جوانی که نمی خواهد «شوماخر دوم» باشد

سباستین فتل آلمانی برای دومین بار متوالی و این بار با استیلای بسیار بیشتری بر رقبا و با فاصله امتیازی چشمگیری نسبت به فرناندو الونسوی اسپانیایی و جنسن باتون و لوئیس همیلتون انگلیسی عنوان قهرمانی اتومبیلرانی فرمول یک جهان را به خود اختصاص داد

سباستین فتل آلمانی برای دومین بار متوالی و این بار با استیلای بسیار بیشتری بر رقبا و با فاصله امتیازی چشمگیری نسبت به فرناندو الونسوی اسپانیایی و جنسن باتون و لوئیس همیلتون انگلیسی عنوان قهرمانی اتومبیلرانی فرمول یک جهان را به خود اختصاص داد.

او این بار در شرایطی قهرمان شد که از ۱۹ تورنمنت فصل جاری هنوز ۵ مسابقه باقی‌مانده و پاییز هنوز آغاز نشده بود. فصل پیش که او اولین عنوان قهرمانی جهانش را صید کرد، کار به تورنمنت آخر کشید و اگر الونسو عضو هوشمند تیم فراری همسو با عادات همیشگی‌اش مدیریت لازم را بر مسابقه و پیست اعمال می‌داشت، فتل راننده توفانی تیم ردبول اصلا اول نمی‌شد. بنابراین باید پرسید چه روی داده است که براساس آن فتل پخته‌تر و بهتر و قاطع‌تر از فصل پیشین، سری مسابقات گراندپری امسال اتومبیلرانی را فتح کرده و این بار اما و اگر و امیدی برای تعقیب کننده‌های نامدار خود باقی نگذاشته است. باید پرسید که این راننده آلمانی به رغم سن کمی که دارد (۲۴ سال) چگونه این طور ماهرانه و مدبرانه اوج گرفته است.

● رکوردها و دستاوردها

او که القاب متفاوتی از جمله «بچه شومی» (اشاره به میشائیل شوماخر راننده افسانه‌ای آلمان که با ۷ بار فتح فرمول یک رکوردار قهرمانی در این مسابقات است) را یدک می‌کشد، اینک با سنی کم صاحب عناوینی است که بسیاری از راننده‌های دیگر حاضر در فرمول یک با سنی بیشتر از وی دارای آن نیستند و حتی مجموعه فتوحات چند نفر از آنان با دستاوردهای فتل برابری نمی‌کند. به همین سبب است که خیلی‌ها می‌گویند اطلاق لقب «بچه شومی» به وی دیگر کافی است و زمان آن رسیده که او فقط «فتل اول» نامیده شود و خود او نیز دوست ندارد که فقط شوماخر دوم لقب گیرد. توجه به این نکته که فتل تا به حال ۱۹ تورنمنت گراندپری را فتح کرده و در ۲۶ تورنمنت، رقابت را در مقام پیشتاز و با در اختیار داشتن موقعیت Pole Position شروع کرده و با این وجود فقط در ۵ فصل اخیر در فرمول یک حاضر بوده، گمانه‌زنی فوق را موجه و قائل شدن هویتی کاملا مستقل را برای او منطقی می‌سازد.

● نشانه‌های نخست

شاید هم سایر حاضران در رقابت‌های فرمول یک باید در دیدن نشانه‌های نخست درخشش فتل، به آنچه در پی آن بود و به واقع به خواب و خیال‌های وی، بسیار زودتر از اینها پی می‌بردند. فتل که متولد ۳ جولای ۱۹۸۷ در شهر هپن‌هایم آلمان است و کار رانندگی و حضور در مسابقات رسمی این رشته را با سنی بسیار کم در رشته موسوم به کارتینگ از ۱۹۹۵ شروع کرد و از ۲۰۰۳ به رده‌ای بالاتر و قسمت موسوم به Open wheel Cars صعود کرد (و به سال ۲۰۰۵ در «فرمول ۳» به رانندگی پرداخت و در پایان فصل پنجم شد) از ۲۰۰۷ رسما پای در مسابقات فرمول یک گذاشت و با وجود این در همان تورنمنت اولش در این رده که گراندپری آمریکا بود به رتبه هشتم رسید و با همان تک امتیاز جوان‌ترین صیاد امتیاز در رقابت‌های ‌فرمول یک‌ شد. او در آن زمان ۲۰ سال سن بیشتر نداشت و عضو تیم بی. ام. و بود. او در ادامه همان سال به تیم تورو روسو کوچ کرد که بعدا به عنوان فعلی‌اش (ردبول) تغییر نام داد. او سپس جوان‌ترین راننده‌ای شد که در جریان یک مسابقه فرمول یک برای دقایقی پیشتاز شده، هرچند که آن رقابت را به سود خود تمام نکرد.

