یکشنبه, ۵ اسفند, ۱۴۰۳ / 23 February, 2025
جاذبه های گردشگری ایران در جذب توریست
سیر و سیاحت و سفر از قدیمی‌ترین اركان فعالیت‌های بشری بوده است. بشر در طول حیات خویش به منظور دیدار از مناطق و سرزمین‌های مختلف همیشه در تكاپوی مسافرت و عظیمت از نقطه‌یی به نقطه دیگر زمینه برخورد فرهنگی را به وجود می‌آورد و گاه موجب اشاعه و گسترش یك الگوی فرهنگی می‌شود. همواره انسان‌ها در پرتو حس كنجكاوی خویش به منظور دیدار از مناظر، زیبایی‌ها و دنیای ناشناخته بیگانه به این فكر وا داشته شده‌اند كه از منطقه و سرزمین خویش دل بركنده و به عظم دیدار، قصد مسافرت كنند. چنین روحیه و تفكری را میتوان یكی از دلایل شكل‌گیری جهانگردی در جهان دانست.
به دنبال این نیاز و انگیزه‌ها در انسان همواره در دوران‌های مختلف انواع سیر و سفر شكل گرفته و همچنان تداوم یافته است. از طرف دیگر با رشد و توسعه وسایل ارتباط جمعی و امكانات ارتباطاتی در جهان بتدریج زمینه بسط سیر و سفر فراهم شده و ابعاد تازه یی به خود گرفته است و به لحاظ دارا بودن فواید اقتصادی و اجتماعی فراوان و مزایای مختلف ناشی از آن دولت‌ها و ممالك مختلف جهان به منظور فراهم كردن زمینه‌یی مساعد و لازم برای گسترش سیر و سفر امكانات و تسهیلات مناسبی را تدارك دیده‌اند و لذا فعالیت‌های عمده‌یی تحت عنوان صنعت جهانگردی در جهان شكل گرفته است. امروزه صنعت جهانگردی دارای چنان اهمیتی شده است كه تقریبا تمام كشورهای جهان به منظور معرفی و شناساندن زمینه ها و جاذبه‌های توریستی كشور خویش از هیچ كوششی دریغ نمی‌ورزند و هر روز با استفاده از تكنیك‌ها و ابزارهای جدیدی به تبلیغ در این زمینه می‌پردازند.
در واقع میتوان گفت یكی از شاخصهای توسعه هر كشوری مساوی با توسعه صنعت توریسم و جهانگردی آن كشور است چون تمام بخش‌ها بطور مستقیم با این صنعت مرتبط هستند.
در جهان امروز بودجه‌یی كه به مسافرت و جهانگردی اختصاص دارد ۳ برابر بودجه‌یی است كه صرف امور دفاعی و نظامی می‌شود و گردشگری پس از صنایع نفت و خودروسازی سومین صنعت مهم جهان محسوب می‌شود بطوری كه در سال ۲۰۰۳ میلادی با سفر بیش از ۶۹۴ میلیون گردشگر به كشورهای مختلف جهان درآمدی در حدود ۷۰۰ میلیارد دلار وارد چرخه اقتصادی كشورها شده است و شمار گردشگران جهان برای نخستین بار در تاریخ از رقم ۸۰۸ میلیون نفر در سال ۲۰۰۵ میلادی گذشته است.
رشد بخش گردشگری در سال گذشته میلادی در جهان ۵/۵ درصد بوده كه در این میان، قاره آفریقا با ده درصد رشد، پیشتاز بوده است. منطقه خاورمیانه نیز از این امر مستثنی نبوده و صنعت گردشگری در كشورهای این منطقه توسعه پیدا كرده است بطوری كه در سال ۲۰۰۳ میلادی علی‌رغم وجود جنگ در عراق و صنعت بد اقتصادی و مشكلات امنیتی موجود در برخی كشورهای منطقه كه طبیعتا اثر منفی در گردشگری دارد بیش از ۲۸ میلیون گردشگر به منطقه خاورمیانه سفر كرده‌اند. این میزان نسبت به سال ۲۰۰۲ میلادی در حدود ۱۴ درصد افزایش داشته و درآمدی معادل ۱۳ میلیارد دلار برای این كشورها در بر داشته است و در میان این كشورها اردن و امارات متحده عربی از بیشترین رشد در این بخش برخوردار بوده‌اند.
