نیاز نادیده گرفته شده المپین ها

تغذیه اردونشینان متمرکز می شود

پیش از بازیهای آسیایی ۲۰۰۶ دوحه کسی در بخش ورزش قهرمانی حرف از تغذیه ملی پوشان نمی زند. مسؤولان سالن های غذاخوری محل اسکان ملی پوشان وظیفه تغذیه آنان را به عهده داشتند که غالبا رضایت ورزشکاران در سطح قهرمانی را برآورده نمی کرد اما در مورد بازیهای آسیایی دوحه اوضاع تغییر کرد. الگوی غذایی خاصی برای ورزشکاران پیش از اعزام به قطر و در حین بازیها مطرح و پیگیری شد و مسلما بدون تاثیر نبود. حالا این برنامه برای المپیک پکن هم اجرا می شود.

در دنیای امروز دیگر کسی منکر اهمیت نقش تغذیه در ورزش نیست اما مشکل ما جای دیگری است. اولین معضل ما این است که کاربردعلم در ورزش جایگاه خاص خود را پیدا نکرده است. این اتفاق نه در بحث تغذیه و نه در مباحث دیگر رخ داده است. در بسیاری از فدراسیون ها از لحاظ دانش فنی و علم روز مربیگری و داوری با دنیا فاصله زیادی داریم. درخصوص علم تغذیه هم همین اتفاق رخ داد اما اقدام مثبت سال های اخیر برگزاری کارگاه های آموزشی مناسب در این زمینه بوده است. باز هم یک نکته باقی می ماند که آموزش کافی نیست و علم تغذیه نباید داخل ورزش شود و اینجا به مسأله دوم یعنی فرهنگ تغذیه می رسیم.

وقتی مباحث تغذیه ای حتی در بین ورزشکاران جایگاه خود را پیدا می کند که عادات غلط تغذیه ای ورزشکاران جای خود را به یک فرهنگ صحیح بدهد. یک نگرش جدید می تواند باعث ایجاد تغییر در عمل شود که این مهم هم نیاز به زمان طولانی دارد. تازه اینجا اول راه است چون ورزشکاران ما برخلاف ورزشکاران کشورهای پیشرفته در کلیت موضوع مشکل دارند. ورزشکاران خارجی در بحث تغذیه شاید در مباحث ریز تغذیه ای مشکل داشته و در این خصوص تغییراتی اعمال کنند اما در ایران ورزشکاران ما در مباحث عمده و به طور کلی نوع تغذیه نیاز به بازنگری دارند. اما المپیک اهمیت ویژه ای دارد. نه اینکه ۴ سال پیش از این اهمیت وجود نداشته است اما امسال با بقیه سال ها کمی فرق می کند. امسال بحث تغذیه ورزشکاران جایگاه ویژه تری دارد. در بازیهای ۲۰۰۶ دوحه در ۲۶ رشته بیش از ۳۰۰ ورزشکار داشتیم که به طور متمرکز تمرین نمی کردند و سازماندهی آنها مشکل بود، هر چند در آن زمان هم ورزشکاران برنامه تغذیه ای خاصی داشتند و در طول مسابقات هم از مشاوره های تغذیه ای استفاده می کردند.

اما از شنبه اردوی متمرکز ورزشکاران اعزامی به المپیک پکن آغاز می شود. این بار اردوهای محدودتر و قابل کنترل تر است و همه قرار است در یک اردوی مشترک تمرین کنند بنابر این کنترل تغذیه المپین ها آسان تر می شود.

طبق آخرین جلسات کمیته تدارکاتی بازیهای المپیک و آسیایی مقرر است منوی غذا مکمل ها و میان وعده ها برای رشته های ورزشی به تفکیک معین بشود. گام بعدی در این راستا تعیین برنامه غذایی برای ورزشکاران به صورت شخصی یعنی برای هر ورزشکار به صورت خاص است. دکتر فرهاد مرادی دبیر ستاد پزشکی بازیهای المپیک و آسیایی می گوید: ورزشکاران حاضر در اردو زیرنظر متخصصان و کارشناسان تغذیه از برنامه غذایی ویژه ای استفاده می کنند به طوری که هر ورزشکار متناسب با نوع ورزش، سن و جنس غذای خاصی مصرف می کند.

او ادامه می دهد: با توجه به اینکه در رشته های ورزشی مختلف نیاز ورزشکاران به کربوهیدرات ها، آب، الکترولیت ها و ویتامین ها متفاوت است با نظارت کامل منوی خاص هر ورزشکار را جداگانه تنظیم می کنند.

رضا قراخانلو رییس کمیته ملی المپیک هم می گوید: برنامه تغذیه ورزشکاران در عملکرد آنها بسیار مهم است و به این جمع بندی رسیدیم که به تغذیه توجه بیشتری داشته باشیم بنابر این در اردوهای متمرکز به این موضوع هم می پردازیم. با نظارت کامل بر موارد تغذیه ای اردونشینان و تهیه منوی تخصصی برای هر ورزشکار آنان را از نظر وزنی و همچنین دریافت مواد مغذی و کنترل کیفیت زیرنظر می گیریم.

این اقدام چنانچه به صورت کامل به مرحله اجرا برسد جای تشکر دارد چون در حال حاضر ورزشکاران و تیم های مختلف از برنامه های غذایی موجود ابراز نارضایتی می کنند. از طرفی نظارت کافی بر تهیه غذاهای مورد نیاز ورزشکاران وجود ندارد که با تدابیر اندیشه شده اخیر تهیه غذای ورزشکاران کاملا تحت نظارت کمیته ملی المپیک قرار می گیرد در نتیجه مشکل کیفیت که اغلب ورزشکاران از آن شکایت داشتند مرتفع می شود.

از طرفی برخی از ورزشکاران تحت نظارت مربیان خود به مسأله تغذیه می پرداختند. برخی از ورزشکاران خود اطلاعات کافی در امر تغذیه دارند و یا مربیان آنها دانش کافی در این زمینه را دارند بنابر این تحت مشاوره های تغذیه ای مربیان خود عمل می کنند اما در غیر این صورت مرجع خاصی وجود ندارد و در عمل هر آنچه سالن غذاخوری در اختیار ورزشکار بگذارد او نیز مصرف می کند در هر حال اگر برنامه اردوی متمرکز و به خصوص مسأله منوی تغذیه ای ورزشکاران مرتفع شود هیچ بهانه ای در این خصوص برای ورزشکاران برای نمایش ضعیف به واسطه تغذیه نامناسب وجود نخواهد داشت.

مونا گل نبی