دوشنبه, ۱۸ تیر, ۱۴۰۳ / 8 July, 2024
دوره, دوره دایناسورهاست
اگر یکی پیدا شود و بگوید در زمان دایناسورها زندگی میکنید، چه فکری میکنید؟ ممکن است یاد پارک ژوراسیک بیفتید، یا فکر کنید سربهسرتان گذاشتند؛ اما ماجرا سادهتر از این حرفهاست. همین الان واقعا دوره دایناسورهاست.
تعداد گونههای زندهای که از نظر علمی جزو دایناسورها ردهبندی میشوند، تقریبا دوبرابر تعداد گونههای پستانداران زنده روی کره زمین است.
منظورم از این دایناسورهای زنده صد البته مارمولکها و مارها و تمساحها نیست، بلکه منظور بنده پرندههاست: همین گنجشک و لکلک و کبوتر. خب، حتما میپرسید اینها چه ارتباطی به تیرانوسورس و بقیه غولهای ماقبل تاریخ دارند؟
جواب این معما در کشفیات اخیر دانشمندان دیرینهشناس نهفته است. اگر فکر میکنید هر موجود ماقبل تاریخی «دایناسور» است، همین اول کار روشن کنم که اشتباه میکنید.
دایناسورها گروهی بزرگ و متنوع بودند، اما تنها بخشی از گستره تنوع زیستی دوران خود را تشکیل میدادند. جانوران زیادی ـ پیشتر از آنها - همزمان با آنها و پس از آنها روی زمین زندگی کردند.
تا چند سال پیش همه فکر میکردند ۶۵ میلیون سال پیش دوره دایناسورها تمام شده، چون نسل تمام خانوادههای آنها طی حادثه مهیبی منقرض شد؛ اما امروز نظر دیگری داریم.
درست است حیواناتی مثل تیرانوسورِس (دایناسور شکارچی ۱۴متری) و تریسراتوپس (دایناسور شاخدار ۱۰ متری) همان ۶۵ میلیون سال پیش منقرض شد، اما اینها که مردند همه دایناسورها نبودند.
پرندهها بنا بر بسیاری از ویژگیهای فیزیولوژیک، استخوانشناسی، رفتاری و حتی ظاهری، یکی از گروههایخیلی معمولی دایناسورها بودند که آن زمانها در کنار پسرعموهای بزرگترشان روی زمین ورجهوورجه میکردند.
در حقیقت اگر شما آن زمان زندگی میکردید، بسختی میتوانستید تفاوت نیاکان پرندگان امروزی را از گروههای دیگر دایناسورها که قرار بود نسلشان منقرض شود، تشخیص دهید.
میپرسید چرا؟ چون کشفیات پژوهشگران دیرینهشناس نشان میدهد نهتنها پرندهها، بلکه همه دایناسورها ـ حتی آنهایی که اصلا شبیه پرندهها نبودند ـ پر داشتهاند.
یک حقیقت جالب دیگر درباره دایناسورها اینجاست که تقریبا تمام تصاویری که در ذهن شما از دایناسورها وجود دارد، بیربط و اشتباه است.
اگر دوست دارید بدانید شکل واقعی دایناسورها چهریختی بوده، به تن همان موجودات غولآسایی که در ذهن دارید، لباسی از پر بپوشانید. تقریبا از سالهای پایانی قرن بیستم میدانیم پرندههای امروزی، زیرمجموعه دایناسورها هستند (و باور بفرمایید این موضوع الان در کتابهای درسی دانشگاههای جهان بدون اما و اگر نقل میشود)، اما کشف هر روزه سنگوارههای جدید از دایناسورها این حقیقت را بیشتر به رخ ما میکشد.
تا یک سال پیش، گرچه همه پذیرفته بودند دستکم دایناسورهای کوچک شکارچی که خویشاوندان نزدیک پرندگان بودند، بدنی کاملا پردار داشتهاند، اما خیلیها دلشان نمیآمد تیرانوسورس باابهت را به لباس مرغ درآورند؛ تا این که سنگوارهای که چند ماه پیش در آلمان یافتهشدهبود، نشان داد حتی دایناسورهای غولآسا که خویشاوندی خیلی دورتری با پرندگان داشتند، روی بدنشان پر داشتهاند.
بههرحال، دنیای قشنگ و البته هولانگیز این موجودات، ۶۵ میلیون سال پیش سوخت و از زیر خاکستر آن، زمین امروزی زاده شد.
منتها همانطور که گفتیم نسل دایناسورهای کوچکتر ـ یعنی همین پرندگانی که تا امروز ماندهاند ـ مثل ققنوس از زیر این خاکستر بیرون آمد و مثل همان قدیمها آنقدر گل کردند که الان تعداد گونههای زندهشان دوبرابر پستانداران است.
حالا همه اینها را گفتیم، این یک کلمه را هم بگوییم که در حفظ و بقای نسل دایناسورها کوشا باشیم و اجازه دهیم این موجودات خونگرم باستانی در طبیعت سالمی که میلیونها سال پیشتر از ما در آن زیستهاند، نفس بکشند؛ چون این زمین سبز و آبی، فقط از آن آدمیان نیست.
عرفان خسروی
دیرینهشناس
مسعود پزشکیان ایران انتخابات انتخابات ریاست جمهوری پزشکیان انتخابات ریاست جمهوری 1403 سعید جلیلی دولت چهاردهم انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ انتخابات 1403 ریاست جمهوری
آلودگی هوا تهران کنکور هواشناسی قتل شهرداری تهران سلامت آموزش و پرورش سازمان هواشناسی پلیس راهور قوه قضاییه پلیس
بانک مرکزی قیمت خودرو خودرو قیمت دلار قیمت طلا بازار خودرو بورس بازار سرمایه واردات خودرو حقوق بازنشستگان دلار ایران خودرو
عاشورا خانواده تلویزیون کربلا کتاب نقاشی امام حسین (ع) سینمای ایران تئاتر رامبد جوان سینما هنرمندان
کنکور ۱۴۰۳ طب سنتی باتری
رژیم صهیونیستی غزه فلسطین جنگ غزه اسرائیل روسیه آمریکا انگلیس جو بایدن چین فرانسه حماس
فوتبال پرسپولیس استقلال یورو 2024 خوان کارلوس گاریدو باشگاه پرسپولیس لیگ برتر علیرضا بیرانوند نقل و انتقالات لیگ برتر تیم ملی آلمان تیم ملی اسپانیا ترکیه
سرطان هوش مصنوعی سامسونگ ناسا فناوری
رژیم غذایی تب دانگ ویتامین کاهش وزن آلزایمر پوکی استخوان سردرد تناسب اندام