فرهنگ عمومی در کلام دیده بان انقلاب

● به بهانه ۱۴ آبان؛ روز فرهنگ عمومی
فرهنگ عمومی مقوله‌ای است شامل تمامی فعالیت های مبتنی بر اندیشه و عادت که در جهت برآوردن نیازهای بشری، بسته به انواع جوامع از نظر تاریخی، …

به بهانه ۱۴ آبان؛ روز فرهنگ عمومی

فرهنگ عمومی مقوله‌ای است شامل تمامی فعالیت های مبتنی بر اندیشه و عادت که در جهت برآوردن نیازهای بشری، بسته به انواع جوامع از نظر تاریخی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی، رفتارهای عموم مردمی را شکل می دهند، رفتارهایی که گاه ویژگی خاص یک جامعه می گردد و در بعد خاص خود به عنوان فرهنگی، سیاسی، مذهبی، اقتصادی و... اجتماع مورد توجه قرار می گیرد. از سویی نیز از آنجا که فرهنگ عمومی، محصول مستقیم رفتارهای عادی مردم است، باید در ساده ترین فعالیت های اجتماعی مردم از جمله روش های کسب و معاش، پیوندهای خانوادگی، نظام اداره خانواده و جامعه، نحوه پوشش، سنت های غذا خوردن، تربیت کودکان و مسایل جزیی و روزمره ای که شاید در ظاهر بی اهمیت یا کم اهمیت به نظر آیند

مورد مطالعه و تفحص قرار گیرد چرا که بنا بر عقیده اندیشمندان این عرصه، در تعیین شاخص های تشکیل دهنده فرهنگ عمومی یک جامعه، مهمترین وجه چهره غالب رفتار مردم در هر زمینه است و لذا در این خصوص دقت و بررسی در رفتار و عادات عمومی جامعه امری ضروری است.

جملات فوق به عنوان مقدمه این نوشتار، در حقیقت اشاره ای کوتاه به اهمیت مساله ای به نام فرهنگ عمومی بود اما برای درک عمق این مهم باید نگاهی گذرا به بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در این باره داشته باشیم.

ایشان در جایی می فرمایند:‌‌ "فرهنگ اسلامی و فرهنگ کشور را - که شورای عالی انقلاب فرهنگی، هدف هایی را برای آن تعقیب می کند - به فرهنگ آموزشی و تحصیلی منحصر نکنیم بلکه بخشی از این فرهنگ، فرهنگ عمومی است... در مساله فرهنگ عمومی، همین که مشاهده می کنیم در جامعه ما - مثلا در پیچ و خم ادارات و دستگاه های دولتی و به خصوص در بعضی از ارگان ها که شکایات زیادی از آنها می شود - کارهای مردم روان انجام نمی گیرد و امروز و فردا می شود و دردمندانه و دلسوزانه با کار مردم برخورد نمی گردد، به خاطر یک نقص و بیماری فرهنگی است یا اگر مشاهده می کنیم که افراد کارآمد فکری ما در دانشگاه ها و کارگاه ها و مراکز تحقیقی به نوآوری هایی که برای یک محقق، نان و آب و شهرتی ندارد اما زحمت زیادی دارد کمتر تن می دهند و به کارهای آسان تر و سهل تر تسیلم می شوند، یک بیماری فرهنگی است است. اما چگونه می توانیم روح کار، جدیت در کار، وجدان کار، پیگیری کار و سلامت کار را در طرح های توسعه اقتصادی خودمان در نظر بگیریم، بدون اینکه فرهنگ عمومی جامعه را بالا ببریم و فرهنگ کا و وجدان کار و معلومات مربوط به کار را به آنها تزریق کنیم!؟"

ایشان همچنین در جای دیگر ضمن انتقاد از نگاه های افراطی و تفریطی به مقوله فرهنگ می فرمایند:‌ "آنچه که در مقوله فرهنگ بر عهده حکومت است عبارتست از نظارت هوشمندانه، متفکرانه، آگاهانه، مراقبت از هرز روی نیروها و هرزه رویی علف هرزه ها، هدایت جامعه به سمت درست، کمک به رشد و ترقی فرهنگی افراد جامعه". ‏