درباره علی اصغر دادبه

ادبیات فارسی پویایی و حیات فعال خود را مدیون محققانی است كه بی مزد و منت هر خدمتی را برآن روامی دارند و مواظب خیانت ها هستند

- علی اصغر دادبه ادیب و ادبیات پژوه و محقق عرفان و فلسفه اسلامی متولد یزد ۱۳۲۵

- دكترای زبان و ادبیات فارسی

- عضو برجسته دانشكده های تاریخ و ادبیات فارسی دانشگاههای كشور

- رئیس هیأت علمی گروه فارسی دایره المعارف بزرگ اسلامی

- محقق و استاد زبان و ادبیات فارسی

- استاد دانشگاه علامه طباطبایی

- از اعضای برجسته دایره المعارف تشیع

- از حافظ پژوهان برجسته كشور

برخی از آثار تألیفی وی عبارتند از: سرود آرزو، فخر رازی، مكتب رندی، فرهنگ اصطلاحات كلامی، دیوان ظهیرالدین فاریابی (تصحیح استاد فقید امیرحسین یزدگردی) كلیات فلسفه و ...

ادبیات فارسی پویایی و حیات فعال خود را مدیون محققانی است كه بی مزد و منت هر خدمتی را برآن روامی دارند و مواظب خیانت ها هستند. آنها با اعتقاد به اینكه «رجوع به ادبیات گذشته ایران كه پیشینه ای خیره كننده در تاریخ و فرهنگ ماست، می تواند نسل های جدید را نه فقط در علم ادبیات، بلكه در علوم دیگر نیز كمك كند،به دنبال احیا و زنده نگه داشتن «ادبیات گذشته» ایران با نگاه به آینده آن هستند.»در این میان علی اصغر دادبه از پژوهشگران بنامی است كه دغدغه ای جز اوج گیری دوباره زبان و ادبیات فارسی ندارد. به همین خاطر هم هست كه دائماً هشدار می دهد كه «معلم امروز اگر قادر نیست - به هر دلیلی - به تعهد فرهنگی خود عمل كند و تكلیف خود را انجام ندهد، دچار گناه شده است. زیرا او پذیرفته است كه مفاهیم لازم را از ادبیات پرشكوه گذشته استخراج كند و به دانش آموز و دانشجوی خود منتقل نماید.»او ایراد اصلی در وادی علم، فرهنگ و ادبیات امروز را وجود متولیانی می داند كه از انتقال فرهنگ و ادبیات گذشته مابه نسل های جدید و اساساً به روز كردن آن، عاجزو درمانده اند. چنانكه در این باره می گوید: «مكتب خانه های قدیم، تجربه های خوبی بود، قدیم الایام، معلم كم سواد و بی بضاعت هرگز به خودش اجازه نمی داد كه با دست خالی وارد مكتب خانه و كلاس شود.»

او عامل عقب ماندگی ما را وجود كسانی می داند كه در عرصه علم و فرهنگ به رغم نابلدی، تمام نقص ها و نارسایی ها را به حساب بیهقی و حافظ و مولوی می گذارند و می گوید: «ما باید در رفتار خودمان تجدیدنظر كنیم، پشتوانه غنی فرهنگی و ادبی ایران باید به حساب بیاید، اگر این پشتوانه چند هزارساله درست به كار گرفته شود، می توانیم آن چه را كه می خواهیم از بدنه آن استخراج كنیم.»

علی اصغر دادبه ایرانیان را تنها ملتی می داند كه بعد از مسلمان شدن زبان پارسی را حفظ كردند و می گوید: «اگرچه كسی مانند ابن سینا گاه تفنن می كرد و به عربی می نوشت، ولی ناصرخسرو همیشه به فارسی نوشت و این جریان در عرفان ما هم بسیار آشكار است كه تمام آثار بزرگان عرفان ما به فارسی است.»

علی اصغر دادبه متولد سال ۱۳۲۵ یزد است و حالا در آستانه ۶۰ سالگی قرار دارد و دارای دكترای زبان و ادبیات فارسی است. هر چند كه هنگام برگزیده شدن به عنوان «چهره ماندگار» تخصص او را «ادبیات و عرفان و فلسفه اسلامی» دانسته اند كه كاملاً درست هم است چه او هم محقق متون فلسفی است و هم مصحح متون عرفانی و ادبی.دادبه تجربه تدریس در دانشگاههای مختلف كشور را دارد و بیشتر وقت تدریس اش را در دانشگاه علامه می گذراند و البته در امر پژوهش نیز وقت و زمان بسیار صرف می كند و شاخص بودن و برجستگی اش در امر پژوهش تا بدانجاست كه در حال حاضر مدیریت گروه ادبیات فارسی «دایره المعارف بزرگ اسلامی» را برعهده دارد.

دادبه همچنین از «حافظ پژوهان» به نام عصر خود نیز هست و از معروفترین و مشهورترین كلاسهایش باید به كلاسهای «حافظ شناسی» او اشاره كنیم در مورد این كلاسها دادبه می گوید: «هر وقت حافظ را تدریس می كنم، به دانشجویانی كه وقتشان اندك است، می گویم یك كتاب را حتماً بخوانید و آن كتاب«مكتب حافظ» نوشته «منوچهر مرتضوی» است. خود من هم درواقع بسیار از این كتاب آموخته ام.»او ادامه می دهد: «بعد از اینكه ما با تحقیقات جدید آشنا شدیم، نگاهمان به مسائل فرهنگی نیز تغییر كرد. شاید با یك نگاه بتوانیم بگوییم قدیمی ها به دلایل خاصی نگاه ایستایی داشتند.در نتیجه در برخوردهایی كه با «حافظ» شده است، می توان ردپای یك پویایی امروزین را در آن دید.»علی اصغر دادبه با اشاره به بعضی مختصات این نگاه جدید اظهار می دارد: «همین طرز نگاه جدید، بعضی از بزرگان معاصر را به طرح موضوعی كشاند. مجموعه این طرز نگاه در كنار نگاه تاریخی و اجتماعی، به گونه ای نگاه موضوعی و سرانجام تلاش برای یافتن اصطلاحات كلیدی «حافظ» منجر شد.

---