كولی ها شهروندان بی درجه اروپا

نمایندگان ۸ دولت اروپای مركزی و شرقی در تاریخ ۲ ۲ ۲۰۰۵ در صوفیه گردهم آمدند و در مورد جایگاه و طبقه اجتماعی كولی ها و به ویژه تیره موسوم به «روما» Roma طی ده سال آینده به توافق رسیدند هدف از این توافق ایجاد شرایط بهتر برای این قوم و اقلیت مورد تبعیض قرار گرفته است

نمایندگان دولت های بلغارستان، مجارستان، چك، كرواسی، مقدونیه، رومانی، صربستان و مونته نگرو و اسلواكی روز چهارشنبه دوم فوریه ۲۰۰۵ در صوفیه گرد هم آمدند و به اصطلاح در مورد تفسیری روشن و واضح درباره آینده كولی ها یك صدا شدند. در حال حاضر جمعیت ۶ میلیون نفری كولی ها و تیره های وابسته به آن، در اروپای مركزی و شرقی در نهایت فقر و بیشتر به عنوان افرادی غریبه و منزوی به سر می برند، حدود دو هزار كولی روز آغاز این نشست در صوفیه دست به تظاهرات زدند و علیه فقر و محدودیت های اجتماعی شعار دادند. بر روی پلاكارد هایی كه در دست های آنان بود، این شعار ها به چشم می خورد: «كار آری، صدقه نه!»، «آموزش تنها راه نجات است».شعاری كه در آغاز آن نشست به عنوان بیان هدف این مذاكرات عنوان شد یعنی «دهه همزیستی كولی ها» در واقع برگرفته از ابتكار عمل بنیاد «جامعه باز»- متعلق به میلیاردر آمریكایی «جورج سوروس» (George Soros)- و همین طور بانك جهانی بود و بدین صورت با امضای این توافقنامه، نمایندگان ۸ دولت فوق الذكر حمایت دولت های متبوعشان را از اقدامات آن بنیاد و بانك جهانی اعلام داشتند. قبل از این نیز «اتحادیه اروپایی» با اختصاص ۳۰ میلیون دلار حمایت خود را از ابتكار عمل بنیاد جامعه باز در جهت به اصطلاح جایگاه سازی اجتماعی برای كولی ها اعلام داشته بود. از قرار معلوم ۴۳ میلیون دلار دیگر نیز از طریق چند دولت اروپایی و چندین نهاد مردمی بین المللی هزینه خواهد شد. سخنران افتتاحیه این جلسه، نخست وزیر بلغارستان «سیمون ساكسكو بورگ گوتسكی» (simon Sakskoburggotski) بود كه مهمترین هدف جلسه را دستیابی به جایگاه استوار اجتماعی و بهینه سازی وضعیت كولی ها اعلام كرد. نخست وزیر بلغارستان در ادامه سخنرانی خود گفت كه همه شركت كنندگان به خوبی آگاهند كه اگر گروهی از مردم طی زندگانی خود در پشت گروه های دیگر جامعه قرار گیرند، بدین صورت به اصول اساسی بشر دوستی خدشه وارد آمده است. اكثریت جمعیت ۶ میلیون نفری كولی های اروپای شرقی و مركزی در مجارستان، بلغارستان، اسلواكی و رومانی زندگی می كنند و فقر حاكم بر جامعه كولی ها (یا همان «روما» ها) ده برابر بیشتر از بقیه مردم است. تقریباً چهل درصد كولی های ساكن رومانی و بلغارستان با درآمد ۲ دلار در روز روزگار می گذرانند و ۶۴ درصد كولی های ساكن اسلواكی هم از نعمت شغل محرومند. كولی ها را می توان فراموش شدگان و پاك باختگان عصر مدرنیته دانست، زیرا در عصری كه آموزش مناسب لازمه برخورداری از شغل است، جمعیت كثیری از كولی ها از امكانات آموزشی سطح بالا و مناسب برخوردار نیستند. طبق یكی از تحقیقات سازمان ملل متحد كه در نشست صوفیه در اختیار حضار قرار گرفت، امید به زندگی در این قوم ۱۰ تا ۱۵ سال كمتر از دیگر شهروندان اروپایی است. طبق قطعنامه پایانی نشست صوفیه كه از طرف همه ۸ كشور شركت كننده منتشر شد به اصطلاح «دهه همزیستی كولی ها» یعنی مابین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ باید همه نشانه های تبعیض و بی عدالتی نسبت به این قوم از بین رفته و پایان پذیرد و آنها هم باید رتبه ای برابر با دیگر افراد جامعه داشته باشند. علاوه بر آن، كشور های شركت كننده متعهد شدند تا طی ده سال آینده دست به وضع قوانین ضد تبعیض و بی عدالتی بزنند و در مورد آموزش كولی ها قدم های اساسی بردارند و وضعیت بهداشت و درمان آنان را بهبود ببخشند.ابتكار عمل این ۸ كشور را می توان اولین برنامه مشترك با هدف رفع مشكلات كولی ها و احقاق حقوق از دست رفته این اقلیت بزرگ اروپایی قلمداد كرد، اما اینكه آیا این ابتكار عمل موفق خواهد بود یا نه، مسئله ای است كه طی سال های آینده معلوم خواهد شد. چند روز قبل از برگزاری این نشست هم ۶۳ نماینده از طرف كولی های بلغارستان طی جلسه ای اعلام كردند كه دولت ها مسئله كولی ها را به عنوان امری واجب و ضروری و نه به صورت صوری باید مورد توجه قرار دهند. این ۶۳ نماینده همچنین طی درخواستی از نخست وزیر بلغارستان خواستند تا در جهت تغییر و تحول در برنامه موسوم به «ایجاد شغل به جای مستمری» اقدام كند، و این در واقع همان برنامه ای است كه دولت بلغارستان تا به امروز در مورد اجرای آن موفقیتی نداشته و در عمل نتوانسته است با معضل بیكاری كولی ها مقابله كند.

منبع: دویچه وله