مجله دعوت الاسلام

مجله دعوت الاسلام در شهر بمبئی هندوستان به مدیریت سید محمد علی داعی الاسلام به زبان فارسی و اردو تاسیس و در سال ۱۳۲۴ هجری قمری منتشر شده است.
شماره اول دعوت الاسلام که مدیر آن …

مجله دعوت الاسلام در شهر بمبئی هندوستان به مدیریت سید محمد علی داعی الاسلام به زبان فارسی و اردو تاسیس و در سال ۱۳۲۴ هجری قمری منتشر شده است.

شماره اول دعوت الاسلام که مدیر آن نام آن را "اسلام نامه" گذارده در ۱۶ صفحه به قطع خشتی روی کاغذ متوسط با چاپ سنگی و به خط نستعلیق خوب، طبع و در تاریخ غره رمضان ۱۳۲۴ هـ.ق توزیع گردیده است. با اینکه در هندوستان چاپ سربی به حد وفور وجود داشته است، علت طبع مجله را با چاپ سربی در صفحه چهارده شماره اول تحت عنوان "اعتذار" این گونه بیان می نماید: "چون اهل هندوستان چاپ حروفی نمی پسندند بر خلاف ایرانیان که بسیار طالبند در این نمره ملاحظه هندوستانیان شد اگر خوب از طبع بیرون نیاید در شماره های دیگر، فارسی را علیحده با حروف و اردو را با خط طبع خواهیم نمود."

مجله دعوت الاسلام دنباله انتشارات "دعوت الاسلامیه" و یا گفتگوی صفا خانه اصفهان است که داعی الاسلام آن را در اصفهان منتشر می نمود و پس از مسافرت به هندو ستان اداره دعوت اسلامیه اصفهان تبدیل به اداره دعوت الاسلام واقع در بمبئی گردید و مجله اسلام نیز تبدیل به مجله دعوت الاسلام شد. تفصیل این موضوع را داعی الاسلام در مقاله افتتاحی مجله پس از یک خطبه مفصل که چهار صفحه از مجله را به خود اختصاص داده است، تحت عنوان "شرح احداث اداره دعوت الاسلام" بیان کرده است.‏

در مورد مندرجات روزنامه لازم به ذکر است که اغلب مندرجات آن در واقع صورت مباحثاتی است که بین داعی الاسلام و دیگران در اداره مجله واقع شده و مدیر مجله پس از ویرایش و اندکی جرح و تعدیل عبارات آنها را در مجله به چاپ رسانیده است و خلاصه مطالب نظیر مطالب مجله الاسلام یا گفتگوی صفاخانه اصفهان است. نمونه ای از مندرجات دعوت الاسلام از این قرار است: "گفتگوی آقا میرزا ابوطالب مجتهد با کشیش نصرانی ـ تشریح مجلس شب چهار شنبه ۱۲ رمضان المبارک ۱۳۲۴ قمری".‏

مجله دعوت الاسلام از همان بدو تأسیس مورد اقبال و استقبال مسلمانان هندوستان و سایر ممالک اسلامی قرار گرفت و مردم مسلمان این ممالک از کمک های مادی و معنوی در نشر و ترویج آن دریغ ننموده و با دادن اعانه به انتشار آن کمک کردند.

در شماره اول این مجله حکمی از برخی علمای مقیم عتبات عالیات از قبیل آیت الله صدر و آخوند ملا محمد کاظم خراسانی دایر بر تشویق معلمین به دادن اعانه و استفاده از مجله دعوت الاسلام و قدر دانی از مدیر آن به چاپ رسیده است که قسمتی از حکم مذکور چنین است: "از قرار مسموع جناب حاج سید محمد علی اصفهانی ملقب به داعی الاسلام که چندی در جلفای اصفهان مجلس منعقد نموده معروف به صفا خانه با روسای ملت عیسویه در اثبات عقاید حقه اسلامیه که مطابق عقول سلیمه و موافق فطرت مستقیمه است صحبت نموده و بعضی از ایشان را به بیانات کافیه به دین قویم هدایت نموده و این اوقات در معموره بمبئی رحل اقامت انداخته در آن حدود لازم است مثل جناب معظم به بصیر مطلعی مقابل دعات کفار به دعوت اسلامیت مشغول باشد ..."‏

در پایان این مقال لازم به ذکر است که مجله دیگری با نام "دعوت اسلامی" نیز در کرمانشاه و به مدیر مسئولی و صاحب امتیازی سید محمد تقی واحدی بدلا تاسیس و شماره اول آن در اردیبهشت سال ۱۳۰۷ هـ.ش منتشر شده است.

این مجله چنان که روی جلد آن معرفی شده است مجله ای است دینی، فلسفی، اخلاقی و انتقادی که مندرجات آن بیشتر مطالب دینی و فلسفی می باشد. این مجله نیز به علت نوع مندرجات از سوی علما و روحانیون پشتیبانی می شده است.

سمیرا افراسیابی