برتری دولت احمدی نژاد بر دولت خاتمی در مدیریت حساب ذخیره ارزی بر اساس اهداف تاسیس آن

بر اساس بررسی گزارشهای رسمی و مستند بدست آمد

عملکرد دولت نهم درهمه ۴ شاخص درصد واریزی به حساب ذخیره ارزی از کل درآمد نفت، درصد کل برداشت از مجموع منابع حساب، سهم دولت از برداشتهای حساب و سهم بخش خصوصی از حساب ذخیره ارزی برتر از دولت خاتمی بوده است

بررسی تطبیقی عملکرد حساب ذخیره ارزی بر اساس گزارشهای رسمی از سال ۷۹ تا ۸۷ نشان می دهد که بر خلاف تبلیغات و جو سازیهای پر سر و صدای برخی محافل حزبی و جناحی، دولت نهم در اداره و هدایت حساب ذخیره ارزی در مقایسه با دولت قبلی در تطبیق با شاخصهای اصلی مورد نظر در تاسیس حساب ذخیره ارزی، عملکرد بهتری داشته است.

خبرگزاری فارس در گزارشی مستند به بررسی عملکرد دولت خاتمی و احمدی نژاد درخصوص حساب ذخیره ارزی پرداخته که در این گزارش عملکرد دو دولت در ۴ شاخص درصد واریزی به حساب ذخیره ارزی از کل درآمد نفت، درصد کل برداشت از مجموع منابع حساب، سهم دولت از برداشتهای حساب و سهم بخش خصوصی از حساب ذخیره ارزی مورد بررسی قرار گرفته است.

‌بررسی کلی عملکرد دولت خاتمی در سالهای ۷۹ تا ۸۳ و دولت احمدی نژاد در سالهای ۸۴ تا ۸۶ نشان می دهد، دولت خاتمی طی ۱۳۰ میلیارد و ۲۵۵ میلیون دلار درآمد نفتی داشته است و ۳۰ میلیارد و ۳۰۳ میلیون دلار آن را به عنوان مازاد درآمد نفت به حساب ذخیره ارزی واریز کرده است که ۲/۲۳ درصد کل درآمد نفتی طی این سالها را شامل می شود. دولت احمدی نژاد نیز طی سه سال مورد بررسی ۱۹۷ میلیارد و ۵۹۵ میلیون دلار درآمد نفتی داشته و ۷۳ میلیارد و ۶۱ میلیون دلار آن را به حساب ذخیره ارزی واریز نموده که ۹/۳۶ درصد کل درآمد نفتی طی این سالها را شامل می شود. بنابراین در شاخص اول یعنی درصد مازاد درآمد نفتی واریز شده به حساب ذخیره ارزی عملکرد دولت احمدی نژاد بهتر از دولت خاتمی ارزیابی می شود.

از مجموع ۳۰ میلیارد و ۳۰۳ میلیون دلار که در دولت خاتمی به حساب ذخیره ارزی واریز شده است، ۲۰ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار یعنی بیش از ۶۸ درصد آن برداشت شده است که سه میلیارد و ۵۴۷ میلیون دلار یعنی ۳/۱۷ درصد سهم بخش خصوصی و ۱۷ میلیارد و ۵۳ میلیون دلار یعنی ۷/۸۲ درصد سهم مصارف دولتی بوده است.

همچنین از مجموع ۸۲ میلیارد و ۸۳۸ میلیون دلار منابع واریزی به حساب ذخیره ارزی در دولت احمدی نژاد ، ۶۳ میلیارد و ۲۱۱ میلیون دلار یعنی بیش از ۵/۷۶ درصد آن برداشت شده است که ۱۲ میلیارد و ۸۴۴ میلیون دلار یعنی ۳/۲۰ درصد سهم بخش خصوصی و ۵۰ میلیارد و ۳۶۷ میلیون دلار یعنی ۶/۷۹ درصد سهم مصارف دولتی بوده است.

بنابراین طی این سالها عملکرد دولت خاتمی در شاخص دوم یعنی درصد برداشت از منابع حساب ذخیره ارزی جمعا" به میزان ۵/۸ درصد بهتر از دولت احمدی نژاد بوده است ولی در شاخص سوم که سهم بخش خصوصی از منابع این حساب است، دولت احمدی نژاد با سهم ۳/۲۰ درصدی عملکرد بهتری نسبت به دولت خاتمی با سهم ۳/۱۷ درصدی داشته است.

در شاخص چهارم نیز یعنی درصد برداشت دولتی از حساب ذخیره ارزی دولت احمدی نژاد با سهم ۶/۷۹ درصدی عملکرد بهتری نسبت به دولت خاتمی با سهم ۷/۸۲ درصدی داشته است.

نکته قابل توجه اینکه کمتر بودن سهم دولت و بیشتر بودن سهم بخش خصوصی از حساب ذخیره ارزی به عنوان یک شاخص مثبت ارزیابی می شود.

● جزئیات دخل و خرج حساب ذخیره ارزی طی سالهای ۷۹ تا ۸۶

در نخستین سال تشکیل حساب ذخیره ارزی یعنی سال ۱۳۷۹ که ۲۴ میلیارد و ۲۸۰ میلیون دلار درآمد نفتی داشته ایم، مبلغ ۵ میلیارد و ۷/۹۴۳ میلیون دلار به حساب ذخیره ارزی وارد شد اما در این سال برداشتی از حساب ذخیره صورت نگرفت و مانده پایان دوره نیز همان ارقام واریز شده به صندوق بود.

