انتخابات؛ فرایندی برای دموکراسی بهتر و مطلوب‌تر

دو نوع نگاه به انتخابات وجود دارد که می‌تواند مبنای استراتژی‌های انتخاباتی قرار گیرد. نگاه اول مبتنی بر هدف فوری و آنی انتخابات است. در این رویکرد طبیعی است که همه‌ی گروه‌ها …

دو نوع نگاه به انتخابات وجود دارد که می‌تواند مبنای استراتژی‌های انتخاباتی قرار گیرد. نگاه اول مبتنی بر هدف فوری و آنی انتخابات است. در این رویکرد طبیعی است که همه‌ی گروه‌ها برای پیروزی به میدان می‌آیند. اما براساس رویکرد دوم «انتخابات به منزله‌ی وسیله نه هدف» نباید انتخابات را هدف تلقی کرد.

روز انتخابات روز مسابقه‌ی نهایی برای تصاحب جام نیست، بلکه بخشی از فرایندی تلقی می‌شود که در نهایت بناست به دموکراسی بهتر و مطلوبتر منجر شود. انتخابات به منزله‌ی وسیله در متن چنین درکی از فرایند پیش‌روی به سوی دموکراسی قلمداد می‌شود.

اما پرسش این است که چگونه انتخابات دهم چنین نقشی می‌تواند ایفاء کند؟ به نظرم راه پیش بردن چنین پروژه‌ای را باید در شیوه‌ی طرح مطالبات در انتخابات جستجو کرد. منظورم این است که انتخابات، می‌تواند ابزاری باشد برای طرح مطالبات جدید که مردم کمتر با آن آشنایی دارند.

فضای نسبتا باز انتخابات چنین مسیری را مهیا می‌سازد. دوران تبلیغات انتخاباتی گاه شبیه کارناوالی است که انواع معانی و لذت‌ها و دلالت‌ها شناور می‌شوند. در فضای بسته‌ی سیاسی این لحظات کوتاه بسیار غنیمت است. بنابراین یک پیشنهاد این است که به همراه شعارهایی برای برنده شدن در انتخابات براساس رویکرد اول (انتخابات به منزله‌ی هدف) باید به طرح مطالباتی پرداخت که انتخابات را به متغیری مستقل در فرایند دموکراتیزاسیون تبدیل کند.