کوشش برای ساختن جهانی باهوش تر

جامعه‏ی دانش بنیان آینده شاهد شتاب‏گیری روندهایی خواهد بود که به افزایش هوش انسان خواهد انجامید. این روندهای شتاب گیرنده از صدها سال پیش آغاز شده‏اند. بسیاری از فناوری‏های همگرا شده این روند رو به تزاید هوشمندی را امکان‏پذیر خواهند ساخت که از میان آن‏ها می‏توان به دانش روان ـ دارو‏شناسی، مهندسی ژنتیک، نانو فناوری و فناوری ارتباطات اشاره کرد. پیشرفت در هوشمندی تنها در مغز افراد شکل نخواهد گرفت، بلکه در سامانه‏های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیز پدید خواهد آمد که این مغزها را با یکدیگر پیوند می‏زند. بر اثر افزایش هوشمندی در افراد و جامعه، ما به تدریج الگوهای مناسبی را برای کارکردهای اجتماع و جهان طبیعی ایجاد کرده و بهترین شیوه‏های دستیابی به سرنوشت‏های انسان را تدوین خواهیم کرد. اما کوشش برای ساختن جهانی هوشمندتر نیازمند تلاشی سیاسی برای آزادی بیشتر و برابر برای انسان‏ها است تا همگان بتوانند به طور کامل در تصمیم‏سازی‏های اجتماعی مشارکت داشته باشند و از مزایای پیشرفت‏های بشری برخوردار شوند.

● روند هوشمندی

انسان‏های هوشمند در سده‏ی بیست و یکم، برآیند پیشرفت طولانی در افزایش هوشمندی هستند و این روند به احتمال فراوان در سده‏ی آینده نیز ادامه خواهد داشت. از آن جا که نیاکان ما در آغاز ظرفیت‏های تفکر و زبان را گسترش دادند، حلقه‏ی بازخوردی میان ماندگاری و هوشمندی وجود داشته است. یکی از تجلیات کانونی هوش، توانایی ساختن الگوهایی از جهان است که گمان‏های درست‏‏تری را پیرامون پیامدهای اقدام‏های یک فرد امکان‏پذیر می‏سازد. (۱) هنگامی که این الگوها از سوی گروهی از انسان‏ها به اشتراک گذارده شوند و به فرزندان آن‏ها نیز انتقال یابد، به ما امکان می‏دهد رفتار افراد و جهان طبیعی را پیش‏بینی کنیم. به دیگر بیان، هوش ریشه در فرایندی علمی دارد و برهمین قیاس هم محصول مغز انسان‏ها و هم دستاورد نظام اجتماعی است. هوش در دو عرصه‏ی وراثتی و فرهنگی و در دو سطح فردی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. طی هزاران سال متمادی، گروه‏ها و افراد با بهترین سخت‏افزار هوش (ظرفیت‏های ژنتیکی) و نرم‏افزار اجتماعی هوش (دانش گردآوری شده) احتمال بیشتری را برای بقا ایجاد کرده و تکامل متقابل هوش را به نسل‏های بعدی انتقال داده‏اند.

گسترش زبان نوشتاری، انتشار سواد و رسمیت یافتن روش علمی، این روند را که از صدها سال پیش آغاز شده، تسهیل کرده است. ما در سده‏ی بیست و یکم توانستیم این روند تسهیل کننده را که در مسیر هوش بیشتر گام بر‏می‏داشت، بسنجیم. در دهه‏ی ۱۹۸۰، دانشمند علوم سیاسی زلاندنو، جیمز فلین بررسی پرسش‏هایی را آغاز کرد که در آزمون‏های هوش در سراسر جهان صنعتی مورد استفاده قرار گرفته بودند. او در نتیجه‏ی این بررسی دریافت که آزمون‏های بهره‏ی هوشی موسوم به آی.کیو دشوارتر شده‏اند و میانگین هوش حدود ۳۰ واحد در جهان توسعه یافته، بالاتر از میزان پیشین آن در سده‏ی گذشته شده است. این افزایش به طور ویژه پس از جنگ جهانی دوم مشهود بوده است. تاثیر فلین اکنون در اغلب کشورها مستند شده است، هر چند که بخش بیشتری از این پژوهش در جهان دمکراتیک و صنعتی صورت گرفته است.

