سه شنبه, ۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 14 May, 2024
مجله ویستا

مطابقت خالد بن سنان با ایزد مهر پارتیان


مطابقت خالد بن سنان با ایزد مهر پارتیان

در روایات اسلامی و ایرانی قدیم از جمله در بحارالانوار از خالد بن سنان به عنوان پیامبر ایرانیان در عهد بین عیسی مسیح و پیامبر اسلام یاد میشود که به وضوح یاد آور مهر میانجی ایزد پیامبر ایرانیان پیش از اسلام است که در سمت خراسان و خوارزم بیشتر تحت عنوان اَمُری بیمرگ خوانده میشده است که آن در عهد اسلام به خالد جاودانی, بیمرگ ترجمه شده است

به سبب اینکه در گرگان (از خاستگاههای پارتیان میثره/مهر پرست) زیارتگاهی مهمی به نام خالد بن سنان خوانده میشود و اینکه در روایاتی یکی از ادیان کهن ایرانی بدو منسوب شده است، بدین نتیجه می رسیم خالد (جاودانی، امشاسپند) فرزند سنان (به کُردی یعنی منسوب به صخره و قلۀ کوه) همان ایزد مهر جاودانی است که از صخرۀ مادر زمین زاده میشود: کتسیاس نام خدا- پادشاه اساطیری دربیکان سمت خوارزم را آمُرایوس (بیمرگ) آورده و سیدحسن تقی زاده هم در صفحه ۹۵ بیست مقاله خود نام ایزد مهر خوارزمیها را اِمُری یعنی بیمرگ ذکر کرده است.

دایرة المعارف ترکمن در بارۀ خالد بن سنان (ع) کیست؟ می گوید:

"خالد بن سنان معروف به خالد نبی، در زمان فترت (فترت در اصل به دو معنی سکون و آرامش است و به فاصله میان دو جنبش و حرکت یا دو کوشش و نهضت و انقلاب نیز گفته می شود.) یعنی زمانی که میان رفع عیسی (ع) و بعثت محمد (ص) بود مبعوث گشته و در زمان فترت چهار پیغمبر آمده که سه پیامبر از بنی اسرائیل و چهارمین پیامبر از عرب بوده که او خالد بن سنان (ع) می باشد."

محمد دیدار در گروه اسطوره و آیین این مطلب جالب را از بحار الانوار آوردند:

آیا مجوس پیامبر داشتند؟

یکی از اصحاب ما گوید: از امام صادق – علیه السلام - دربارهی مجوس سؤال شد: آیا پیامبر داشتند یا نه؟

حضرت فرمود: آری، مگر داستان نامۀ رسول اکرم - صلی الله علیه و آله و سلم - به اهل مکه را نشنیدی که برای آنها نوشت: اسلام بیاورید و اگر نه با شما میجنگم. [ صفحه ۱۱۸]

...

آنها برای پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلم - نوشتند: از ما جزیه بگیر، و ما را بگذار به عبادت بتها ادامه دهیم.

پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله و سلم - در پاسخ آنها نوشتند: من جزیه نگرفتم مگر از اهل کتاب.

آنان در حالی که قصد داشتند او را تکذیب کنند برای او نوشتند: شما مدعی شدی که جزیه از غیر اهل کتاب نمیگیری، در حالی که از مجوس منطقه «هجر» (که یکی از قصبه های بحرین است) جزیه گرفتی.

پیامبر در جواب آنها نوشتند که: برای مجوس پیامبری بود که او را کشتند، و کتابی داشتند که آن را سوزانیدند که پیامبرشان کتابشان را برایشان آورد. [۱] .

۲- زندیق گفت: به من خبر ده که آیا خدا برای مجوس پیامبر فرستاد؟ زیرا من نزد آنها کتابهائی محکم و استوار، و موعظه ها و پندهائی بلیغ، و مثالهائی مفید و شافی یافتم و دیدم آنها به ثواب و عقاب اقرار میکنند، و شرائع و برنامه هائی مذهبی دارند که به آن عمل میکنند.

امام – علیه السلام - فرمودند: امتی نیست که خدا برای آنها بیم دهندهای نفرستاده باشد، و خدا برای آنها پیامبری با کتاب فرستاد، ولی آنان نبوت آن پیامبر را انکار کردند، و کتابش را رد کردند.

سؤال کننده گفت: آن پیامبر کیست؟ زیرا مردم میگویند: آن خالد بن سنان است.

حضرت فرمودند: خالد یک مرد عرب بیابانی بود. و پیامبر نبود، و این چیزی است که مردم میگویند و با حقیقت مطابقت ندارد.

گفت: آیا زردشت است؟

گفت: زردشت برای آنان زمزمه های (وردهائی) آورد، و ادعای پیامبری کرد، گروهی به او ایمان آوردند، و گروهی انکار کردند و او را از شهر خارج کردند، [ صفحه ۱۱۹] و حیوانات درنده او را در بیابان خوردند. [۲] .

بحار ج ۱۴ ص ۴۶۳

علی مفرد