استوری بورد

استوری بورد را دفتر خاطرات فیلم دانسته‌اند که رخدادهای آینده در آن ثبت می‌شود و به نوعی بایگانی سری فرآیند تجسم به شمار می‌رود. ‌
این نظر موریس زوبرانو، معروف‌ترین طراح تولید …

استوری بورد را دفتر خاطرات فیلم دانسته‌اند که رخدادهای آینده در آن ثبت می‌شود و به نوعی بایگانی سری فرآیند تجسم به شمار می‌رود. ‌

این نظر موریس زوبرانو، معروف‌ترین طراح تولید و کارگردان هنری هالیوود است. ‌

اما گذشته از این ویژگی، یکی از اصلی‌ترین کارکردهای استوری‌ بورد یا همان طراحی گرافیکی صحنه‌های فیلم روی کاغذ، کمک به صحنه‌پردازی و ترکیب‌بندی نماها و سکانس‌ها و به بیان دیگر، یاری رساندن به دکوپاژ و میزانسن فیلم است که وظیفه‌ اصلی کارگردان محسوب می‌شود. ‌

کارگردانی که در فیلم‌هایش بیشترین استفاده را از استوری بورد کرده و به این ویژگی شهرت فراوان دارد، آلفرد هیچکاک است که گفته می‌شود استوری بوردهای فیلم‌های اولیه‌اش را خودش طراحی کرده است. ‌

از هیچکاک نقل شده که همیشه فیلم‌هایش پیش از آن‌که دست فیلمبردار یا تدوینگر به آنها برسد ساخته شده‌اند و دلیل این ویژگی در حقیقت چیزی نیست جز استوری‌ بوردهای کاملی که پیشاپیش همه‌ آنچه را قرار بوده جلوی دوربین اتفاق بیفتد برای فیلمبردار آشکار و تکلیف تدوینگر را نیز مشخص کرده که دقیقا چگونه باید ساختار بصری فیلم را شکل دهد و نماهای فیلمبرداری شده را مونتاژ کند.‌

در طول تاریخ سینما، نظریات گوناگون و مختلفی درخصوص چگونگی تجسم بخشیدن به ایده‌ در فرآیند تولید فیلم بیان شده که بعضی از آنها از مبنا مخالف تصور از پیش مشخص بوده‌اند که از طریق استوری بورد و موارد دیگری از این قبیل برای عوامل سازنده ایجاد می‌شود. ‌

این دسته از فیلمسازان بر آن بوده‌اند که در فرآیند فیلمسازی باید راه بداهه را پیش گرفت و در لحظه برای چگونگی تصویرسازی فیلمنامه تصمیم گرفت. ‌ با این همه حتی ژان لوک گدار هم که از مشهورترین فیلمسازان متعلق به این گروه است و همیشه در صدد تحریف یا طرد تمهیدات تداومی طراحان داستان مصور بوده و در واقع وقعی به استوری‌بوردهای فیلم‌های کلاسیک هالیوود که به نوعی آلبوم بصری فیلم هستند نمی‌گذاشته، او هم گاهی برای برقرار کردن ارتباط میان نماها از استوری‌ بورد استفاده کرده است. ‌

چه بسا از همین روست که برخی برآنند که استوری بورد صرفا ابزاری است در اختیار کارگردان که به او در مسیر کارگردانی فیلم یاری می‌رساند نه این‌که الزاما سبک یا محتوای خاصی را غیر از سبک شخصی فیلمساز به او تحمیل کند. ‌

به طور کلی برای طراحی استوری بورد دو هدف اصلی برشمرده‌اند که عبارت است از:

الف) قرار دادن فرصتی در اختیار فیلمساز برای آن‌که بتواند ایده‌هایش را تجسم بخشد و اصلاح کند. ‌

ب) ساده کردن زبان انتقال ایده‌های فیلمساز به گروه تولید یعنی همان ویژگی که پیشتر در مورد وظیفه طراح تولید و کارگردان هنری فیلم اشاره شد. ‌

گفتنی است فیلمسازان بزرگ دیگری بجز هیچکاک هم هستند که خود دستی در هنر طراحی، نقاشی و گرافیک داشته‌اند و در موارد بسیاری، استوری بورد فیلم‌هایشان را خودشان طراحی کرده‌اند. فیلمسازانی همچون ریدلی اسکات، سرگی آیزنشتاین، فدریکو فلینی و آکیرا کوروساوا. ‌ حتی گفته شده استیون اسپیلبرگ و جورج میلر هم که مهارت خاصی در طراحی ندارند گاه برای مشخص کردن آرایش هنری صحنه از طرح‌های خاصی بهره گرفته‌اند که خود تصویرگر آن بوده‌اند. ‌

آزاد جعفری