توضیح چندان پذیرفته شده‏ای برای تاثیر فلین وجود ندارد (۲)، اما به نظر می‏رسد، علت‏های آن که کاملاً اجتماعی و محیطی است، زیرا تغییر ژنتیکی اندکی می‏تواند در این مدت کوتاه صورت گرفته باشد. تغذیه‏ی بهتر نیز در این اقدام دخیل بوده است، زیرا رابطه‏ی معنادار و مستندی میان تغذیه‏ی نادرست و هوش پایین‏تر وجود دارد. درصد مردم با سواد نیز افزایش یافته و آموزش بهتری در سطوح عمومی، در اغلب نقاط جهان رواج یافته است. با کاهش میانگین افراد خانواده‏ها، هر فرزند از میزان بیشتری از توجه والدین برخوردار می‏شود. هم‏زمان با مهاجرت مردم از مزارع محدود و منزوی به شهرهای بزرگ‏تر، پیچیدگی شهرها نیز در ذهن آن‏ها شبیه‏سازی می‏شود و مهارت‏های پیچیده‏ی استدلال و حل مساله را می‏آموزند. این شبیه‏سازی پیچیدگی‏ها به طور اخص با قرار گرفتن افراد در معرض انواع گوناگون رسانه‏ نظیر کتاب‏ها، مجلات، رادیو، تلویزیون و رایانه بیشتر شده است.

شبیه‏سازی محیطی نه تنها به ظرفیت‏های ذاتی مغز کمک می‏کند، بلکه از ظرفیت فرهیختگی در برابر افول و تحلیل رفتگی نیز محافظت می‏کند. شبیه‏سازی مغز بر اثر مجاورت با زندگی پیشرفته، آموزش یافته و صنعتی به گونه‏ای ساماندهی می‏شود کهذخیره‏‏‏ای شناختی را فراهم می‏سازد و از همین راه مانع از فرسایش حافظه و توانمندی استدلال در میان فرهیختگان و اندیشه‏ورزان می‏شود. زندگی اجتماعی پویا و فعالیت‏های خردمدار مانند خواندن و ایجاد ارتباط منطقی بین یافته‏ها، عوامل بازدارنده در مسیر زوال عقل به شمار می‏آیند و حتا در افرادی که به چنین عارضه‏ای دچار شده‏اند، می‏تواند از سرعت پیشرفت آن بکاهد.

در جهت خلاف، چرخه‏ی پس خوران ناخوشایندی نیز وجود دارد که انزوای اجتماعی، ناداری، تغذیه‏ی نامناسب، نبود آموزش، بیماری و بهره‏ی هوشی پایین‏تر را در فرایندی منطقی به یکدیگر مرتبط می‏سازد. صدها میلیون کودک در سراسر جهان گرفتار تغذیه‏ی نامناسب هستند و از پیامد کمبودهای پدید آمده بر اثر بی‏سوادی در تمام طول عمر رنج می‏برند. ناتوانی در شناخت نیز با درآمد پایین، بیماری و امید عمر کوتاه‏تر رابطه‏ای معنادار دارد.

ما راهی طولانی تا افزایش استانداردهای زندگی و دسترسی به آموزش پیش‏رو داریم، به ویژه پیش از آن که بتوانیم بر محدودیت‏های طبیعی ساختن هوش و برابری پایدار و غنای‏ محیطی غلبه کنیم؛ اما می‏توانیم این محدودیت‏های را برای افراد ناتوان و طبقه‏ی میانی جامعه در کشورهای توسعه یافته بدون استمداد از علم وراثت یا داروسازی برطرف کنیم. دانشمند روان‏شناسی به نام اریک تورک هایمر نشان داده است، در حالی که محیط زیست عامل تعیین کننده‏ی قدرتمند سطح هوش برای کودکان خانواده‏های فقیر در ایالات متحده به شمار می‏آید، اما عامل وراثتی نیز عامل تعیین کننده‏ی مهمی برای کودکان طبقه‏ی میانی و یا کودکانی با پیشینه‏ی مالی ضعیف به شمار می‏آید (۳). این یافته به معنای آن است که فضای اندکی برای والدین طبقه‏ی میانی یا فقیر در کشورهای توسعه یافته وجود دارد تا بتوانند به کودکانشان کمک کنند از طریق غنی‏سازی زیست بوم خود به سطح درخشان‏تری ارتقا یابند.

● فناوری‏هایی برای توسعه‏ی شناخت

خوشبختانه شمار فزاینده‏ای از ابزارها برای توسعه‎ی شناخت پدید آمده‏اند که زمینه‏ساز پیشرفت پایدار هوش خواهند شد و در هر دو ساحت فردی و اجتماعی مشهود خواهند شد. این پیشرفت‏ها را می‎توان در قالب چهار گونه فناوری‏ طبقه‏بندی کرد که براساس میزان نزدیکی آن‏ها با سلول عصبی و این واقعیت که آیا ابزار اطلاعاتی به شمار می‏آیند یا ابزار مادی قابل گروه‏بندی هستند. هر یک از این انواع پیشرفت‏ها بر گستره‏ای از توانمندی‏های شناختی از حافظه و یادگیری گرفته تا وضعیت روانی، خلاقیت و بی‏حوصلگی تاثیر دارد. تجزیه و تحلیل این طبقه‏بندی‏ها اندکی ساختگی است، زیرا تمامی ابزارهای خارجی تاثیراتی درونی ایجاد می‎کنند و همه‏ی نرم‏افزارها نیازمند سخت‏افزاری هستند که بر روی آن اجرا شوند.

خلاقیت و آرامش روانی شناخت را تسهیل می‏کند و کارایی شناختی ارتباط را آسان و ممکن می‏سازد. اما این چهار گونه دست کم یک شناخت سودمند را موجب می‏شوند.

در این جا تمرکز خود را بر فناوری‏های در حال ظهور در نوع چهارم معطوف می‏کنیم که در حال حاضر یا به زودی ارتقای مستقیم زیست‏شناسی و عصب‏شناسی را امکان‏پذیر خواهند ساخت.

● حافظه، یادگیری، سرعت شناخت و اثربخشی

در حدود نیمی از تمامی افراد مرفه جامعه که به سن ۸۵ سالگی می‏رسند، بیماری آلزایمر دارند. از آن جا که آلزایمر علت شماره‏ی یک نهادسازی‏ها در امریکا است، هر مقوله‏ای مانند آموزش، حرکات بدنی یا دارو که ابتلا به آلزایمر را کاهش ‏دهد از مزایای بیشماری برای جامعه‏ و مسوولان سلامتی جامعه برخوردار خواهد بود و تنها فرد مبتلا به این بیماری مصرف‏کننده‏ی آن نخواهد بود. هزینه‏ی سالانه‏ی‏ فراهم سازی مراقبت‏های بهداشتی و دارویی برای افرادی که مبتلا به بیماری آلزایمر هستند، در حال حاضر بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار است (۴). پژوهش بر روی عوامل شناسایی کننده‏ی شیمیایی، مربوط به یکپارچه‏سازی حافظه‏، انسجام عصبی و سرعت انتقال پیام‏های عصبی منجر به آزمایش‏های کلینیکی برای بیش از ۴۰ مورد دارو برای درمان زوال عقل شده است. نخستین داروهای هوشمند روانه‏ی بازار شده و در همین حال دسترس‏پذیری داروهای مشابه نیز افزایش یافته است. این داروها برای ارتباط میان سلول‏های عصبی ضروری هستند. برای مثال، داروی ممنتادین به بزرگ‏سالان کم حافظه‏ امکان می‏دهد ۶ تا ۱۲ ماه بیشتر از حد معمول زندگی مستقلی داشته باشند (۵)، اما آن چه که بزرگ‏سالان مبتلا به زوال عقل یا هر فرد بالای ۲۰ سال واقعاً به آن نیاز دارد، روش معکوس ساختن آسیب‏های مغزی است. این روش‏ها نیز به سرعت در حال گسترش هستند. تحقیقات نشان داده است که مغز می‏تواند با رشد سلول‏های عصبی بنیادی جدید در سنین بزرگ‏سالی خود را بازسازی کند. هم‏زمان با آشکار شدن راه‏های جدید برای کنترل رشد سلول‏های بنیادی عصبی در مغز با استفاده از مواد شیمیایی نروتروفیک، به تدریج داروهایی را در اختیار خواهیم داشت که خود بازسازی مغز را تشویق و تسهیل می‏کنند. یک ژن درمانی نرو تروفیک حتا بهتر از یک قرص نروتروفیک به مغز کمک می‏کند که خود را بازسازی کند و یا هوش را به شیوه‏های دیگری افزایش دهد. برای مثال، پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در شهر سن‏دیه‏گو زوال عقل در بزرگ‏سالان مبتلا به آلزایمز را با تغییر سلول‏های پوستی کشت یافته با استفاده از یک ژن، معکوس ساخته‏اند و این سلول‏ها را واداشته‏اند که عامل رشد عصبی بیشتری را تولید کنند. آن‏ها می‏توانند این سلول‏ها را در مغز بزرگ‏سالان بکارند (۶). در همین حال کار گروه‏های دیگری سرگرم درمان بیماری پارکینسون با استفاده از ژن درمانی هستند که در این روش خبری از مواد شیمیایی زاید در مغز نخواهد بود. (۷)

