خب، هیچکاک است دیگر

سینمای هیچکاک، سینمای منحصر به فردی است نه به این دلیل که دیگران فیلم دلهره‌آور نساخته باشند یا او تنها فیلمسازی باشد که هم در دوران «صامت» مطرح بوده باشد هم در دوران «ناطق»؛ سینمای …

سینمای هیچکاک، سینمای منحصر به فردی است نه به این دلیل که دیگران فیلم دلهره‌آور نساخته باشند یا او تنها فیلمسازی باشد که هم در دوران «صامت» مطرح بوده باشد هم در دوران «ناطق»؛ سینمای منحصر به فرد او حتی به این دلیل که او همیشه لحظاتی در فیلم ظاهر می‌شد، استثنایی نیست. او برای نخستین بار توانست این «ژانر» را از یک ژانر درجه دو به جایگاهی برساند که یکی از پنج ژانر مهم جهان سینما شود. نه! نه! این هم دلیل منحصر به فرد بودنش نیست یعنی به تنهایی نیست. او کارگردانی است که با وجود کار کردن با فیلمنامه‌نویسان متعدد توانسته سبک، نگاه و شگردهایش را نه تنها از یک فیلم به فیلمی دیگر حفظ کند که اعتلا ببخشد. او کارگردانی است که با وجود «ستاره‌محوری» آثارش، هیچ کدام از آن ستارگان، جلوه‌ای همچون فیلم‌های دیگر در آثارش ندارند و انگار از درون تغییر یافته و به چیزی فراتر از خود بدل شده‌اند و در هارمونی وقایع، اشیا و نورها به جزئی از آنها بدل می‌شوند؛ یک جور «خود بودن» و «نبودن»؛ با این حال،‌ همه‌شان سر و دست می‌شکستند که در یکی از فیلم‌هایش بازی کنند! بخش اعظم آثارش جزو برجسته‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمایند از جمله: «خرابکاری»، «۳۹ پله»، «لیدی ناپدید می‌شود»، «سرگیجه»، «مردی که زیاد می‌دانست» [که دو بار آن را ساخت، اولین بار در انگلیس و بعد هم در هالیوود و هر دو آثاری به یاد ماندنی‌اند]، «شمال از شمال غربی»، «بیگانگان در ترن»، «روانی»، «پرده پاره» و... او به «دلهره» به منزله نگره‌ای فلسفی بها داد و البته مقلدان بی‌شمارش نتوانستند این «وجه نخبه‌گرایانه»ی آثار او را که در لفافه‌ای از «عامه‌گرایی» پیچیده شده بود، به آثارشان منتقل کنند و در بهترین حالت، به بیانیه‌ای سیاسی یا اجتماعی دست یافتند!

سینمای هیچکاک منحصر به فرد است به این دلیل واضح و کمتر به زبان آمده که تابع تکنولوژی سینما نیست و به همین دلیل هم کهنگی نمی‌پذیرد. حالا شما می‌توانید سؤال کنید چطور ممکن است که فیلمسازی ضعف جلوه‌های ویژه آثارش را [که امری زمانی ا‌ست و بیرون از توانایی‌های یک فرد] صرفاً با نگاه سینمایی‌اش بپوشاند؟ خب، هیچکاک است دیگر!