اهمیت امر به معروف و نهی از منکر

امام حسین ع در ادای وظیفه نهی از منکر, با آن همه شدائد و سختی ها, عذری نیاورد و برای ترک آن بهانه جویی نکرد و خالصانه و استوار به میدان آمد و همه چیز خود را فدای دین و اجرای حدود و احکام الهی و فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر کرد

● اهمیت امر به معروف و نهی از منکر

آیت الله صافی:

امام حسین(ع) در ادای وظیفه نهی از منکر، با آن همه شدائد و سختی ها، عذری نیاورد و برای ترک آن بهانه جویی نکرد و خالصانه و استوار به میدان آمد و همه چیز خود را فدای دین و اجرای حدود و احکام الهی و فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر کرد.

نقش امر به معروف و نهی از منکر در اصلاح امور، نقشی پایه ای است و از واجبات مهمه و بقاء عزت و اعتبار دین به آن وابسته است و ترک آن موجب فساد امور و زوال اعتبار اسلام است... امر به معروف و نهی از منکر، ضامن اجرای قوانین اسلام و عزت و آبروی مسلمانان در گرو عمل به این حکم و ذلت و بیچارگی آنها در ترک این واجب است.(۱)

● فلسفه اشک بر شهید

اشتیاق شهادت

آیت الله جوادی آملی:

این که سفارش فراوان به اشک ریختن و عزاداری کردن نموده اند برای آن است که اشک بر شهید اشتیاق به شهادت را به همراه دارد، خوی حماسه را در انسان زنده و طعم شهادت را در جان او گوارا می گرداند. چون اشک رنگ کسی را می گیرد که برای او ریخته می شود و همین رنگ را به صاحب اشک نیز می دهد. از این رو انسان حسینی منش، نه ستم می کند و نه ستم می پذیرد. این که عده ای به فکر ظلم کردن یا ظلم پذیری هستند برای آن است که خوی حسینی در آنها نیست وگرنه شیعه خاص حسین بن علی(ع) نه ظلم می کند و نه ظلم می پذیرد. آن کسی که ظلم پذیر است اموی مسلک است چنان که ظالم هم اموی صفت است، هر چند که زمزمه «یا حسین» بر لب داشته باشد. و در قیامت که هر کسی را به نام زمامدارش صدا می زنند: (یوم ندعوا کل اناس بامامهم) شخص ستمگر در صف امویان شرکت می کند.(۲)

● الگوی بندگی در زندگی

هر کس پدر و مادرش را دوست دارد اما یک مختصری خسته شد ببرد خانه سالمندان این جدایی دین از زندگی است، ما مسلمانانیم که بندگی و زندگی مان جدا است! مردان الهی بندگی شان در زندگی بود، حرف زدن های ما اسلامی نیست؛ بندگی ما در زندگی نیست آن که می گوید «قل ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین» یعنی به صورت بنده زندگی می کنم.(۳)

● حیله های رباخواری و کاهش برکت در زندگی

آیت الله مظاهری:

هنگامی که ربا، با چنگ زدن به حیله های شرعی، جایز شمرده شود و درآمد افراد بر ربا دادن یا ربا گرفتن استوار باشد، اختلاف در جامعه فراگیر می شود، برکت از اموال مردم می رود، دعای افراد مستجاب نشده و توسل نیز تأثیر به سزا نخواهد داشت.

... مردم در چنین وضعیتی پول و درآمد دارند، اما پول آنان برکت ندارد و صرف گناه و تجمل گرایی می شود و پروردگار عالم آن جامعه را غضب می کند، در واقع، رحمت امام حسین(ع) و برکات عزاداری و توسل نیز از ملتی که مرتکب گناهان اجتماعی شده و امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنند، قطع می شود.(۴)

● راه شهدا نفی ارزش های محدود

آیت الله مصباح یزدی:

وظیفه مهم ما آن است که در راستای اهداف شهدا حرکت کنیم؛ یکی از مسائلی که هیچ گاه نباید از یاد ببریم این نکته است که بهای خون شهدا، راه الله و هدایت بشر بوده است، نه آب و خاک و ملیت و قومیت؛ آب، خاک و وطن، مسائلی قراردادی هستند و ارزش های آن ارزش های انسانی و محدود است، ولی راه خدا، راهی بی نهایت و نورانی است... یکی از مهم ترین وظایف ما در این دوران، حفظ راه و مسیر سرخی است که شهدا آغاز کردند؛ باید اهداف متعالی آنان برای نسل جوان به درستی بیان شود و اگر کسی در این راستا بخواهد مطلبی خلاف این را به مردم بگوید، یعنی بخواهد که هدف شهدا را چیزی غیر از خدا ذکر کند، به آرمان شهدا خیانت کرده است.

... به برکت اسلام جنگ برای ارزش های محدود، جای خود را به ارزش های بی نهایت داد و ملت ما سرفرازانه در این راه گام برداشت. (۵)

● تأثیرات اجتماعی عزاداری

آیت الله استادی:

عزاداری های سیدالشهدا(ع) باید بر اخلاقیات جامعه ما تأثیر بگذارد که قطعا تأثیرات خود را نیز بر جای خواهد گذاشت؛ کسی که در این محافل شرکت می کند بدون قطع این اعمال در زندگی اش تأثیرگذار خواهد بود ولی نباید فراموش کرد تا زمانی که مشکلات اخلاقی یک جامعه کم نشود، نمی توان به سعادت آن جامعه امیدوار بود؛ باید رشوه، ریا، کم کاری، خیانت، دروغ و... در جامعه ما کم شود ولی اگر اثری از کم شدن این گناهان و انحرافات مشاهده نشد باید بدانیم که نیت ما نیز از حضور در چنین محافلی نیز خالصانه و از روی خلوص به جهت سعادت دنیوی و اخروی نبوده است. (۶)

● کمک به فقرا لازمه حل مشکلات اقتصادی

یکی از سفارشات دین به مردم، اهدای زیادی مال به فقیران و مستحقان آبرومند است؛ اگر این بخل در جامعه وجود داشته باشد، مشکلات بسیاری در جامعه ایجاد می شود؛ بسیاری از افراد از بسیاری از مال و زمین و ... خود استفاده نمی کنند ولی در همین شرایط فقرایی هستند که محتاج همین زیادی مال ثروتمندان هستند؛ اگر به همین وظایف عمل کنیم تمام روابط در میان مردم ما به بهترین شکل به نحو احسن تغییر می یابد... اگر در این شرایط به فکر هم نباشیم، این اوضاع اقتصادی ادامه می یابد و چه بسا بدتر خواهد شد؛ متاسفانه در برخی اوقات دیده می شود افراد خیری هستند که مسجد و حسینیه می سازند ولی از کمک به خویشان خویش که در فقر و مشکلات اقتصادی در رنج هستند، خودداری می کنند که این کار، کار شیطان است؛ برخی کارها، به ظاهر خیر است درحالی که خیر نیست چون در کارهای خیر، باید به اولویت ها و ثمردهی آن توجه داشت. (۷)

پی نوشت ها

۱- حوزه، ۶/۹/۹۱

۲- همان، ۱۳/۹/۹۱

۳- رسا، ۱۳/۹/۹۱

۴- حوزه، ۶/۹/۹۱

۵- همان، ۱۲/۹/۹۱

۶- همان، ۲۸/۸/۹۱

۷- همان، ۲/۹/۹۱