همچنین در بازسازی عقب ماندگی مادرزادی نیز پیشرفت‏هایی حاصل شده است. از ژن مربوط به سندرم داون در انسان و موش برای سنجش روش‏های درمانی که به بازسازی مغز کمک می‏کنند، استفاده می‏شود. در ژانویه ۲۰۰۶، گروهی از پژوهشگران در دانشگاه جانزهاپکینز بازیابی رشد عادی سلول‏های عصبی را در موش‏هایی که مبتلا به عارضه‏ی داون شده بود، گزارش کردند. (۸)

فراتر از محافظت مغز از زوال پیوسته‏ی توانایی ذهنی و بازسازی مغزهایی که به لحاظ عصبی دارای اشکال بودند، ما همچنین ساختارهای ژنتیکی و عصبی ـ شیمیایی را شناسایی کرده‏ایم که هوش خارق‏العاده‏ای را پدید می‏آورند و توانمندی‏هایی را سبب می‏شوند که از طریق دارو درمانی و ژن درمانی دسترس پذیرتر خواهد بود. بخش تشکیل دهنده‏ی ژنتیکی قدرتمندی برای هوش وجود دارد. دوقلوهایی که در محیط‏های یادگیری جداگانه‏ای بزرگ شده باشند، تقریباً از یک میزان هوش برخوردار هستند. شواهد آزمایشگاهی به دست آمده از این مدعا را به خوبی اثبات می‏کنند که تعداد معینی از ژن‏ها وجود دارند که در کنار ژن‏های جداگانه‏ای که توانمندی‏های فرهیختگی فردی مانند حافظه، تجسم فضا یا مهارت‏های شفاهی تعیین می‏کنند، هوش عمومی را مشخص می‏سازند. (۹) افرادی که ژن‏های برتری را به ارث می‏برند، به احتمال فراوان از تمامی مهارت‏های خردمندی به خوبی برخوردار می‏شوند. بنابراین، ما باید به زودی بتوانیم هوش خود را با ژن‏ درمانی بهبود بخشیم. با دست‏کاری ژن‏های ویژه‏ای، پژوهشگران توانسته‏اند به شکل قابل توجهی بهره‏ی هوشی در موش‏ها را بهبود بخشند. (۱۰)

