نوجوان و نیازهای فراوانش

در مقاله بازگشت به ساحل نجات به اصول برقراری ارتباط با نوجوان اشاره نمودیم و بیان کردیم که در رویارویی و آموزش با نوجوان و جوان لازم است رویی گشاده ،خلوص نیت، صداقت ، و ادبیات …

در مقاله بازگشت به ساحل نجات به اصول برقراری ارتباط با نوجوان اشاره نمودیم و بیان کردیم که در رویارویی و آموزش با نوجوان و جوان لازم است رویی گشاده ،خلوص نیت، صداقت ، و ادبیات دلنشین داشته و در جهت ایجاد اعتماد، کاستن فاصله ها و ذهنیت شناسی تلاش کنیم. با رعایت اصول تکوینی و باطنی فوق، کلام و رفتار مربی می تواند به خوبی در جوان و نوجوان تاثیرگذار باشد . در ادامه سعی داریم به اصول حاکم بر رفتار و گفتار مروری داشته باشیم.

شیوه ها و اصول رفتاری

مربی در برخورد با نوجوان و جوان علاوه بر رعایت اصول و قواعد شکلی و صوری و نیز اصول تکوینی و باطنی، که خود باید بدان متصف باشد، باید شیوه ها و اصولی را رعایت نماید تا با برخورداری از روان شناسی برخورد، بتواند بهتر و بیش تر تاثیرگذار باشد . غالبا این اصول را می توان در محورها و شاخص های زیر بیان نمود:

۱) سعه صدر، صبوری و مواجهه فراجریانی

۲) طمانینه در رفتار و اعتماد به نفس در گفتار: مربی و فرد تاثیرگذار باید از اعتماد به نفس کافی در گفتار و وقار و طمانینه لازم در رفتار برخوردار باشد .

صرفا استفاده از اهرم تنبیه و یا تشویق مسیر و فرایند تربیت را دچار انحراف و افراط و تفریط خواهد نمود .

۳) استخدام و به کارگیری علایق و سلیقه های مقبول و انگیزه های فطری نسل جوان: باید با شناخت ویژگی و خصوصیات رفتاری و گفتاری نوجوانان و جوانان و در واقع با مخاطب شناسی درست، دانست که از جمله ویژگی های این قشر، تجدد و نوگرایی، تحرک، تلاش، امید، آرمان خواهی، آرمان گرایی، آزادی خواهی، نشاط و طراوت، لطافت، غرور، احساس خوشبختی، منزلت طلبی، جسارت و . . . می باشد . می بایست با به کارگیری و استخدام علایق و سلیقه های معقول و متناسب با این ویژگی ها با او برخورد و رفتار کرد .

۴) التزام به توصیه و برخورد و تبلیغ غیرمستیقم: بهترین شیوه تاثیرگذاری، برخورد و رفتار و تبلیغ غیرمستقیم است . البته، نوع تبلیغ و برخورد بی واسطه و غیرمستقیم و غیرزبانی به مراتب مؤثرتر، کارآمدتر و تاثیرگذارتر از شیوه برخورد مستقیم و زبانی است .

۵) تاکید بر عزت نفس، تقویت خودباوری، وقار و اعطای شخصیت به مخاطب: از دیگر شیوه های رفتاری موردنظر در برخورد با نوجوانان و جوانان است . مخاطب نوجوان و جوان وقتی احساس می کند که مربی ضمن احترام گذاشتن به وی و تاکید بر عزت نفس وی، او را به عنوان یک شخصیت حقیقی و واقعی پذیرفته است و او را محترم می شمارد، به راحتی نه تنها سخنان او را می پذیرد که مجذوب و شیفته رفتار او می گردد .

۶) تحریک احساسات و عواطف: برای حسن تاثیر بر مخاطب، به ویژه نوجوان و جوان و با هدف تاثیر بیش تر و بهتر، ضمن شناخت روحیات و خلقیات مخاطب، با تحریک عواطف و احساسات وی می توان بیش از پیش بر او تاثیرگذار بود .

۷ ) استفاده هم زمان از اهرم تشویق و تنبیه: یکی از شیوه های صحیح تربیت و نیز برخورد شایسته و مناسب با مخاطب، تذکر صفات شایسته و بایسته و مناسب و مثبت و نیز صفات منفی مخاطب است . به عبارت دیگر، همان گونه که ترغیب، تحریک و تشویق مخاطب به کارهای شایسته و خوب لازم و ضروری است، منع، ردع و توبیخ و سرزنش وی در خصوص کارهای ناشایست نیز ضروری است . صرفا استفاده از اهرم تنبیه و یا تشویق مسیر و فرایند تربیت را دچار انحراف و افراط و تفریط خواهد نمود .

نوع برخورد بی واسطه و غیرمستقیم و غیرزبانی به مراتب مؤثرتر، و کارآمدتر از شیوه برخورد مستقیم و زبانی است .

اصول حاکم بر طرز گفتار

از دیگر نکات لازم الرعایت و ضروری در برخورد با مخاطب، اصول حاکم بر گفتار است که می توان آن را در چند محور بیان کرد:

۱) معلومات سنجی، گرایش فهمی و نیازسنجی مخاطب: باید ابتدا دانست که مخاطب به چه نوع مطالب، با چه زبانی و در چه قالبی و در چه سطحی نیاز دارد . به عبارت دیگر، معلومات سنجی، گرایش فهمی و نیاز سنجی پیش از القاء هر نوع مطلبی به مخاطب لازم و ضروری است تا نیاز سنجی درست صورت نگیرد و سطح فهم و نیاز مخاطب شناخته نشود، قطعا انتخاب نوع مطالب و نیز قالب ارائه و سطح مطالب بی معنا خواهد بود .

۲) پرهیز از افراط و تفریط در گفتار و رفتار: از دیگر اصول حاکم بر طرز گفتار است . در واقع، از یک سو، بیانات و سخنان طولانی، خسته کننده و بدون به کارگیری ظرفیت های گفتاری و کلامی و از سوی دیگر، بیانات و کلام کوتاه، مبهم و مجمل هر دو ناکارآمد و غیر کافی بود و وافی به مقصود نمی باشد .

۳) شروع سخن از بدیهیات و مسلمات: بیان و آغاز سخن از مشترکات طرفین بویژه اصول مسلم و بدیهی میان طرفین از دیگر ضروریات و اصول حاکم بر طرز گفتار می باشد .

دیدار آشنا

تنظیم برای تبیان: کهتری