دوقلوها را «دوقلوها» صدا نزنید

روانشناسان با بیان اینکه دوقلوها, اجتماعی تر بار می آیند, می گویند دوقلوها از بدو تولد یک همراه و همراه واقعی با خود دارند به همین خاطر در برقراری ارتباط موفق تر بوده, از کنار هم بودن لذت می برند و در برقراری تعامل و مشارکت با دیگران بهتر از سایر کودکان هستند

روانشناسان با بیان اینکه دوقلوها، اجتماعی‌تر بار می‌آیند، می‌گویند دوقلوها از بدو تولد یک همراه و همراه واقعی با خود دارند به همین خاطر در برقراری ارتباط موفق‌تر بوده، از کنار هم بودن لذت می‌برند و در برقراری تعامل و مشارکت با دیگران بهتر از سایر کودکان هستند. نکته قابل توجه در رابطه با دوقلوها این است که اخیرا تولد دوقلوها در تمام دنیا، شایع شده است. ازسال ۱۹۸۰میلادی تاکنون تعداد دوقلوها در امریکا ۷۴ درصد رشد داشته است. استفاده از برخی داروهای باروری، افزایش سن بارداری بویژه پس از ۳۰ سالگی و به‌کارگیری روش IBF برای بازتولیدی زنان از جمله علل دوقلوزایی است. طی تحقیقاتی مشخص شده است که ۵۶ درصد زنانی که با روش IBF باردار شده‌اند، دوقلو و چندقلو به دنیا آورده‌اند. روانشناسان درباره تمایل خانواده‌ها به پوشاندن لباس‌های مشابه به تن دوقلوها هم می‌گویند: مردم، دوقلوها را بچه‌هایی می‌بینند که از نظر شکل ظاهری، پوشش و رفتار، دو موجود کاملا شبیه به هم و به عبارتی کپی یکدیگرند.

به نظر می‌رسد خانواده‌ها، تعمدا بچه‌ها را به این سمت سوق می‌دهند که باید از هر نظر شبیه یکدیگر باشند و خودشان نیز تمام لباس‌ها و اسباب بازی‌های دوقلوها را مشابه به هم تهیه می‌کنند. یک دلیل عمده آن هم این است که خانواده‌ها تمایل دارند نظر دیگران را به سمت کودکان خود جلب کنند زیرا با انجام این عمل، خاص و متفاوت به نظر می‌رسند و این احساس برایشان لذتبخش است. روانشناسان بالینی، ضمن تاکید بر لزوم رشد هویت مستقل فردی هر دو کودک، می‌گویند: مشکل جدی که در این زمینه وجود دارد این است که چون اینها دو نفر هستند ناخودآگاه توجه کمتری از سوی پدر و مادر به هر کدامشان معطوف می‌شود. طی تحقیقاتی در استرالیا مشخص شده است که اگر به فرض خانواده‌یی یک فرزند داشته باشد و در طول شبانه‌روز، ۲ دقیقه وقت به او اختصاص بدهد، همان خانواده برای دوقلویشان، تنها ۹ ثانیه وقت می‌گذارند.

● رشد مهارت‌های زبانی کودکان دوقلو کندتر است

روانشناسان درباره تاخیر در رشد مهارت‌های زبانی بچه‌های دوقلو نیز می‌گویند: تک قلوها، زبان را از پدرو مادرشان یاد می‌گیرند، در حالی که دوقلوها، زبان را از یکدیگر می‌آموزند و حتی به کاربردن الفاظ به شکل غلط را از هم تقلید می‌کنند. بویژه اگر والدین، فرزندان دیگری هم داشته باشند، نمی‌توانند وقت زیادی برای تقویت مهارت‌های کلامی کودکانشان بگذارند. به همین سبب رشد مهارت‌های زبانی کودکان دوقلو کندتر است. از سوی دیگر، ۵۰درصد دوقلوهایی که به دنیا می‌آیند نارس هستند و در مقایسه با نوزادان معمولی، وزن کمتری دارند، طبیعی است که در رشد کمی عقب‌تر و ضعیف‌تر از سایر کودکان باشند. روانشناسان بالینی درادامه با اشاره به اینکه به علت رقابتی که میان خود دوقلوها با همدیگر و با دیگران وجود دارد این مشکلات زبانی تا شش سالگی حل می‌شود، می‌گویند: والدین حتما با کودکانشان تمرین سخن گفتن داشته باشند، با هر یک انفرادی صحبت کنند، برایشان کتاب بخوانند و هنگامی که با آنها صحبت می‌کنند به چشم‌هایشان نگاه کنند تا مهارت‌های زبانی‌شان رشد کند.

● اگر یکی از بچه‌ها بهانه‌گیری کرد، ابتدا به سراغ کودک آرام بروید!

روانشناسان به کودکانی که بهانه‌گیر هستند نیز اشاره و اظهار می‌کنند: دوقلوها وقتی مشاهده می‌کنند یکی از قل‌ها بمدت طولانی در کنار پدر و مادر می‌ماند، احساس حسادت می‌کنند. بنابراین والدین باید توجه کنند که به هر دو کودک رسیدگی کنند. اگر یکی از قل‌ها، بهانه گیر باشد و بیهوده نق بزند، پدر یا مادر باید ابتدا به سراغ کودکی که آرام است رفته و مدت زمان اندکی را با او بگذرانند و سپس سراغ کودک بهانه‌گیر بروند. با این کار کودک اول تشویق می‌شود و کودک بهانه‌گیر نیز درمی‌یابد که اگر توجه پدر و مادر را می‌خواهد باید شیوه‌ دیگری پیش بگیرد.