پس از ابداع داروهای ارتقا دهنده‏ی شناخت و ژن‏ درمانی‏های گوناگون، قدرتمندترین ارتقا دهنده‏ی هوش انسانی به طور مستقیم مغز انسان را به رایانه متصل خواهد ساخت. به بیان دیگر، ما سرگرم استفاده از فناوری‏‏های خارجی برای افزایش شناخت و حافظه بوده‏ایم و این کار از هنگامی آغاز شده است که زبان نوشتاری ابداع شد. امروز، براساس یک نظرسنجی ای.پی‎ـ‏آی (۱۱) حدود نیمی از امریکایی‏ها که دارای تلفن همراه و رایانه‏ی همراه هستند، گفته‏اند که نمی‏توانند زندگی بدون این وسایل را تصور کنند. به شیوه‏ای بسیار مشابه، همین اظهارنظر می‏تواند در خصوص داده‏های الکترونیکی و تجهیزات ارتباطی مطرح شود که بخش مهمی از تصورات موجود در سطح خارجی مغز ما را شکل می‏دهد. گام بعدی برای گسترش این توانمندی آن است که به شیوه‏ا‏ی امیدوار کننده‏ برابر بی‏اثر ساختن اختلال‏های سیستمی که همواره با آن‏ها دست به گریبان بوده‏ایم، وارد ارتباط مستقیم با سلول‏های عصبی شویم.

پیشرفت در ریزتراشه‏های قابل کاشت در مغز و رشته‏های عصبی مصنوعی، به سرعت رو به گسترش است. (۱۲) موسسات ملی سلامتی در ایالات متحده یک برنامه‏ی تحقیقاتی گسترده در زمینه‏ی اعصاب مصنوعی دارند و بر روی هر چیزی که کنترل اعضای مصنوعی را برعهده بگیرد، از قفسه‏ی سینه‏ی مصنوعی گرفته تا کاشتن ریز تراشه‏ها در مغز، مطالعه و بررسی می‏کنند. آژانس پروژه‏های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (دارپا) نیز میلیون‏ها دلار برای دانشگاه‏های ام.آی.تی، دوک و دیگر دانشگاه‏ها فراهم ساخته است تا برنامه‏ی میانجی‏های ماشین ـ مغز را با هدف امکان بخشیدن به سربازان برای برقراری ارتباط با تجهیزات خود و دیگر هم‏رزمان با سرعت فکر به پیش ببرند. بخش قابل توجهی از پژوهش‏های جاری متمرکز بر ساخت مواد جدیدی شده است که با سلول‏های عصبی هم‏زیستی نامحدودی دارند و می‏توانند در قالب الکترودهایی در مقیاس نانو ساخته شوند.

پژوهشگران سرگرم آزمایش روش ارتباط متقابل میان اعصاب و رایانه با رشد عصب‏ها بر روی ریزتراشه‏های رایانه‏ای هستند و همچنین با قراردادن الکترودهایی در مغز، آن را به رایانه‏ها متصل می‏سازند و همه‏ی این کوشش‏ها سرانجام به ساخت نمونه‏های مصنوعی مغز منجر خواهد شد. بیمارانی که به طور کامل فلج شده‏اند، اکنون قادر هستند با تایپ ذهنی کلمات موردنظر خود بر روی صفحه کلید رایانه با نرون‏های حرکتی مغز خود ارتباط برقرار کنند. هنگامی که فرد فلج، پیرامون حرکت موردنظر خود برای حرکت دادن موشواره‏ یا پای خود می‏اندیشد، الکتروهایی که به مغز او متصل شده‏اند، سیگنال عصبی ایجاد شده در مغز او را بر اثر اندیشه‏ی او جمع‏آوری می‏کنند و آن را از طریق یک رایانه به حرکت نشانگر موشواره تبدیل می‏کنند. با ترکیب این سامانه‏ها و کاشت حلزون گوش و سامانه‏های دیداری الکترونیکی یا نانو الکترودهایی که مستقیم به کورتکس مغز متصل شده باشند، بیماران می‏توانند به زودی درون داد و برون دادن مستقیمی میان مغز و رایانه‏ها داشته باشند. (۱۳)

مغزهای مصنوعی همچنین به ما امکان می‏دهند که ساختارهای تخصص یافته‏ی مغز را که دچار آسیب یا بیماری شده‏اند، با بخش‏های سالم دیگری جایگزین کنیم. برای مثال، پژوهشگران در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی سیگنال‏هایی را با شیوه‏ی مهندسی معکوس تولید کرده‏اند که به درون هیپوکامپوس (بخشی از مغز که بر حافظه، حالت روانی و هوشیاری تاثیر دارد) ارسال می‏شود یا از آن خارج می‏شود. آن‏ها ریزتراشه‏هایی را برای جایگزینی هیپوکامپوس طراحی کرده‏اند و بخش‏های مصنوعی را برنامه‏ریزی کرده‏اند که با استفاده از نرم‏افزار شبکه‏ی عصبی می‏تواند به همان شیوه‏ای به ایفای نقش بپردازد که نرون‏ها در مغز این ارتباطات را برقرار می‏کنند. (۱۴) دریافت‏کنندگان مغزهای مصنوعی آینده قادر خواهند بود به طور مستقیم تقویم‏ها را به یاد آورند، نشانی‏های افراد را به طور کامل بازگو کنند و به آسانی متن ترانه‏ها یا خطوط هر نمایشنامه‏ای را به خاطر بسپارند و حتا واژگان موجود در واژه‏نامه‏های زبان‏های خارجی را به طور کامل به یاد آورند. برخی از پژوهشگران ادعا کرده‏اند که می‎توان این اعضای مصنوعی عصبی را تا سال ۲۰۳۰ تکمیل کرد و در دسترس همگان قرار داد. (۱۵)

یکی از موانع کلیدی فناوری در مسیر گسترش مغز مصنوعی، ایجاد رشته‏های ریز در مقیاس نانو است که باید به اندازه‏ای ظریف ساخته شوند که قادر به برقراری ارتباط با تک‏تک سلول‏های عصبی باشند. هر قدر رشته‏های به کار رفته در یک ریزتراشه‏ی مغز ظریف‏تر باشد، ارتباطات در مقیاس نانو دقیق‏تر صورت خواهد گرفت و دریافت‏کننده‏ی این قطعات مصنوعی نیز از کارکردهای عصبی بهتری برخوردار خواهد شد. (۱۶)

در ماه می ۲۰۰۶، گروهی از پژوهشگران دانشگاه تگزاس اعلام کردند که از نانو لوله‏های کربنی تک دیواره‏ای به عنوان یک واسطه‏ی الکتریکی برای ارتباط با تک تک سلول‏های عصبی استفاده کرده‏اند. (۱۷)

یک مخترع به نام ری کورزویل[۱] پیش‏بینی کرده است، تا سال ۲۰۳۰ ما به غیر از کاشت ریزتراشه‏های رایانه‏ای و نانو الکترودها در مغز (۱۸) خواهیم توانست نانو روبات‏ها را نیز در اختیار داشته باشیم که می‏توانند در سراسر مغز حرکت کنند، با هر یک از سلول‏های عصبی ارتباط برقرار کنند و کارکردها، احساسات و اندیشه‏های مغز را بهبود بخشند. این رویکرد به مغز امکان می‏دهد سریع‏تر بیندیشد، فعالیت‏‏های چندگانه را آسان‏تر انجام دهدو اندیشه‏ها را سریع‏تر ضبط و یادآوری کند، رویاها و احساسات را بهتر درک کند و به شیوه‏‏ای متمایز میان واقعیت مجازی و واقعیت احساسی ارتباط برقرار کند. نکته‏ی مهم‏تر این است که یک مغز مجهز به امکانات نانو فناورانه، به رسانه‏های محاسباتی امکان می‏دهد الگویی پویا از هرکدام از مغزهای ما را تا انتهایی‏ترین سیناپس بازسازی کنند. از آن جا که رایانه‏های مورد استفاده در الگوسازی مغز انسان که دارای قابلیت‏های فراوانی نیز هست، باید به اندازه‏ی کافی ظرف ۳۰ سال آینده متداول خواهد شد؛ ممکن است این الگو‏های رایانه‏ای تا آن هنگام قادر شوند شبیه‏سازی‏های نرم‏افزاری مغز و بدن ما را نیز انجام دهند. گمان می‏رود این نسخه‏های پشتیبان که از مغزها تهیه خواهند شد، در صورت برقراری ارتباط با نرم‏افزارهای مربوط، بتوانند خودآگاه بوده و به شیوه‏ای مستقل وجود داشته باشند. این اندیشه، برگرفته از سناریویی معروف به نام بارگذاری[۲] است. ذهن‏های بازگذاری شده قادر خواهند بود به سرعت ریزتراشه‏ها فکر و سریع‏تر از سلول‏های عصبی کار کنند و بهتر از مغزهای طبیعی با افزوده شدن سخت‏افزار به آن‏ها به ایفای نقش بپردازند. حتا اگر بارگذاری هیچ‏گاه محقق نشود، اما مغزهای ساختگی به شیوه‏ی فزاینده‏ای سامانه‏های تخصصی را پیچیده خواهند ساخت و به شکل چشمگیری شناخت بشری را ارتقا خواهند داد.