در سال ۱۳۸۰ مانده اول دوره ۵ میلیارد و ۷/۹۴۲ میلیون دلار بود و با ۱۹ میلیارد و ۳۳۹ میلیون دلار درآمد نفتی ۲ میلیارد و ۲/۱۶۸ میلیون دلار نیز طی این سال به حساب ذخیره ارزی واریز شد.

در این سال ۸۱۴ میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که ۱۲۱ میلیون دلار بابت اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و ۷/۶۵۵ میلیون دلار بابت مصارف دولتی بوده است.مانده پایان دوره حساب ذخیره در پایان سال ۸۰ بالغ بر ۷میلیارد و ۸/۲۹۷ میلیون دلار بوده است.

بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی، مانده اول دوره حساب ذخیره ارزی در سال هشتادو یک ۷میلیارد و ۸/۲۹۷ میلیون دلار بود و طی این سال با ۲۲ میلیارد و ۹۶۶ میلیون دلار درآمد نفت ۵ میلیارد و ۸/۹۱۱ میلیون دلار دیگر به حساب وارد شد، طی این سال ۵ میلیارد و ۶/۱۲۸ میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که ۴/۴۸۸ میلیون دلار بابت اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و ۴میلیارد و ۸/۵۳۰ میلیون دلار بابت مصارف دولتی بوده است. مانده حساب ذخیره ارزی در پایان سال ۸۱ به ۸ میلیارد و ۸۲ میلیون دلار بالغ شد.

مانده حساب ذخیره ارزی در ابتدای دوره سال ۸۲ که ۲۷ میلیارد و ۳۵۵ میلیون دلار درآمد نفت داشتیم، به رقمی بالغ بر ۸ میلیارد و ۸۲ میلیون دلار رسید که با احتساب ورود ۵ میلیارد و ۸/۷۹۷ میلیون دلار در این سال منابع حساب ذخیره ارزی به ۱۳ میلیارد و ۸۸۰ میلیون دلار بالغ شد.

طی این سال ۵ میلیارد و ۵/۴۳۶ میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که یک میلیارد و ۹/۹۱ میلیون دلار آن برای اعطای تسهیلات به بخش خصوصی ۴هزار و ۹/۳۶۰ میلیون دلار بابت مصارف دولتی بوده است. مانده حساب ذخیره ارزی در پایان سال ۸۲ به ۸میلیارد و ۳/۴۴۳ میلیون دلار رسید.

مانده اول دوره حساب ذخیره ارزی در ابتدای سال ۸۳ بیش از ۸میلیارد و ۳/۴۴۳ میلیون دلار بود که طی دوره نیز ۱۰میلیارد و ۴۸۴ میلیون دلار به آن افزوده شد. در عین حال ما در این سال ۳۶ میلیارد و ۳۱۵ میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم.

در این سال ۹میلیارد و ۶/۴۲۷ میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که یک میلیارد و ۴/۸۴۷ میلیون دلار بابت اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و ۷میلیارد و ۱/۵۰۸ میلیون دلار بابت مصارف بخش دولتی صرف شد. مانده حساب ذخیره ارزی در پایان سال ۸۳ به ۹میلیارد و ۹/۴۷۷ میلیون دلار رسید.

رقم ۹میلیارد و ۹/۴۷۷ میلیون دلار مانده نقد اول دوره سال ۸۴ بود که ۳ میلیارد و ۵۸۲ میلیون دلار نیز مطالبات حساب در ابتدای سال ۸۴ بوده است و طی این سال که ۵۳ میلیارد و ۸۲۰ میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم، ۱۳ میلیارد و ۲۰۴ میلیون دلار به حساب ذخیره ارزی وارد شد.

۱۱ میلیارد و ۹۹۵ میلیون دلار در سال ۸۴ از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که ۲ میلیارد و ۳۱۳ میلیون دلار سهم اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و ۹ میلیارد و ۶۸۲ میلیون دلار برای مصارف دولتی بود. مانده موجودی نقد حساب ذخیره ارزی در پایان سال ۸۴ به ۱۰ میلیارد و ۶۸۶ میلیون دلار و مطالبات حساب نیز به ۵ میلیارد و ۷۳۹ میلیون دلار رسید.

در سال ۸۵ که ۶۲ میلیارد و ۱۱ میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم، ۲۱ میلیارد و ۸۳۱ میلیون دلار از مازاد درآمد نفت به حساب ذخیره ارزی واریز شد و ۲۳ میلیارد و ۲۷۳ میلیون دلار برداشت گردید که ۱۷ میلیارد و ۷۶۱ میلیون دلار سهم دولت و ۵ میلیارد و ۵۱۲ میلیون دلار نیز سهم بخش خصوصی بوده است. مانده موجودی نقد حساب ذخیره ارزی در پایان سال ۸۵ به ۹ میلیارد و ۵۵۵ میلیون دلار و مطالبات حساب نیز به ۱۱ میلیارد دلار رسید.

سرانجام در سال ۸۶ که ۸۱ میلیارد و ۷۶۴ میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم، ۳۸ میلیارد و ۲۶ میلیون دلار از مازاد درآمد نفت به حساب ذخیره ارزی واریز شد و ۲۷ میلیارد و ۹۴۳ میلیون دلار برداشت گردید که ۲۲ میلیارد و ۹۲۴ میلیون دلار سهم دولت و ۵ میلیارد و ۱۹ میلیون دلار نیز سهم بخش خصوصی بوده است. مانده موجودی نقد حساب ذخیره ارزی در پایان سال ۸۶ به ۲۳ میلیارد و ۱۷۵ میلیون دلار رسید که کمتر از ۴ میلیارد دلار از بدهی بخص خصوصی به حساب ذخیره ارزی نیز در این سال به حساب برگشته است.