● هنگام دعوای میان دوقلوها، والدین چه زمانی مداخله کنند؟

دعوای بین دوقلوها، مانند همه بچه‌های دیگر، امری طبیعی است. اما والدین قبل از اینکه بچه‌ها دست به رفتارهای تند و خشن بزنند باید وارد ماجرا شوند. به محض اینکه لحن بچه‌ها از حالت عادی خارج و به سمت تند و بی‌ادبانه صحبت کردن رفت، پدر و مادر باید مداخله کرده و نقش میانجی را بازی کنند. والدین نباید دوقلوها را با هم مقایسه کنند زیرا ممکن است این دو احساس تبعیض کنند. به عنوان مثال یکی از قل‌ها را «خوشگل من» و دیگری را «باهوش من» صدا نزنند زیرا ممکن است قل اول احساس کند حالا که زیباست پس باهوش نیست و برعکس. این صفت گذاشتن روی بچه‌ها ممکن است موجب تخریب روانی شود. روانشناسان تاکید می‌کنند صحیح است که باید تفاوت بچه‌ها را شناخت اما بزرگ‌ترها مراقب باشند که به بچه‌ها برچسب نزنند. به عنوان مثال یکی از بچه‌ها تمایل دارد در بیرون از منزل ورزش کند و دیگری می‌خواهد در خانه بماند، والدین نباید کودک را از بیرون رفتن و تامین نیازهایش محروم کنند بلکه استعداد دوقلوها را باید انفرادی شناخت، پوشش داد و به رشد آن کمک کرد.

● دوقلوها، اجتماعی‌تر بار می‌آیند

اساسا دوقلوها خودخواه نیستند، زیرا همیشه آموخته‌اند که یک نفر دیگر نیز هست و باید حقوقش را رعایت کرد. همچنین احساس همدلی‌شان نسبت به دیگران بیشتر است. این رابطه دو نفری به خودی خود مشکلی ندارد اما اگر به این مساله منجر شود که این دو کاملا شبیه هم شده و راه همدیگر را بپیمایند، رشد فردی‌شان مختل می‌شود.

● دوقلوها را «دوقلوها» صدا نزنید

خانواده‌ها و اطرافیان هیچگاه این دو کودک را تحت عنوان «دوقلوها» صدا نزنند و اسم‌های همراه به کار نبرند و مراقب باشند که حتما از اسم بچه‌ها برای صدا زدنشان استفاده کنند. در واقع شما زمانی که این دو را «دوقلوها» صدا می‌زنید برایشان یک هویت مشترک می‌سازید که می‌تواند به این رابطه آسیب بزند. آنها همچنین درباره اینکه آیا لازم است اتاق خواب بچه‌ها را از هم جدا کنند، می‌گویند: اعضای خانواده پیش از هر چیزی باید سعی کنند به کودکانشان یاد بدهند که کارهایشان را مستقل از هم انجام بدهند. برخی پدر و مادرها برای اینکه دوقلوها در بزرگسالی منزوی نشوند به هم نزدیکشان می‌کنند و پیوندهای کاذب میانشان ایجاد می‌کنند. درحالی که بچه‌ها باید خودشان توانایی‌های خود را شناخته و در مسیر صحیح حرکت کنند. پدر و مادرها سعی کنند به صورت مجزا با فرزندانشان ارتباط برقرار کنند. پدر یکی از قل‌ها را با خود از منزل بیرون ببرد و مادر دیگری را. برقراری ارتباط مجزا با هر یک و در موقعیت‌های متفاوت برای رشد فردی و مناسب هر دو کودک لازم است. مبنا و اساس حفظ استقلال عاطفی در دوران کودکی و تا پیش از ۱۰ سالگی نهاده می‌شود. اگر این شخصیت در دوران کودکی صحیح و به تدریج شکل بگیرد در بزرگسالی هم به همین سیاق ادامه پیدا خواهد کرد.

● بچه‌ها با داشتن پوشک احساس امنیت

این روند در بچه‌های دوقلو کندتر است. اما به محض اینکه رفتن به دستشویی را بیاموزند به علت رقابتی که بینشان هست مشکل حل می‌شود. به این خاطر که بچه‌ها با داشتن پوشک احساس امنیت می‌کنند و راضی نمی‌شوند براحتی آن را کنار بگذارند، اگر پدر و مادر در فواصل مشخص، چه بچه‌ها بخواهند و چه نخواهند آنها را به دستشویی ببرند، این مساله برایشان جا افتاده و مثل سایر کارهایی که انجام می‌دهند، عادی می‌شود. بعضا دیده می‌شود که یک شکل کردن ظاهر دوقلوها از سوی خانواده، نه‌تنها کنار گذاشته نمی‌شود بلکه مورد تشویق هم قرار می‌گیرد. اگر پدر و مادر بر همسان بودن پوشش و ظاهر بچه‌ها تاکید کنند، جلب‌توجه مردم از همان ابتدا هدف دوقلوها می‌شود و این مساله بر رشد استقلال عاطفی‌شان اثرگذار است.