سه شنبه, ۱۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 4 March, 2025
از اذان تا قله نیایش «به افق آفتاب»
اینجا ساختمان پخش رادیوست، تا دقایقی دیگر برنامه «به افق آفتاب» کاری از گروه اندیشه این شبکه رادیویی پخش می‌شود. با اشاره دست بیات (تهیهکننده) محمد حسین نورشاهی با طمانینه خاصی می‌گوید: «به نام خدایی که بهترین یاریگر است و کمک‌کنندگان به بندگانش را دوست دارد. سلام به قراری همیشگی، در موعد ِاذانگاهی ظهر و به قصد قرب به خدای بی‌همتا همراه شما خوبان هستیم. همراه با شما تا امروز هم به زمزمه کلامی خیر، قدمی به رضای خدای بزرگ نزدیک‌تر بشویم.»
موضوع این هفته برنامه به افق آفتاب، مسائل اقتصادی روز است که استاد نورشاهی با مقدمه‌ای در خصوص گرانفروشی، آن را بخوبی بیان می‌کند. او از مردم می‌خواهد در راستای تکریم فضایل اخلاقی، کسبه محل را که رفتار مناسبی با مشتری دارند و گرانفروشی نمی‌کنند با دو شماره تلفن ۲۲۰۵۰۰۰۹و ۲۲۰۴۰۰۸۶ و پیامک ۱۰۰۰۶۶۰۲ به برنامه معرفی کنند. همچنین نورشاهی پدیده گرانفروشی را یک اتفاق آنی و تصادفی نمی‌داند، بلکه معتقد است برای شناخت مقصر باید همه عوامل را در نظر گرفت، ولی کسبه و تجار در این مهم نقش اساسی بازی می‌کنند.
گوینده پیشکسوت این برنامه اذانگاهی با بیان حدیثی از حضرت علی(ع) به آثار و نتایج گرانفروشی می‌پردازد و می‌گوید:این آثار ساده و قابل چشم‌پوشی نیست. بعد از این‌که بیات موسیقی‌ای پخش می‌کند، صحبت‌های مردمی شنیده می‌شود. بیشتر صحبت‌های مردمی حامل یک پیام است. آنها معتقدند نبود نظارت بر کار فروشندگان و احتکار، پدیده گرانفروشی را در جامعه به وجود می‌آورد. با پخش آنونسی مذهبی ـ قرآنی بخش داستان‌های قرآنی با کارشناسی مهندس فتحی‌پور پخش می‌شود. در این بخش قسمت دیگری از داستان زندگی حضرت یوسف(ع) آنجا که برادرانش تصمیم می‌گیرند او را در چاهی بیندازند، بیان می‌شود. از خوبی‌های این بخش، تلاوت آیات سوره یوسف با صدای استاد منشاوی و تفسیر روان و خوب مهندس فتحی‌پور است. آن‌قدر بیان او شیرین و جذاب است که متوجه نمی‌شوم نورشاهی وقت اذان را اعلام کرده است. امروز اذان ظهر با صدای عبدالحسین محمدی پخش می‌شود.
● صمیمیت در کلام
محمدحسین نورشاهی زمانی که سوم دبیرستان بوده، از طرف امور تربیتی به رادیو معرفی می‌شود و یک‌سال هم گوینده برنامه جوان رادیو بوده است. این همکاری سال ٤٨ با رفتنش به دانشکده افسری قطع شد تا این‌که اوایل سال ٥٨ رادیو کمبود شدید گوینده داشت و او تصمیم گرفت همکاری مجددش را با این رسانه از سر بگیرد. به این ترتیب از بیست و چهارم تیر ١٣٥٨ با گویندگی در پخش رادیو کارش را شروع کرد.
وقتی از نورشاهی می‌پرسم چطور با مخاطب خود آن‌قدر صمیمی می‌شود، در پاسخم می‌گوید: لحنی که به دل می‌نشیند و مردم آن را می‌پسندند در نیت‌های انسان نهفته است. این عقیده ۳۵ سال کار حرفه‌ای من است. وقتی یک مجری با نیت خالص و صادقانه موضوعی را بیان می‌کند، خدا صمیمیت را در کلامش می‌گنجاند. در ضمن مخاطب‌شناسی، مساله مهمی است. اگر گوینده و مجری در متن جامعه زندگی کرده و از مردم فاصله نگرفته باشد، این بیان صمیمی را پیدا می‌کند. به طور مثال برای این‌که من از متن جامعه دور نشوم حداقل ماهی دو بار سوار مترو می‌شوم و به جای استفاده از ماشین شخصی از تاکسی استفاده می‌کنم. همه این مسائل به من اجازه می‌دهد در متن جامعه زندگی کنم و آموزش ببینم گفتارم با متن جامعه و مخاطب باید چگونه باشد.
نورشاهی در خصوص لحن و بیانش در برنامه می‌گوید: نوع و شکل گفتار ما منافاتی با قرآن و آیین و اعتقادات مذهبی ما ندارد. آنجا که به کلام مولا می‌رسیم باید مودبانه‌ترین کلام را بگوییم و آنجا که می‌خواهیم با مخاطبان به عنوان یک همشهری صحبت کنیم باید زبان عادی، عمومی و راحت خودمان را داشته باشیم و این می‌‌طلبد در یک برنامه از هردو بهره ببریم. زبان بیان به متن برنامه بستگی دارد. وقتی موضوعی را در ذهنمان می‌پرورانیم و می‌خواهیم راجع به آن صحبت کنیم یا متنی را که می‌خواهیم بخوانیم، محتوای ذهنی برای ما تعیین می‌کند با چه لحنی باید صحبت بکنیم.
وقتی از گوینده برنامه می‌پرسم پیام‌های مذهبی را به چه صورت به مخاطب منتقل می‌کنید تا اثرگذارتر باشد، با آوردن مثالی از حجت‌الاسلام قرائتی می‌گوید: آقای قرائتی سی و چند سال است تدریس می‌کنند، ولی در کنار قرآن شوخی‌ها و طنزهایی را به کار می‌برند که باعث جذابیت کلامشان و جذب مخاطب شده است. من در گفته هایم از کلمات ثقیل استفاده نمی‌کنم. هنر رادیو به این است که کلامش همه فهم باشد، چون ما در رادیو سراسری یا همان رادیوی مادر برای یک قشر خاص صحبت نمی‌کنیم، بنابراین باید از زبانی استفاده کنیم که برای عموم قابل فهم باشد.
برنامه اذانگاهی به افق آفتاب ـ که از بهار سال ۱۳۸۴ به تهیه کنندگی شهریار کرمی، گویندگی مرتضی حافظی و مهری قلع ریز هر روز ظهر از آنتن رادیو ایران پخش شده است ـ اکنون دارای دو تیم برنامه ساز است. یک هفته وحید بیات (تهیهکننده)، محمد حسین نورشاهی (گوینده)، مصطفی طالبیان و جواد نادری (ارتباطات) عبدالله علایی (آیتم ساز و هماهنگی)، نفیسه فرازنده‌نیا (نویسنده) ودر هفته دوم محمد پورابراهیم (تهیهکننده)، سیدمحمد اطهری (گوینده)، لیلا کوچکیان (هماهنگی) و سعید مبشری که به مدت چهار سال است متن‌ها را می‌نویسد.
● پرداختن به مسائل مردم
وحید بیات ـ که از سال ۱۳۸۵ با ساختن بخش‌های مذهبی برنامه، همکاری خود را با گروه اندیشه رادیو ایران شروع کرده است ـ می‌گوید: رویکرد برنامه در هفته‌ای که من آن را تهیه می‌کنم پرداختن به مسائل روز جامعه بر اساس دیدگاه مذهبی است و ما نگاه دین را در موضوعات مبتلا به مردم بررسی می‌کنیم.
داستان‌های قرآنی با نقل سعیده سلطانی و کارشناسی مهندس فتحی‌پور، بخش‌های ویژه اذان، آنونس‌های اخلاقی، تشریح احکام در قالب نمایش‌های رادیویی، بسته‌های صوتی، میکس موضوعات اخلاقی ـ اجتماعی کلام بزرگانی همچون آیت‌الله حق‌شناس، بهجت و حجج‌اسلام عالی و هاشمی‌نژاد و شعر‌خوانی اصیل با صدای استاد نورشاهی از دیگر بخش‌های این برنامه است، بیات می‌گوید: تا امروز داستان حضرت ابراهیم و حضرت نوح گفته شده و اکنون داستان حضرت یوسف(ع) بیان می‌شود.
وقتی از بیات درخصوص ویژگی‌های برنامه مذهبی می‌پرسم، می‌گوید: در یک برنامه مذهبی باید موضوعات روز و هر آنچه در زندگی روزمره مردم مطرح می‌شود به شکلی نو و متفاوت گفته شود. درضمن ارتباط تلفنی برنامه با حجت‌الاسلام علی سرلک، کارشناس برنامه صرفا بیان مباحث معارف دینی نیست، بلکه موضوعات اجتماعی و فرهنگی نیز مطرح می‌شود و آقای نورشاهی با مخاطبان ارتباطی صمیمی برقرار می‌کند. او سعی دارد ارتباط دوسویه‌ای با مخاطب داشته باشد و فقط پیامک‌های مردم را نمی‌خواند، بلکه موضوعات و دغدغه‌های آنها را با کارشناس برنامه مطرح می‌کند تا مردم متوجه مشکل خود شوند. همچنین در برنامه از مطالب سنگین استفاده نمی‌شود.
● ترویج فرهنگ کسب و کار
عبدالله علایی که بخش ذره‌بین را طراحی کرده است، می‌گوید: با هدف مشارکت دادن شنونده‌ها در برنامه، با این موضوع که کاسب و فروشنده‌های با انصاف محل در سراسر ایران معرفی شوند، این بخش پخش می‌شود. هرچند ما قصد داریم در دل این بخش به موضوعاتی چون برکت در زندگی، راه و روش کسب صحیح و سود و زیان در معاملات اقتصادی و ترویج فرهنگ کسب و کار اسلامی بپردازیم. گفت‌وگوهای این بخش را تینا میرکریمی (گزارشگر رادیو ایران) انجام می‌دهد.
● استفاده از موسیقی سنتی
محمد پورابراهیم، یکی دیگر از تهیه‌کنندگان برنامه به افق آفتاب ـ که همکاری خود را از سال ۸۴ با تهیه داستان کوتاه از دل سخنرانی‌های علمای دین شروع کرده است ـ می‌گوید: رویکرد برنامه یک هفته در میان، بیشتر محتوایی است و هر روز به یک موضوع اختصاص دارد.
پورابراهیم ادامه می‌دهد: روزهای شنبه حجت‌الاسلام بنیادی به تفسیر قرآن کریم می‌پردازد و اکنون تفسیر سوره حجرات تمام شده است. ایشان به بررسی هدف از خلقت در قرآن می‌پردازد و به تناسب موضوع، از تلاوت قاری‌های مختلف قرآنی استفاده می‌شود. یکشنبه آقای محمد هادی رضایی در بحثی تاریخی به سیر حرکت کاروان اسرای کربلا می‌پردازد. دوشنبه مباحث اخلاقی مطرح می‌شود که حجت‌الاسلام محمد ازکیا به بحثی اخلاقی که جنبه کاربردی در زندگی مردم دارد، می‌پردازد. سه‌شنبه سبک زندگی دینی از زبان حجت‌الاسلام علی شاه‌مرادی بیان می‌شود که این روزها به حقوق فرزند از دیدگاه اسلام در خانواده رسیده‌ایم. چهارشنبه حجت‌الاسلام علی آقابابا در برنامه نامه ۳۱ نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) را شرح می‌دهد. پنجشنبه موضوع رجوع به احادیث اهل‌بیت(ع) است که به صورت یک موضوع اخلاقی بیان می‌شود. حجت‌الاسلام کیفی بجستانی، ظهر جمعه در خصوص فرقه‌های انحرافی، اطلاعاتی به مردم می‌دهد؛ اطلاعاتی در خصوص فرقه‌های وهابیت، بهائیت و دیگر فرقه‌های انحرافی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
پورابراهیم بیان یک حدیث یا سخن بزرگان در بخش هاتف و ارتباطات مردمی را از دیگر قسمت‌های برنامه اذانگاهی به افق آفتاب می‌داند و می‌گوید: بعد از اذان ظهر با شیوه‌ای جدید به جای دعای فرج، صلوات ۱۴ معصوم را که مداحان و خوانندگان رادیو، آقایان حسن‌زاده و صدفی خوانده‌اند، پخش می‌کنیم. همچنین از دیگر ویژگی‌های این برنامه، حضور کارشناسان داخل استودیوی به افق آفتاب است.
این تهیهکننده جوان گروه اندیشه ادامه می‌دهد: تلاش ما برای راضی‌کردن مخاطب است، بنابراین ما از بخش‌های طولانی و کارشناسی که به روز نیست استفاده نمی‌کنیم و می‌کوشیم با ریتم تند، این برنامه معارفی ـ اجتماعی را تهیه کنیم.
وی در مورد استفاده از موسیقی می‌گوید: بیشتر از موسیقی‌های سنتی که در دستگاه‌های اصیل موسیقی ایرانی که به فضای اذانگاهی مرتبط باشد، استفاده می‌کنیم.
برنامه به افق آفتاب هر روز از ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه از رادیو ایران پخش می‌شود.
زهره زمانی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست