ایدز بلائی که تا زمان مرگ با انسان می ماند

HIV و ایدز مترادف نیستند ایدز یک سری علائم کلینیکی است که توسط ویروس HIV به وجود می آید و می تواند باعث انواع عفونت های فرصت طلب غیرمعمول و سرطان ها و ضعف ایمنی بدن شود که خود باعث بالا رفتن خطر بیماری های کشندهٔ دیگر می شود

باید به این باور رسید که آگاهی از بیماری AIDS و راه‌های سرایت آن از به‌وجود آمدن افراد آلوده به HIV و بیماری‌های جنسی دیگر پیشگیری خواهد کرد. در بسیاری از مناطق جهان گروه‌های مبارزه و پیشگیری از AIDS کماکان در حال گسترش است. در جوامع پیشرفته این امید وجود دارد که با سیاست‌های پیشگیرانه به‌زودی اپیدمی AIDS کاهش یافته و متوقف شود. سیاست‌های پیشگیرانه، برنامه‌ریزی می‌خواهد. باید بررسی کرد این برنامه از کجا و چگونه شروع شود؟ این امر با آموزش همهٔ گروه‌ها (به‌خصوص گروه‌های جوان) میسر است باید قبل از ابتلاء به AIDS به آن فکر کرد. گسترش AIDS در ایالات متحده علی‌رغم وجود آزادی‌های اجتماعی و روابط جنسی متوقف شده ولی در اکثر نقاط جهان روبه گسترش نهاده است چرا؟ چون در کشورهای پیشرفته بدون تعارف، گروه‌های مبارزه با بیماری به مدارس رفته‌اند و در آنجا به آموزش جوانان می‌پردازند. مدیران مدارس، معلمان، مشاوران و انجمن‌های اولیا و مربیان تمام دبیرستان‌ها باید به آموزش دختران و پسران ما بپردازند. بدیهی است که در کشورهای مثل کشور ما مدارس و دانشگاه‌ها بهترین محل برای آموزش هستند. زیرا پس از اینکه افراد جذب بازار کار می‌شوند، دسترسی به آنها برای شرکت در کلاس‌های آموزشی تقریباً غیر ممکن است، باید به آنها آموخت چگونه می‌توانند جزو افراد کم خطر یا پر خطر باشند. از طرف دیگر از والدین نیز نباید غافل شویم. اثر بسیار قدرتمند اعتقادات مذهبی و عادت‌های قوی و خانوادگی را نباید فراموش کرد. همهٔ والدین باید آگاه شوند. برای بسیاری از خانم‌های جوان، ابتلاء به بیماری‌های آمیزشی می‌تواند باعث صدمه به باروری آنها شود. ضمن آنکه به سلامت چسمی و روحی آنان نیز آسیب می‌رساند، ولی AIDS دارای یک خصوصیت دیگر نیز هست: ”تا زمان مرگ با انسان خواهد ماند“. خانم جوانی که به این بیماری مبتلاء می‌شود، می‌تواند فرزند یا خواهر ما باشد. اول دسامبر (دهم آذر ماه) روز جهانی مبارزه با ایدز فقط برای یادآوری است. یادآوری آنکه از سال گذشته تاکنون چه کرده‌ایم؟ و از اکنون تا دهم آذر سال ۸۵ چه خواهیم کرد؟

متأسفانه پیشگیری از بیماری یا شعار امکان‌پذیر نیست. باید به‌طور مداوم به آموزش پرداخت. باید همه را بیدار کرد. چیزی که اکثر مردم در رابطه با AIDS می‌دانند این است:

”یک بیماری که در اثر سرنگ آلوده تیغ یا تماس جنسی منتقل می‌شود“.

ولی سوالات بسیاری برای مردم پیش می‌آید. شما قبل از خواندن پاسخ‌ها، خودتان سؤال را جواب داده و با پاسخ داده شده مقایسه کنید.

● HIV چیست؟

HIV ویروسی است که باعث بیماری ایدز می‌شود.

اگر HIV ویروس است، پس AIDS چیست؟

HIV و ایدز مترادف نیستند. ایدز یک سری علائم کلینیکی است که توسط ویروس HIV به‌وجود می‌آید و می‌تواند باعث انواع عفونت‌های فرصت‌طلب غیرمعمول و سرطان‌ها و ضعف ایمنی بدن شود که خود باعث بالا رفتن خطر بیماری‌های کشندهٔ دیگر می‌شود.

● چطور HIV باعث ADIS می‌شود؟

ویروس HIV در بدن به گلبول‌های سفید مخصوصی که T.CELL نام دارند، حمله کرده و سلول را سوراخ کرده و مادهٔ ژنتیکی خود را وارد DNA گلبول سفید می‌کند. سپس ویروس، کنترل گلبول‌های سفید را در دست می‌گیرد.

● چه مدت طول می‌کشد تا پس از مواجه شدن با ویروس. انسان به AIDS مبتلاء شود؟

این مدت متغیر و بین ۵ تا ۱۰ سال است، ولی گاهی در سال اول بروز می‌کند. البته حتی می‌تواند بیش از ۱۰ سال هم بدون علامت در بدن باقی بماند.

● آیا مردم از ایدز می‌میرند؟

از خود AIDS خیر، ولی از بیماری‌هائی که توسط AIDS (یا ویروس HIV) به‌وجود می‌آید، بله.

