شنبه, ۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 22 February, 2025
بیماری‌های فصل سرما
سرما از راه رسیده است و تا چند روز دیگر در بیشتر شهرها برودت هوا زیر صفر خواهد رفت. قرار گرفتن در معرض سرما دو بیماری خطرناک را در پی دارد؛ یکی سرمازدگی یا هیپوترمی و دیگری یخ‌زدگی یا گزش سرما.
ورزشکاران دو رشته کوهنوردی و اسکی همیشه در معرض این دو بیماری هستند و البته بجز آنها، مسافرانی که در سرما گیر می‌افتند و همین‌طور بی‌خانمان‌ها نیز در معرض سرمازدگی و یخ‌زدگی هستند.
در یخ‌زدگی که بیماری شایع‌تری است، اندام‌های انتهایی بدن شامل دست‌ها، پاها، بینی و گوش‌ها در هوای زیر صفر دچار کاهش جریان خون می‌شوند، اگر این اندام‌ها با کلاه، دستکش و جوراب پوشانده شود، جریان خون باعث می‌شود این اندام‌ها از یخ‌زدگی در امان بمانند، اما وقتی این اندام‌ها در معرض مستقیم سرما قرار می‌گیرد بخصوص وقتی باد هم می‌وزد بدن برای این‌که سرمای زیادی از دست ندهد مجبور است رگ‌های این اندام‌ها را منقبض کند و به این ترتیب کاهش خونرسانی موجب درد در این اندام‌ها می‌شود. اگر فرد اندام‌هایش را نپوشاند یا به جای گرم منتقل نشود در مرحله بعدی درجه حرارت این اعضا آنقدر پایین می‌آید که مایعات موجود در آنها یخ می‌زند و تمام سلول‌ها در معرض مرگ قرار می‌گیرد. نکته مهم در برخورد با یخ‌زدگی این است که اگر سریع بخواهیم با گرمای مستقیم آنها را گرم کنیم قبل از این‌که جریان خون برقرار شود، گرما باعث آسیب بیشتر اعضای یخ‌زده خواهد شد و به این ترتیب دست، پا، گونه و بینی دچار سیاه‌شدگی و نکروز کامل شده و از بین می‌رود.
تنها راه نجات اعضای یخ‌زده حرارت ملایم و بهترین نوع این حرارت قراردادن عضو در یک مایع با درجه حرارت حدود ۳۷ تا ۴۰ درجه به مدت طولانی است که انجام این کار فقط در یک بیمارستان یا درمانگاه مجهز میسر است.
بیماری دوم سرمازدگی یا هیپوترمی است. برخلاف یخ‌زدگی برای ایجاد این بیماری سرمای زیر صفر لازم نیست و اگر فرد مدت طولانی در معرض دمای مثلا ده درجه بالای صفر هم باشد، بخصوص اگر لباس‌هایش خیس یا لباس کمی داشته باشد، دچار این بیماری می‌شود. در واقع وقتی فرد، مدت‌طولانی در معرض هوای سرد قرار می‌گیرد بتدریج درجه حرارت بدنش که باید در حد ۳۷ درجه حفظ شود، شروع به افت می‌کند. وقتی درجه حرارت به کمتر از ۳۵ درجه برسد، بیمار دچار خواب‌آلودگی شده و به این ترتیب با به خواب رفتن، متابولیسم بدن لحظه به لحظه افت می‌کند و بیمار به‌سمت مرگ می‌رود.
درمان این بیماران هم بسیار مشکل است، زیرا وقتی ناگهان آنها را گرم می‌کنیم، قلب ممکن است دچار ضربان نابجا یا همان آریتمی شود. این مشکل بخصوص در افراد میانسال و مسن می‌تواند خطرناک باشد و این بیماران نیز مثل بیماران یخ‌زده باید در مراکز مجهز تحت مداوا قرار گیرند. البته پیچاندن فرد در پتو و خارج‌کردن از محیط سرد به عنوان اقدامات اولیه توصیه می‌شود، ولی بلافاصله باید آنان را به بیمارستان منتقل کرد.
دکتر رضا کریمی
فوق تخصص بیماری‌های غدد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست