پنجم بهمن ـ کناره گیری قوام، کتک خوردن فروغی، مرگ وثوق الدوله ، حکم اعدام خسرو گلسرخی و ...

● چند رویداد چشمگیر ایران در طول زمان در پنجم بهمن (۲۵ ژانویه) از این قرارند:
در این روز در سال ۱۳۰۱ خورشیدی ( ۲۵ ژانویه ۱۹۲۳) قوام السلطنه دو روز پس از انتشار مقاله روزنامه قیام …

چند رویداد چشمگیر ایران در طول زمان در پنجم بهمن (۲۵ ژانویه) از این قرارند:

در این روز در سال ۱۳۰۱ خورشیدی ( ۲۵ ژانویه ۱۹۲۳) قوام السلطنه دو روز پس از انتشار مقاله روزنامه قیام که با اهانت به سلطان احمد شاه قاجار به او پرخاش کرده بود که با این همه مخالفت و نارضایی، چرا و به چه دلیل قوام السلطنه را از نخست وزیری عزل نمی کند کنار گیری کرد. مخالفان قوام السلطنه روز افزون شده بودند و ظرف یک هفته چند تن از مخالفان او به انتشار روزنامه دست زده و عرصه را بر او تنگ کرده بودند. مجلس که در انتظار کناره گیری قوام بود نسبت به نخست وزیری میرزا حسن مستوفی تمایل خود را اعلام داشت. یک هفته بعد هم احمد شاه از تعقیب ناشر روزنامه اقدام صرف نظر کرد.

پنجم بهمن ۱۳۱۴ (۱۹۳۶ ) علی منصور متهم به رشوه گیری از یک شرکت خارجی مقاطعه کار راه سازی در ایران در طول وزارت خود شد . علی منصور پیش و بعد از شهریور ۱۳۲۰ بارها وزیر و نخست وزیر و سفیر شده بود. در پی این اتهام وزارت دادگستری برای او پرونده تشکیل داد و کار تحقیق از او را آغاز کرد.

پنجم بهمن سال ۱۳۲۰ (۲۵ ژانویه۱۹۴۲ ) محمدعلی فروغی نخست وزیر وقت هنگام دفاع از لایحه دولت مبنی بر امضای پیمان اتحاد با انگلستان و شوروی (دو دولتی که ایران را اشغال نظامی کرده بودند) درمجلس شورای ملی، توسط یک تماشاگر کتک خورد و اگر نمایندگان به کمک او نشتافته بودند کشته شده بود. با وجود این، لایحه وی در جلسه بعدی مجلس (ششم بهمن ماه) به تصویب رسید و ایران رسما به صف کشورهای درحال جنگ با آلمان، ایتالیا و ژاپن پیوست. در جلسه ششم بهمن تنها ۱۳ نماینده رای مخالف داده بودند و گفته بودند که پیمان اتحاد با دولت هایی که کشور را در اشغال نظامی دارند در طول تاریخ بی سابقه بوده است (اتحاد غالب با مغلوب!). این دو دولت، نخست باید نیروهای خود را خارج سازند، عذرخواهی کنند، غرامات وارده را بپردازند و سپس موضوع اتحاد بررسی شود. پیمان اتحاد نهم بهمن ماه میان نمایندگان سه دولت به امضاء رسید. همین اتحاد سبب شد که ایران بعدا (پس از جنگ جهانی دوم) از اعضای سازمان ملل متحد (متحدان در جنگ با آلمان و ژاپن و فاتحان جنگ جهانی دوم) شود ـ سازمانی که در ۶۰ سال و اندی عمر خود، تنها در خدمت و ابزاری در دست پنح دولت فاتح جنگ بوده است و کوچکترین گام عملی در اجرای اعلامیه حقوق بشر برنداشته است.

«محمدعلی روشن» ضارب محمدعلی فروغی در مجلس فروغی را متهم کرده بود که عامل انگلستان بوده و ژنرال نخجوان را که مانع دفاع ارتش از وطن شده بود که رسالت میهنی آن بود به جای محاکمه و اعدام، دوباره وزیر جنگ کرده بود.

پنجم بهمن ۱۳۲۹وثوق الدوله که در زمان رئیس الوزرایی خود بادریافت رشوه از انگلستان با امضای قرار داد ننگ آور سال ۱۹۱۹ با تحت الحمایه انگلستان شدن ایران موافقت کرده بود و با وجود اعتراف به گرفتن رشوه و پس دادن آن بعدا هم دارای مقام دارای مقام دولتی شده بود! در ۷۸ سالگی درگذشت.

جان فاستر دالس وزیر خارجه وقت آمریکا که وارد تهران شده بود از این روز در سال ۱۳۳۶ ( ۱۹۵۸ ) مذاکرات خود را با مقامات ارشد ایرا ن آغاز کرد که عمدتا سری و در راستای چگونگی مبارزه با شوروی و کمونیسم بود . قبلا نیز سلوین لوید وزیر خارجه انگلستان به ایران آمده بود.

پنجم بهمن ۱۳۵۲ (۲۵ ژانویه ۱۹۷۴) در تهران اعلام شد که دو روز پیش از این یک محکمه تجدید نظر ارتش حکم اعدام پنج تن از چپگرایان ایران را که متهم به تبانی برای آسیب زدن به جان خانواده شاه شده بودند تایید کرده است. این پنج روشنفکر؛ خسرو گلسرخی (روزنامه نگار و شاعر)، عباس سماکار، محمدرضا علامه زاده، طیفور بطحایی و کرامت دانشیان بودند. سایر متهمان این پرونده به زندان محکوم شده بودند. انجمن های بین المللی مدافع حقوق بشر به این حکم وسیعا اعتراض کردند که دولت وقت به آن توجه نکرد و ....