● این پایان قصه نبود

سباستین‌فتل در فصل بعدی (۲۰۰۸) که نخستین فصل حضور کامل او در این رقابت‌ها بود، در گراندپری مونزای ایتالیا اولین Pole position خود را به دست آورد ولی این پایان قصه او در این پیست مشهور نبود زیرا وی همین تورنمنت را فتح کرد و فقط بر پیشتازی در صف شروع‌کنندگان مسابقه اکتفا نکرد تا با ۲۱ سال سن جوان‌ترین فاتح یک تورنمنت گراندپری باشد. آن هم در حالی که فقط بیست و دومین مسابقه خود را در این چارچوب تجربه می‌کرد. او در جدول رده‌بندی مجموع امتیازات در پایان آن فصل نیز هشتم شد و در آن زمان ناظران بیش از پیش وی را شوماخر بعدی نامیدند.

۲۰۰۹ سالی بود که فتل در آن مثل سایر راننده‌های فرمول یک تحت تاثیر درخشش خیره‌کننده جنسن باتون، راننده تیم مک لارن در ۶ ماه نخست فصل قرار گرفت و به عنوان جالبی نرسید و این اتومبیلران انگلیسی را که ۶ تورمنت از ۸ تورنمنت نخست سال را فتح کرد، صاحب عنوان قهرمانی جهان دید. اما ۲۰۱۰ سالی بود که باتون در آن درخشش‌های قبلی‌اش را تبدیل به عنوان قهرمانی جهان کرد و بر جای باتون تکیه زد. او در مقطعی از فصل با برتری چشمگیری بر مارک وبر هم‌تیمی استرالیایی خود و همچنین الونسو در صدرجدول می‌تاخت و قهرمانی‌اش محرز به نظر می‌رسید اما چند نمایش حماسی از این راننده اسپانیایی که پیش از ظهور فتل عنوان جوان‌ترین قهرمان فرمول یک تاریخ را صاحب بود، سبب شد الونسو در پایان تورنمنت ماقبل آخر مقام پیشتازی در جدول رده‌بندی مجموع فصل را از دست فتل به درآورد و کافی بود در تورنمنت آخر فصل، پنجم شود تا صرفنظر از هر نتیجه‌ای که برای فتل رقم می‌خورد عنوان جهانی سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ خود را تکرار کند.

او نتوانست و فقط هفتم شد و فتل با فتح آخرین گراندپری فصل در ۲۳ سالگی قهرمان جهان در مورد توجه‌ترین رشته و شاخه ورزش بشدت خطرناک اتومبیلرانی شد. امسال فتل کار را به چنان مرحله‌ای نکشاند و در ۱۴ تورنمنت ابتدایی فصل ۱۱ مرتبه اول شد تا نتایج تمام ۵ مسابقه باقیمانده را در سرنوشت خود بی‌تاثیر سازد. او این امر را زمانی انجام داد که در چهاردهمین گراندپری فصل در سنگاپور یک بار دیگر از همگان سبقت گرفت و اول شد و رقبایش را که امید داشتند او در آن رقابت بلغزد و بازار رقابت را برای لااقل یک تورنمنت دیگر داغ نگه دارند، ناکام ساخت.

● ثمرات شروعی بسیار زودهنگام

کشف دلایل استادی فتل در حرفه‌اش و لمس آنچه وی در صحنه اتومبیلرانی انجام داده، بسختی امکان پذیر است. خیلی‌ها نبوغ خدادادی این راننده باهوش را که در مسابقات ‌فرمول ۳‌ سال ۲۰۰۶ حائز رتبه دوم شد، عامل اوجگیری او در سن کم دانسته‌ند. با وجود این شروع بسیار زودهنگام و باورنکردنی او در رشته‌ای که خیلی‌ها معتقدند برای سالم و زنده ماندن در آن شروعی زودتر از سن ۱۰ سال برای حضور در مسابقات آن طریق عقل نخواهد بود، قطعا در پرورش و صیقل خوردن مهارت‌های غیرمعمول او نقش مهمی را بازی کرده است. فتل فقط ۲ سال داشت که پدرش یک ماشین کوچک چهار چرخ را در اختیار او گذاشت تا در حیاط خانه با آن براند و تفریح کند و سباستین (یا همان طور که او را از همان موقع و سال‌های بعد با اسمی مخفف می‌خواندند، سب) از آغاز به این وسیله و رقابت‌های اتومبیلرانی دل باخت. سب اولین مسابقه اتومبیلرانی‌اش را زمانی تجربه کرد که فقط ۵ سال‌ داشت که یک رقابت ویژه در رده سنی خردسالان بود و نخستین تورنمنت رسمی‌اش را در ۷ سالگی پشت سر نهاد و دیری نپایید که یک مسابقه اتومبیلرانی این رده سنی را که در ویتگن بورن آلمان برگزار شد، فتح کرد. او در ۹ سالگی عضو فوتبال نوجوانان ردبول شد و از همان موقع شرکت در رقابت‌های کارتینگ را با این تیم شروع کرد.

● با چهره یک کودک

فتل در ۱۵ سالگی در این سری مسابقات سوار بر یک BMW به رتبه دوم در مجموع امتیازات فصل رسید و سال بعد از آن بسیار فراتر رفت و ۱۸ مسابقه از ۲۰ مسابقه این رده را برد تا یک قهرمان مطلق باشد. امروزه هم باور این‌که او با این سن کم دوبار پیاپی قهرمان سخت‌ترین شاخه اتومبیلرانی جهان شده است، دشوار و این امر دور از ذهن می‌نماید. بخصوص اگر چهره بچه‌گانه او را با سیمای بسیار بزرگ‌تر و مسن‌تر رقبایش قیاس کنیم و بر اثر این قیاس طبعا به این نتیجه غلط برسیم که برای او حتی حضور صرف در فرمول یک هنوز بسیار زود است!

آیا با این اوصاف و با پیشینه درخشانی که فتل در این سن کم برای خود فراهم آورده است، وی در ردبول ماندنی خواهد بود یا جذب تیم‌های نامدارتر و پرسابقه‌تر فرمول یک خواهد شد؟ در پاسخ باید گفت ردبول برای جلوگیری از هر گونه قطع همکاری فیمابین و از بین بردن سایر احتمالات اخیرا قرارداد فتل را برای ۳ سال دیگر تمدید کرده و از آنجا که در جنگ قدیمی تسلیحاتی تیم‌های حاضر در فرمول یک و در رقابت دیرپایشان برای در اختیار داشتن مدرن‌ترین و سریع‌ترین اتومبیل‌ها از رقبا پیش افتاده و اینک صاحب سریع‌ترین ماشین‌های مسابقه‌ای است، بعید می‌نماید ترک ردبول جزو برنامه‌های عاجل این جوان ژرمن باشد زیرا او نیک می‌داند ادامه استفاده از امکانات برتر ردبول وسیله و حربه مهمی برای استمرار فتوحات وی است.

● غیرقابل دستیابی

با این اوصاف بدیهی می‌نماید که فتل تا آینده نزدیک در این تیم بماند و صاحب فتوحات تازه‌ای شود و او از این بابت هم می‌تواند به خود ببالد که میشاییل شوماخر راننده خارق‌العاده هموطنش هر چند با ۷ مرتبه قهرمانی در ‌فرمول یک‌ در سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ رکورد دهه ۱۹۵۰ ‌خوان مانوئل فانیجو‌ی آرژانتینی را هم که ۵ عنوان در اختیار داشت، شکست اما وقتی اولین عناوین قهرمانی‌اش را در فرمول یک دشت کرد، بیشتر از فتل سن داشت و این به معنای احتمال فراتر رفتن افتخارات شومی دوم از شومی اول است، هر چند کسانی که مدیریت و نبوغ شوماخر ۴۳ ساله را در اوجش دیده بودند و وی را که اینک نیز حضوری بسیار کمرنگ‌تر از گذشته در فرمول یک دارد در دوران اقتدارش آنالیز و کارش را به دقت ارزیابی کرده بودند، عبور از حدود و ثغور وی را بسیار دشوار و دور از ذهن، حتی برای جوانی می‌دانند که چه دلش بخواهد و چه نخواهد، تا اطلاع ثانوی شوماخر دوم نامیده خواهد شد.

Herald Tribune

مترجم : وصال روحانی