چهارشنبه, ۱۳ تیر, ۱۴۰۳ / 3 July, 2024
مجله ویستا

تلویزیون‌ها خاموش، بچه‌ها روشن


تلویزیون‌ها خاموش، بچه‌ها روشن

آیا تلویزیون چشم کودکان را به‌سوی دنیا باز می‌کند یا موجب پدید آمدن اختلالاتی در قدرت یادگیری آنها می‌شود؟
به‌عقیده بسیاری از کارشناسان، مفید یا مضر بودن تلویزیون به برنامه‌ای …

آیا تلویزیون چشم کودکان را به‌سوی دنیا باز می‌کند یا موجب پدید آمدن اختلالاتی در قدرت یادگیری آنها می‌شود؟

به‌عقیده بسیاری از کارشناسان، مفید یا مضر بودن تلویزیون به برنامه‌ای که پخش می‌شود و سن فرد تماشاگر بستگی دارد. دقیقاً همین موضوع است که کارشناسان را نگران کرده است. جالب است بدانید، ۴۰ درصد کودکان آمریکائی از سه ماهگی تلویزیون نگاه می‌کنند و تعدادشان در ۲۴ ماهگی به ۹۰ درصد می‌رسد. طبق گزارشی معلوم شد که والدین آثار سوئی را که تلویزیون بر پیشرفت مغزی کودکان می‌گذارد، کاملاً نادیده گرفته‌اند. به تازگی تحقیقی از سوی مؤسسه ملی آمریکائی سلامت روان درباره هزار کودک ۲ تا ۲۴ ماهه انجام گرفت. تحقیقات نشان داد میانگین سنی که کودکان به‌طور مرتب جذب تماشای تلویزیون می‌شوند، ۹ ماهگی است!

کودکان ۹ ماهه آمریکائی هر روز به‌طور متوسط یک‌ساعت تلویزیون می‌بینند که مقدار این زمان در ۲ سالگی به ۵/۱ ساعت می‌رسد. نظرسنجی‌ها نشان داده، والدین به فرزندانشان اجازه می‌دهند ۱۰ تا ۲۰ ساعت در هفته تلویزیون مشاهده کنند. چون معتقدند، تلویزیون ارزشی آموزشی دارد و باعث پیشرفت مغزی کودکشان خواهد شد. ۲۹ درصد والدین معتقدند، برنامه‌های تلویزیون در پیشرفت کودکان مؤثر است و ۲۳ درصد گمان می‌کنند تلویزیون آرام‌بخش است و جالب آنکه ۲۱ درصد والدین آمریکائی از تلویزیون به‌عنوان پرستار بچه استفاده می‌کنند.

متأسفانه تصوری که والدین از تأثیر تلویزیون روی ذهن کودکان دارند، تصور درستی نیست. تنها ۵۰ درصد برنامه‌های تلویزیونی که کودکان به تماشای آن می‌نشینند، آموزشی‌اند. تحقیقات کارشناسی دانشگاه واشنگتن، نشان داده است که تماشای بیش از حد تلویزیون پیش از سه سالگی، موجب پدید آمدن اختلالات توجه، رفتارهای تهاجمی و بی‌ادب شدن کودکان می‌شود. گرچه بسیاری از والدین ادعا می‌کنند که مراقب برنامه‌هائی که کودکان‌شان می‌بینند، هستند ولی در ۶۸ درصد موارد آنها کودک را جلوی تلویزیون تنها می‌گذارند و برنامه‌ها را کنترل نمی‌کنند.

فایده برنامه‌های تلویزیونی برای کودکان در این سن چیست؟

به‌عقیده پزشکان و روان‌شناسان کودک، دستگاه بینائی نوزادان سه‌ماهه در این سن هنوز تکمیل نشده است. تلویزیون تصاویری را به کودک نشان می‌دهد که او قادر به تشخیص کامل آنها نیست. تنها صدا و حرکات تند، توجه او را جلب می‌کند.

موضوعی که بیش از هر چیز کارشناسان را نگران می‌کند، عادت کردن کودکان از سنین پائین به تلویزیون و منزوی شدن آنها در آینده است. در حقیقت برنامه‌های تلویزیون، مانع اصلی اجتماعی شدن کودکان است.

لازم به ذکر است که حتی برنامه‌های کودکان نیز برای افراد بالای چهار سال تهیه شده است. این والدین هستند که باید با هوشیاری کامل وظیفه آموزشی را به‌عهده تلویزیون نگذارند. هزاران راه وجود دارد که به‌دور از صفحهٔ کوچک تلویزیون بتوان دنیای بزرگ را به کودکان نشان داد.

سمیه علیزاده