال دیگر این است که واقعاً برای بازدیدهای تأسیسات هسته‌ای و در همایش‌های جشن‌های هسته‌ای و... چه کسانی را می‌برید و دعوت می‌کنید؟ در این مورد شک نداشته باشید که در این میان منتقدان و طراحان اصلی پروژه‌ها یا نیستند و یا به ندرت در آنجا حضور دارند. چرا که مسوولا‌ن محترم فقط و عمدتاً خواستار تعریف و تمجید از طرف کسانی هستند که به‌هرحال با این علم و صنعت یا هرگز آشنایی ندارند یا تا اندازه زیادی بیگانه هستند. معنی و مفهوم آن این است که مسوولا‌ن محترم نقد و انتقاد، بحث ومذاکره و لذا پیشرفت‌های جدی کشور را برنمی‌تابند.

بوریا باف اگر چه بافنده است

نبرندش به کارگاه حریر

آفت دیگر این وضعیت در این است که تمامی کشورهای همسایه و غیرهمسایه از دور تا نزدیک و سازمان‌های بین‌المللی هرکدام مترصد هستند که طرفی را از این قضیه ببندند. پاسخ به این تناقض‌ها و رویاهای چندگانه، جلوگیری از باج‌های کوچک و بزرگ به نفع مردم است، لذا این نوع دیپلماسی چیزی جز دور باطل و بیهوده نیست. بنابراین در مورد تکنولوژی هسته‌ای با وسعت زمینه‌ها و عمق هر یک و ارتباطات اینچنینی بین آنها فقط می‌شود اظهار کرد که برآیند انبوه پیشرفت‌های همساز آنها در زمینه‌های مرتبط در چارچوب برنامه‌های مدون و حفظ استراتژی‌های مربوطه بر پایه نیروهای انسانی دانشمند، کارآمد، سیاسیون آگاه، متقی و دیپلماسی متبحر برآمده از دل اینگونه فعالیت‌ها می‌تواند دستاوردهای افتخارآمیز و ماندگار را به میان مردم آورد. لذا پیشرفت ایران در حصول به تکنولوژی هسته‌ای حتماً انکار‌ناپذیر است. ولی اینکه برآیند و نتیجه این پیشرفت‌ها تا چه زمان به میان مردم می‌آید و تا چه اندازه همساز خواهند بود پاسخ شایسته مسوولا‌ن را می‌طلبند. تکرار مسائل بدیهی و سکوت در مقابل ابهامات مردم از جمله مواردی است که حتماً خیلی از مسوولا‌ن آن را می‌فهمند ولی در توضیح آن تلا‌شی را به‌عمل نمی‌آورند، گرچه این امر در موضوعات غیرانرژی اتمی هم وجود دارد.

پرهیز از بیانیه‌های کلیشه‌ای و از مصرف گذشته و در عین حال صادق بودن در گزارش‌ها، اولین اقدام مردم‌پسند و برقراری اعتماد و درک طرفین از انتظارات به وجود آمده خواهد بود. باشد تا برخی از مسوولا‌ن حتی در سایر وزارتخانه‌ها برای مسوولیت چندروزه و یا پست‌های بالا‌تر به حیطه‌هایی که اطلا‌ع کاملی از آن ندارند، وارد نشوند که از طرفی انتظارات زودرس و یا ناممکن را به وجود آورند و از طرف دیگر به طور غیرمستقیم به بهانه‌های معاندان بیفزایند ولا‌جرم به تأخیر توسعه عملیاتی برنامه‌های هسته‌ای کشور کمک کنند.

امروزه مد شده است که هر مسوولی با هر بضاعت علمی‌ای، سخنوری ویژه‌ای از انرژی اتمی ابراز می‌دارد . اینها از جمله سیاست‌هایی هستند که حتماً به حال انرژی هسته‌ای مضرند.

داشتن نیت الهی و پرهیز از دنیا‌زدگی و سیاسی‌کاری و عشق به مردم، رویکرد لا‌زم و شرط اساسی توفیق‌های بزرگ است. امید است اولا‌ً مقامات گرانقدر نسبت به این نوع عاری‌سازی سیاسی از آویزه‌های انرژی اتمی همت گمارند، ثانیاً مسوولا‌ن محترم کشور ضمن هماهنگی مدبرانه و عالمانه، این نوع اظهارات و بیانیه‌ها را به کمیته‌های متشکل از افراد ذیصلا‌ح و با‌تجربه و عالم به امور هسته‌ای و مسوولان مستقر در دانشگاه‌ها و مراکز علمی واگذارند تا از این منبع‌برداشت‌ها و اطلا‌ع‌رسانی و استفاده از رهنمودهای علمی و فنی متناسب با واقعیات به عمل آید.

احمد قریـب، استاد دانشگاه و معاون سابق سازمان انرژی اتمی ایران