● هوشیاری و کنترل محرک‏ها

متداول‏ترین داروهای روان گردانی که برای ارتقای کارکردهای هوشیاری در کودکان و بزرگ‏سالان مورد استفاده قرار می‏گیرند، تحریک کننده‏ها هستند. برای یک چهارم (و شاید بیشتر) مردم جامعه که سطوح اندکی از دوپامین و نورپینفرین دارند، درمان با متیل فندیت (ریتالین)، آدرال و دکسدراین موجب تحریک کنترل و تمرکز می‏شود و تحریک بیش از حد حواس را کاهش داده و در نهایت عدم تمرکز را از بین می‏برند. میزان مناسب این داروها دارای تاثیرات جنبی اندکی است و خطر کمی در وابستگی و اعتیاد به آن‏ها وجود دارد.

این داروها اینک با ترکیباتی همراه شده‏اند و می‎توانند مزایای مشابهی را برای بخش گسترده‏تری از مردم جامعه‏ به ارمغان بیاورند. مودافینیل در آغاز به عنوان درمان کننده‏ی اعتیاد ساخته شده بود، اما به سرعت مشخص شد که می‏تواند به مبتلایان بی‏خوابی نیز کمک کند و به مدت ۲۰ ساعت در هر شبانه‏روز تاثیری کاملاً چشمگیر داشته باشد. در یک بررسی که از سوی ارتش ایالات متحده صورت گرفت، روشن شد خلبانانی که از مواد افینیل استفاده می‏کردند در یک نوبت پروازی ۸۸ ساعته تنها به ۸ ساعت خواب نیاز داشتند و در ۳۷ ساعت بیداری کامل از هوشیاری پیوسته‏ای برخوردار بودند. (۱۹) مودافینیل اکنون در ایالات متحده برای تجویز به کسانی که نوبت‏های کاری شبانه دارند، مجاز شناخته شده است و استفاده از آن برای کسانی که از خواب آلودگی روزانه نیز رنج می‏برند، توصیه شده است. داروی هوشیار کننده‏ی دیگری که در آستانه‏ی تجویز و تصویب قرار دارد، سی.ایکس‏ـ ۷۱۷[۳] نام دارد که یکی از انواع آمپاکین‏ها[۴] است. آمپاکین‏ها کار گلوتامیت در مغز را افزایش می‏دهند. گلوتامیت یکی از انتقال‏دهنده‏های عصبی تحریک کننده است.

http://ictarticle.blogfa.com/

منبع: مجله‏ی فیوچرز، مارس ۲۰۰۷

نوشته‏ی: جیمز جی. هیوز

[۱] . Ray KurzweilLongevity-Industry Dec-۰۷

[۲] . Uploading

[۳] . CX۷۱۷

[۴] . Ampakines

[۵] . Electro-Convulsive Therapy (ECT)

[۶] . TMS

[۷] . Vagus

[۸] .Lykken

[۹] . Tellegen