یکشنبه, ۱۳ خرداد, ۱۴۰۳ / 2 June, 2024
مجله ویستا

درك صحیح علائم وقوع یك سكته مغزی


تنها چند دقیقه بیشتر طول نمی كشد تا عواقب ناشی از یك سكته مغزی ناگهانی تمام زندگی ما را دگرگون سازد

یك لخته كوچك خون موجب مسدود شدن رگ و در نتیجه جلوگیری از رسیدن اكسیژن كافی به بافت و اعصاب مربوطه شده و سكته مغزی را باعث می شود. این عارضه شدید، معمولاً به تدریج آغاز می شود و به صورت ناگهانی به وقوع می پیوندد اما با وجود این علائمی وجود دارند كه توسط آنها می توان پیش از وخیم شدن اوضاع خطر احتمالی را پیش بینی كرد. در اینجا سعی داریم شما را با علائمی آشنا كنیم كه درك صحیح آنها می تواند بسیار حیاتی باشد.

به نظر می رسد كه بسیاری از سكته های مغزی بی مقدمه به وقوع می پیوندند چرا كه بسیاری از افراد به موقع از مسدود شدن سرخرگ ها، كه در ۸۵ درصد از موارد به سكته مغزی منجر می شود، آگاهی پیدا نمی كنند. علت اصلی سكته مغزی، تنگ شدن سرخرگ ها در نتیجه سختی جداره آنهاست. موادی همچون چربی ها، پروتئین ها و كربنات كلسیم بر جداره رگ ها رسوب كرده و جریان خون را دشوار می سازند. اگر یك لخته خون به این بخش تنگ شده سرخرگ برسد موجب مسدود شدن آن و توقف جریان خون می شود.

اگر این اتفاق در یكی از ۴ سرخرگ مغزی رخ دهد عواقب بسیار شدیدی را به دنبال خواهد داشت: گردش خون كافی در مغز فرد مزبور انجام نگرفته، بافت مغزی می میرد و سلول های عصبی از كار می افتند. از آنجایی كه سلول های مغزی تنها به صورت محدود قادر به بازسازی خود هستند نتایج چنین سكته هایی غیرقابل جبران اند. پاره شدن یك سرخرگ، كه معمولاً بر اثر فشار خون بالا بروز می كند نیز تا همین اندازه برای بدن خطرناك است. یك سكته مغزی می تواند منجر به فلجی سیستم ماهیچه ای، اختلال در كار مراكز بینایی و سخنگویی و یا عمل تنفس شود. بیمارانی كه از سكته مغزی جان سالم به در می برند برای همیشه از عواقب آن در رنج و عذاب خواهند بود.

بسیاری از سكته های مغزی روزها و حتی ماه ها پیش از وقوع، اعلام خطر می كنند اما جدی گرفته نمی شوند. بی حسی در ناحیه پاها معمولاً این طور تفسیر می شود كه شیوه نشستن ما غلط بوده است. سردرد شدید به تغییرات آب و هوایی ربط داده می شود و در مورد سرگیجه و حالت تهوع گفته می شود كه بروز چنین حالاتی در ساعات بامدادی امر غریبی نیست.

علائمی كه به سكته مغزی اشاره می كنند عبارتند از فلجی اعضای یك سمت بدن و بروز دشواری هایی در بینایی، تكلم و درك مفاهیم. زمانی كه حتی یكی از این علائم بروز كند باید بلافاصله با پزشك خود مشورت كنید.

هنوز هم افراد زیادی به این علائم توجهی نشان نمی دهند. سالانه بیش از ۲۰۰ هزار نفر در جهان دچار سكته مغزی می شوند. در حال حاضر نیز همانند گذشته این تصور غلط وجود دارد كه سكته مغزی یكی از بیماری های مربوط به مسن ترهاست. اما باید متذكر شویم كه اگر چه ۸۰ درصد از قربانیان سكته مغزی، سنی بیشتر از ۶۰ سال دارند اما افراد ۲۰ یا ۳۰ ساله و حتی كودكان نیز می توانند به این عارضه دچار شوند.

زمانی كه یك بیمار سكته ای به بخش اورژانس منتقل می شود مسابقه علیه زمان آغاز می شود. در ابتدا می بایست تشخیص داده شود كه مسدود شدن رگ های مغزی یا خونریزی مغزی علت اصلی سكته بوده است. در صورتی كه خونریزی مغزی باعث بروز سكته شده باشد می بایست یك ماده رقیق كننده خون به كار گرفته شود. در اینجاست كه عكسبرداری از مغز بیمار توسط دستگاه های اسكن كامپیوتری به پزشكان كمك فراوانی می كند. در صورت وجود یك لخته در سرخرگ های مغزی نیز مواد رقیق كننده خون به كار گرفته می شوند با این تفاوت كه تزریق این مواد می بایست سه ساعت پس از وقوع سكته انجام شود در غیراین صورت، خون به سوی بافت آسیب دیده جریان می یابد. در روش های جدیدتر لوله یا سیم مارپیچی ظریفی به كار گرفته می شود كه به درون سرخرگ فرستاده شده و لخته خون مزبور را از میان می برد و گردش خون را بار دیگر ممكن می سازد.