● آیا ایدز واکسن دارد؟

خیر. با آنکه تلاش‌های بسیاری شده ولی هنوز واکسن قطعی برای HIV پیدا نشده است.

● آیا درمانی برای AIDS هست؟

بله داروهائی ساخته شده‌اند که از تکثیر ویروس جلوگیری کرده و آن را به تأخیر می‌اندازند. البته هیچ کدام به تنهائی اثر زیادی ندارند و فقط وقتی به‌صورت توأم از سه دارو یا بیشتر استفاده شود، اثر بسیار مؤثری خواهد داشت.

●آیا AIDS فقط بیماری معتادان است؟

خیر، تمام افرادی که به هر عنوانی تزریق کنند، در صورتی که از سرنگ یکبار مصرف سالم استفاده نکنند، امکان آلودگی دارند.

● کدام مایعات بدن HIV را منتقل می‌کنند؟

خون، هرگونه ترشحات جنسی مردان و زنان، مایع منی و شیر مادران آلوده به HIV.

● انتقال HIV چطور امکان‌پذیر است؟

از راه تماس مایعات مسری افراد آلوده با ترشحات بدن فرد سالم که باید از غشای مخاطی فرد سالم عبور کرده باشد. از طریق هوا قابل انتشار نیست. همچنین HIV از مادر باردار آلوده به فرزندش قابل انتقال است.

●غشای مخاطی چیست؟

غشای مخاطی، غشائی است که تمام بخش‌های بدن را که با هوا مرتبط است ولی با پوست پوشیده نشده محافظت می‌کند. مثل داخل دهان، حلق‌وبینی، مجاری تناسلی؛ مقعد و داخل چشم.

● چه کارهائی باعث می‌شود انسان جزو گروه‌های پر خطر قرار گیرد؟

تماس جنسی از (هر نوع غیر‌هم‌جنس یا هم‌جنس) فرو رفتن سوزن به داخل بدن (برای تزریق خالکوبی و سوراخ کردن گوش) رفتن مایعات آلوده به عشاهای مخای، تزریق خون آلوده، آلودگی فرزند از طریق زایمان مادر آلوده و تغذیه شیر مادر آلوده.

● آیا HIV از پوست سالم وارد بدن می‌شود؟

خیر. پوست محافظ بدن است. از پوست سالم شخص بیمار ویروس به خارج انتقال پیدا نمی‌کند.

●HIV چقدر در خارج از بدن فرد زنده می‌ماند؟

ویروس HIV در محیط خارج از بدن به‌ سرعت از بین می‌رود. ولی بسته به محیطی که در آن قرار گرفته، این مدت ممکن است کمی طولانی‌تر باشد.

●آیا HIV از راه تماس خون با اشک چشم منتقل می‌شود؟

بله. با آنکه اشک HIV ترشح نمی‌کند ولی اگر خون آلوده داخل چشم کسی وارد شود وارد غشاء مخاطی شده و فرد را آلوده می‌کند.

● آیا HIV از راه حیوانات یا حشرات منتقل می‌شود؟

خیر، از گربه و سگ و حشرات بیماری منتقل نمی‌شود.

● آیا HIV از راه شنا منتقل می‌شود؟

خیر با رعایت مقررات بهداشتی از راه آب استخر منتقل می‌شود، ویروس HIV در آب استخر از بین می‌رود.

● آیا HIV از راه خالکوبی یا خون دادن هم منتقل می‌شود؟

بستگی دارد. اگر فقط از سوزن‌های یکبارمصرف استفاده شود، به هیچ عنوان احتمال ندارد. فقط هنگام دریافت خون باید قبلاً خون از نظر HIVبررسی شده باشد.

● از راه تزریق دارو چطور؟

اگر سرنگ آلوده نباشد وی دارو قبلاً آلوده شده باشد، احتمال سرایت هست.

● آیا تمام بچه‌های مادران آلوده به HIV در زمان تولد مبتلاء خواهند بود؟

خیر. یک‌چهارم فرزندان، مبتلاء می‌شوند اگر مادر بداند آلوده به HIV است و در حاملگی دارو بگیرد، خطر ابتلاء فرزند به یک دوازدهم کاهش می‌یابد. اگر پدر HIV مثبت باشد و مادر حامله شده ولی HIV مثبت نشده باشد، بچه هم مبتلاء نخواهد شد.

● اثر HIV بر کودکان چطور است؟

اثر HIV بر کودکان با تأثیر آن بر بزرگسالان کمی متفاوت است. بدین ترتیب که باعث اختلال رشد و تکامل کودک نیز می‌شود. ویروس HIV باعث اختلالات نورولوژیک (اعصاب) در کودکان می‌شود. چون در عملکرد طبیعی مغز نیز تأثیر می‌گذارد. نشانه‌های بیماری نیز در کودکان زودتر از بزرگسالان ظاهر می‌شود. بچه‌هائی که والدینشان را به خاطر AIDS از دست داده‌اند، از اثرات اجتماعی یتیم بودن ناشی از HIV نیز رنج خواهند برد. شانزدهم آذر ماه ۸۳ تعداد افراد آلوده به HIV در ایران حدود ۴۰ هزار نفر برآورد شد. در آذر ماه امسال این رقم حدود ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود ۱۶ آذر ۸۵ چگونه خواهد بود؟

دکتر حکمت راجی