علی رغم آنكه ایران یكی از كشورهای مستعد در زمینه گردشگری محسوب می شود اما به دلایل بسیار رشد این بخش در كشور ما در مقایسه با دیگر كشورهای منطقه مطلوب و قابل توجه نبوده است.
وقوع جنگ تحمیلی هشت ساله، تبلیغات منفی توسط رسانه‌های خارجی و نشان دادن چهره منفی از كشورمان، نبود متولی امر مناسب و جابه‌جا شدن پی در پی مدیران دولتی، فقدان برنامه جامع گردشگری و جامعه آماری مناسب و توجه نكردن مسئولان به این صنعت كه از اشتغال‌زایی بالایی نیز برخوردار است از عوامل اصلی و بازدارنده در توسعه صنعت گردشگری در ایران محسوب می‌شود.
كشور ایران به دلیل برخورداری از شرایط متنوع آب و هوایی، تاریخ و تمدن كهن، آثار باستانی، مناظر بدیع و چشم‌اندازها و سایر امتیازات فرهنگی و اجتماعی (سنت‌ها، آداب و رسوم جذاب، تمدن‌ها، عشایر و صنایع دستی) و همچنین موقعیت خاص جغرافیایی در قاره آسیا دارای جایگاه ویژه‌یی است كه میتواند آن را به قطب بزرگی از صنعت جهانگردی بین‌المللی مبدل سازد. به این دلیل صنعت گردشگری یا توریسم بزرگترین موتور محرك ایجاد اشتغال و درآمد است و ایران یكی از مناطقی است كه دارای پتانسیل خوبی در زمینه جهانگردی و سفر است. به عنوان نمونه جاذبه‌های فرهنگی و اجتماعی یعنی سنت‌ها و آداب و رسوم جذاب در میان عشایر بخصوص در منطقه فارس و انواع و اقسام صنایع دستی و دستبافت‌های آنها میتواند یكی از دلایل جذب توریست در این منطقه باشد.
منطقه‌یی كه از لحاظ آب و هوایی هم به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص دارای تنوع بسیار زیادی است و این تنوع در نوع آب و هوا، خود زمینه‌یی برای انواع مختلف زندگی عشایری كه كوچ‌نشینی است ایجاد كرده است.
در حقیقت آشنایی با سنت‌ها و آداب و رسوم مذهبی و اجتماعی، موسیقی، جشن‌ها، رقاها، نوع پوشش و لباس و حتی غذا خوردن میتواند بیانگر فرهنگ كهن و قدیمی مردم این منطقه باشد. یكی از اقداماتی كه باید برای رشد صنعت گردشگری در هر منطقه‌یی بخصوص ایران صورت گیرد ایجاد شهرك‌های توریستی با امكانات رفاهی، تفریحی، ورزشی، اقامتگاه‌ها، فروشگاه‌ها، مراكز تجاری و مراكز فروش، سیستم مجهز حمل و نقل سریع و... با الهام از فرهنگ و سنت‌ها و آداب و رسوم حاكم بر آن منطقه است با توجه به اینكه مهمترین عنصر در یك شهرك توریستی میتواند هتل و محل اقامت توریست‌ها باشد و در حقیقت هتلداری به عنوان پیكره اصلی صنعت گردشگری مورد توجه است بنابراین تامین محل اقامت و ایجاد تسهیلات لازم برای گردشگران، احداث هتل‌های جدید، مرمت و بازسازی هتل‌های موجود، تربیت نیروی انسانی كارآمد، به كارگیری تجهیزات لازم و ارتقای سطح خدمات در دستور كار مسئولان صنعت گردشگری هر كشوری باید لحاظ شود بنا به نقش و اهمیتی كه طراحی فضاهای داخلی در هتل‌های توریستی دارد و اولین چیزی كه توجه تماشاگر و توریست را در یك هتل به خود جلب می‌كند نما و چشم‌انداز دكوراسیون داخلی آن است میتوان در طراحی و سیال و قسمت‌های مختلف هتل از مبلمان، تختخواب گرفته تا سالن غذاخوری، سالن پذیرش و... از زمینه‌های فرهنگی و سنت‌های بومی منطقه استفاده كرد.
به عنوان مثال میتوان با گردآوری خصوصیات زندگی و هنر عشایر قشقایی منطقه فارس اعم از منسوجات و دستبافت‌های آنها لباس‌ها، طرح‌ها، نقش‌ها و نوع زندگی‌شان اقدام به طراحی دكوراسیون داخلی یك هتل در شهرك توریستی كرد و مسلما از این زمینه‌های فرهنگی و سنتی اگر به گونه‌یی صحیح و درست و زیبا در طراحی داخلی هتل استفاده شود میتواند بسیار جذاب و دیدنی باشد و به نوعی مبین فرهنگ كهن و غنی در مردمان ایران زمین بخصوص در منطقه فارس باشد.
همچنین صنایع دستی مردم بومی این منطقه میتواند برای گردشگران و جهانگردان بسیار جذاب و جالب باشد. اهمیت صنایع دستی در دنیای امروز كاملا مشهود و مورد توجه و تانی است كه تاثیر عمیق و شگرف آن را میتوان از طریق صنعت جهانگردی مشاهده كرد. صنعت گردشگری به رشد شتابان خود كه در سال ۲۰۰۴ میلادی و پس از وقفه ناشی از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی آغاز شده است ادامه داده و بهره‌گیری افراد از وقت آزاد خود برای گردشگری در جهان روبه‌افزایش است و شواهد نشان می‌دهد نه حوادث طبیعی مانند سونامی یا توفان‌های كاراییب، نه حملات تروریستی و نه نوسانات اقتصادی هیچ یك نمی‌توانند از رشد فزاینده این بخش جلوگیری كنند.
نگاهی جامع و كامل به میزان ورود گردشگران به كشورهای مختلف و چگونگی پیشرفت و توسعه صنعت گردشگری در آنها میتواند به عنوان یك راهكار مناسب در ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد. شایان توجه است كه درآمد اعلام شده دولت تركیه از محل ورود گردشگران در سال ۲۰۰۳ بیش از ۱۲ میلیارد دلار بوده كه در صورت ادامه روند كنونی درآمد گردشگری این كشور طی سالهای آینده از درآمد حاصل از فروش نفت ما بیشتر خواهد بود، كما اینكه درآمد گردشگری امارات متحده عربی نیز در سال گذشته میلادی از درآمد حاصل از فروش نفت آن كشور بیشتر بوده است.
جهانگردی گسترده‌ترین صنعت خدماتی است كه بدون تردید در هزاره سوم میلادی با سرعتی بیش از گذشته گسترش خواهد یافت. بدون شك با توجه به اینكه ایران در جایگاه هفتم جهان از نظر جاذبه‌های توریستی قرار دارد حل مشكلات فرهنگی، خدماتی و زیربنایی ورود جهانگردان خارجی به كشورمان علاوه بر اینكه بخش عمده‌یی از مشكلات سیاسی ناشی از ضعف تعامل با دنیای خارج را حل خواهد كرد در حل مشكل اشتغال و افزایش رفاه عمومی نیز تاؤیر بسزایی خواهد داشت و در حالی كه صنعت جهانگردی با رشد بی‌سابقه وارد عصر جدید می‌شود مردم و مسئولان باید به صورت جمعی به فكر تحصیل سهم و جایگاه كشورمان در این موضوع باشند.
ملیحه باقری
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست